Samenvatting
Samenvatting Literatuur week 6 - Inleiding internationaal publiekrecht (Universiteit Leiden)
Samenvatting van de literatuur van week 6 van het vak inleiding internationaal publiekrecht.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Literatuur week 6Hoofdstuk 8 – Afbakening van staatsgezag
8.2 Algemene beginselen
Elke staat heeft het exclusieve gezag ten aanzien van zijn grondgebied en de daar levende bevolking.
Hieruit vloeien beginselen voort die het gezag van staten afbakenen:
Staten mogen geen geweld gebruiken tegen de territoriale integriteit of de politieke
onafhankelijkheid van andere staten.
Staten mogen niet in ingrijpen in de interne aangelegenheden van een andere staat.
Dit is het beginsel van non-interventie. Staten mogen niet de keuzevrijheid van een andere
staat met dwang beperken.
Het uitoefenen van dwang jegens een andere staat is onverenigbaar met het recht van die
staat om zelf interne politieke keuzes te maken.
Staten moeten zich onthouden van handelingen die schade toebrengen aan het grondgebied
en de bevolking van andere staten.
De staat moet er dus ook op toezien dat particulieren op zijn grondgebied geen schade
toebrengen aan een andere staat.
8.3 Rechtsmacht
Rechtsmacht (jurisdictie) is de bevoegdheid van een staat regels te stellen of te handhaven ten
aanzien van personen of gebeurtenissen. Rechtsmacht biedt een staat bevoegdheden waarmee hij
zijn soevereiniteit inhoud en betekenis kan geven.
Een staat kan op verschillende manieren rechtsmacht uitoefenen:
- Wetgevende rechtsmacht
- Rechtsprekende rechtsmacht
- Handhavende rechtsmacht
Internationaal recht kent een beperkt aantal gronden waaraan staten hun rechtsmacht kunnen
ontlenen. De belangrijkste door het internationaal recht erkende grondslagen van de uitoefening van
rechtsmacht zijn:
- Territorialiteit
Subjectieve territorialiteitsbeginsel binnen het eigen grondgebied is de
rechtsmacht van een staat (in principe) onbeperkt.
Objectieve territorialiteitsbeginsel biedt grondslag voor de uitoefening van
rechtsmacht ten aanzien van personen in het buitenland, indien de handelingen van
die personen gevolgen hebben binnen zijn grondgebied.
- Nationaliteit
Het nationaliteitsbeginsel (ofwel: personaliteitsbeginsel).
Op grond van dit beginsel kan een staat gezag uitoefenen over zijn onderdanen, waar
die zich ook bevinden.
Twee vormen kunnen worden onderscheiden:
Actieve nationaliteitsbeginsel
Een staat heeft rechtsmacht ten aanzien van handelingen van alle
personen die zijn nationaliteit bezitten. Ook wanneer de onderdanen
zich in het buitenland bevinden.
Passieve nationaliteitsbeginsel
Verleent staten de rechtsmacht over niet-onderdanen die worden
verdacht van in het buitenland gepleegde handelingen die schade
toebrengen aan onderdanen.
- Bescherming
, Het beschermingsbeginsel. Dit beginsel maakt het mogelijk dat een staat
rechtsmacht uitoefent ten aanzien van personen/gebeurtenissen buiten zijn
grondgebied, als deze handelingen vitale belangen van de staat kunnen raken.
- Universaliteit
Kent een staten een beperkte bevoegdheid toe om rechtsmacht uit te oefenen over
personen ten aanzien van wie de eerste drie aanknopingsgrondslagen niet van
toepassing zijn, maar die fundamentele waarden van de internationale gemeenschap
schenden.
Twee vormen:
Beperkte universele rechtsmacht
De grondslag ligt in verdragen die de partijen verplichten
rechtsmacht te vestigen voor het geval een verdachte van in die
verdragen gespecificeerde misdrijven zich op zijn grondgebied
bevindt en de staat in kwestie hem niet uitlevert aan een andere
verdragsstaat waaraan (op grond van territoriale of personele
aanknoping) rechtsmacht toekomt (aut dedere, aut judicare).
Zuivere universele rechtsmacht
Gebaseerd op gewoonterecht. In beginsel wereldwijd van toepassing.
Extraterritoriale handhaving is in beginsel onrechtmatig.
Een staat kan informatie vanuit een andere staat alleen verkrijgen met instemming van de andere
staat. Instemming kan op verschillende manieren worden gegeven:
- Ad hoc
- Achteraf
- Door verdragen
- Resoluties van de VN-Veiligheidsraad
8.4 Immuniteit
Immuniteit is een uitzondering op de territoriale rechtsmacht van staten.
Staatsimmuniteit vloeit voort uit de soevereine gelijkheid van staten. Een nationale rechter kan in
beginsel geen rechtsmacht uitoefenen over een andere staat.
Staatsimmuniteit komt toe aan alle onderdelen van de staat, zoals:
- Regering
- Parlement
- Lagere overheden
- Individuele gezagsdragers
Ook personen die de staat vertegenwoordigen kunnen niet worden onderworpen aan de
rechtsprekende of handhavende rechtsmacht van een andere staat. Hierbij wordt onderscheid
gemaakt tussen:
- Immuniteit ziet op bescherming tegen gerechtelijke procedures
- Onschendbaarheid ziet op bescherming tegen handelingen van een staat die de taken van
de officiële taken zou belemmeren
De immuniteit van individuele gezagsdragers kent twee grondslagen:
1) Functionele immuniteit
Zij treden op namens een staat en kunnen daarom niet voor de rechter van een
vreemde staat op hun handelen worden aangesproken.
Functionele immuniteit komt in beginsel toe aan alle gezagsdragers.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophievn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen