Dit is een samenvatting scheikunde van de hoofdstukken 1, 2, 3, 4, 5 uit het boek chemie overal. Er staan ook allerlei afbeeldingen in voor meer duidelijkheid.
HOOFDSTUK 1 ⇒ Scheiden en reageren
paragraaf 1.1 Zuivere stof en mengsel
macroniveau: met zintuigen waarnemen.
microniveau: kleinste deeltjes, bestaan stoffen uit moleculen.
moleculen: gevormd uit combinaties van 2 of meer atomen.
zuivere stof: Als een stof bestaat uit 1 soort bouwstenen, atomen of moleculen (kan uit
verschillende atomen bestaan).
- voorbeeld ⇒ water bestaat alleen maar uit watermoleculen.
element: Als de bouwstenen van zo’n zuivere stof uit 1 soort atomen bestaat.
verbinding: Als de bouwstenen van zo’n zuivere stof uit 2 of meer atomen bestaan.
- Je komt de termen element / verbinding zowel op micro als op macroniveau tegen.
- In de natuur kom je meestal verbindingen tegen.
Om erachter te komen of een stof zuiver of een mengsel is kun je een proef doen.
- De onderzoekende stof laat je een faseovergang ondergaan + meet temperatuur.
zuivere mengsel
⇒ blijft temperatuur tijdens faseovergang ⇒ loopt de temperatuur tijdens
hetzelfde de proef langzaam op.
⇒ smelt- en kookpunt. ⇒ smelt- en kooktraject.
VERSCHIL mengsel en zuivere stof bouwstenen?
Een mengsel ⇒ bestaat uit verschillende soorten deeltjes.
Bij een zuivere stof ⇒ zijn alle deeltjes gelijk.
Soorten mengsels:
Oplossing (suikerwater)
- Een helder mengsel;
- van vloeistoffen of vloeistof met een vaste stof of een gas;
- tot op de kleinste deeltjes (microniveau) gemengd.
Suspensie (sinaasappelsap)
- Een troebel mengsel;
- van vaste stof en vloeistof ⇒ vaste stof niet opgelost;
- vaste stof zweeft in vorm van kleine korreltjes in de vloeistof;
- door verschil in dichtheid, zakt de vaste stof meestal naar de bodem.
,Emulsie (olie + water)
- Een troebel mengsel;
- van 2 vloeistoffen die niet goed mengbaar zijn.
- vrij snel weer ontmengen
- verschil dichtheid ⇒ ene vloeistof naar bodum
- tweelagensysteem: 2 vloeistoffen boven elkaar.
- emulgator: hulpstof.
- zorgt ervoor dat een emulsie niet ontmengt.
(kop = hydrofiel)
(staart = hydrofoob)
hydrofiel: mengen goed met water.
hydrofoob: mengen niet/slecht met water
boslucht ⇒ uit stikstof en zuurstof ⇒ mengsel
zeewater ⇒ plankton deeltjes ⇒ mengsel
gedestilleerd water ⇒ zuivere stof
kristalsuiker ⇒ zuivere stof
gemalen koffie ⇒ mengsel
eutectisch mengsel = smelt bij veel lagere temperatuur dan de samenstellende stoffen.
het heeft een specifieke samenstelling en een smeltpunt (ipv -traject).
paragraaf 1.2 Scheidingsmethoden
scheiden: bezig met sorteren van de moleculen.
- bvb kleurstof uit biet.
- Op microniveau maak je gebruik van verschil in stofeigenschappen om een
mengsel te scheiden.
Scheidingsmethode
➔ filtreren
- verschil in deeltjesgrootte (suspensie)
- vloeistof =filtraat
- vaste stof = residu
➔ bezinken
- verschil in dichtheid (suspensie)
- proces versnellen door centrifugeren
- draait snel rond in centrifugebuis
- grootste dichtheid zakt naar bodum.
- lichtere stof blijft drijven.
- emulsie ⇒ ontstaat tweelagensysteem
- grootste dichtheid = onderste laag
, ➔ indampen / destilleren
- verschil in kookpunt (oplossing)
- of scheiden dmv destillatie
- vloeistof die verdampt wordt opgevangen.
- wat niet verdampt = residu.
- opgevangen vloeistof = destillaat
- mengsel van 2 of meer vloeistoffen kun je alleen door destilleren
scheiden als de kookpunten ver uit elkaar liggen.
- Is dit NIET ⇒ komt er een mengsel uit (geen zuivere stof).
➔ extraheren
- verschil in oplosbaarheid
- aan mengsel van vaste stoffen voeg je oplosmiddel toe, waar sommige wel in
oplossen en andere niet.
- oplosmiddel = extractiemiddel
- kan ook bij 2 vloeistoffen
➔ adsorptie
- verschil in adsorptievermogen
- Kleur, geur- en smaakstoffen kun je uit een oplossing verwijderen door een
behandeling met fijn verdeelde koolstof.
- De korrels van deze actieve koolstof hebben een heel groot oppervlak omdat
er veel holtes in de korrels zitten.
- De moleculen van de opgeloste kleur, geur- en smaakstoffen hechten zich
aan het oppervlak.
- De koolstof is het adsorptiemiddel.
➔ chromatografie
- verschil in aanhechtingsvermogen en oplosbaarheid.
- Een voorbeeld van chromatografie is papierchromatografie.
- Als je kleine hoeveelheden van een mengsel hebt, kun je met deze methode
uitzoeken uit hoeveel stoffen het mengsel bestaat.
- Sommige stoffen lossen beter op in de loopvloeistof dan andere.
- Sommige stoffen hechten sterker aan
het papieroppervlak dan andere.
- Hierdoor komt een scheiding tot stand.
- Aan de plaats op het chromatogram
kun je een stof herkennen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lodipo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,98. Je zit daarna nergens aan vast.