Materieel strafrecht 2020-2021
Jurisprudentie
Week 36 Legaliteit, structuur van het strafbare feit en straftheorieën
HR Melk en water:
Buitenwettelijke strafuitsluitingsgrond: afwezigheid van alle schuld.
Voor het doen plegen moet de feitelijke dader niet strafbaar zijn. De knecht was wel strafbaar, want in
de overtreding was schuld geen bestanddeel, dus kon de tll bewezen worden. Dus de boer zou niet
strafbaar zijn.
HR oordeelde toen dat wanneer schuld geen bestanddeel is, dit niet in de weg staat voor het
vrijspreken van de feitelijke dader. Hierbij introduceerde hij een strafuitsluitingsgrond die niet in de
wet stond: avas. Dus toch niet strafbaar en de boer kon vervolgd worden.
HR Huizense veearts:
Ontbreken van materiële wederrechtelijkheid: wanneer het doel van een wet wordt bereikt op een
onwettelijke wijze.
Hof: wel strafbaar, ondanks dat het gezondheidsbelang van de koeien gediend werd.
HR: niet strafbaar, veearts had als een goede veearts gehandeld en het doel van art. 82 Veewet juist
beter gediend, ondanks dat het eigenlijk wederrechtelijk was. Maar wederrechtelijkheid valt nu weg.
HR Zwarte Ruiter:
Verschillende straftheorieën
HR laat zware straf + tbs van de Rb in stand. Pompe heeft hier kritiek op, want niet proportioneel en
niet overeenkomen met verenigingstheorie.
Retributivistische straftheorie: de overtreding rechtvaardigt de straf, negatieve en positieve dimensie.
Utilitaristische straftheorie: vooruitkijken, straffen met een bepaald doel. Gevangenisstraf ter
beveiliging van de samenleving.
HR Laadbak:
Verantwoordelijkheid verhuurder strekt niet tot aansprakelijkheid bij overtreding door de huurder met
het verhuurde goed.
HR Taxibus:
Onderwerp: culpa
Wat is nu de essentie? Of er sprake was van schuld volgens mij
Rechtbank: ontzegging rijbewijs, taakstraf etc.
Hof: zeer aanmerkelijke schuld bij het overlijden van het kind.
Kan schuld aan het verkeersongeval uit de gebezigde bewijsmiddelen worden afgeleid?
- Geheel van gedragingen van de verdachte
- De aard en ernst daarvan en de overige omstandigheden van het geval
HR: strafoplegging niet naar behoren met redenen omkleed. Vernietigt uitspraak van het Hof.
, Materieel strafrecht 2020-2021
Week 37 Causaliteit en wederrechtelijkheid
HR Dreigbrief:
Onderwerp: wederrechtelijkheid
Verdachte betoogde dat hij niet voldeed aan het bestanddeel wederrechtelijk in art. 317, omdat hij
recht had op het geld. Hof en HR vinden dat hij wel naar het oogmerk wederrechtelijk handelde, en dat
hij ‘een bedreiging met geweld’ had uitgevoerd. De verdachte kon redelijkerwijs menen, dat hij heeft
gehandeld met het telaste gelegde oogmerk.
HR Dwarslaesie:
Onderwerp: causaliteit, CSQN, redelijke toerekening
De beslissing van het slachtoffer om niet geholpen te worden bij de behandeling van de longinfectie
waardoor zij overlijdt, staat niet in de weg om de dood aan de verdachte toe te rekenen, want: conditio
sine qua non (door hem is zij in deze positie geraakt), haar keuze maakte niet dermate groot verschil
(ze was toch al erg verminkt), de ernst van het letsel. De leer van de redelijke toerekening. Causaliteit
tussen het tenlastegelegde en de dood van het slachtoffer.
Hof: causaal verband aanwezig.
HR: eens met het Hof, maar niet toereikend gemotiveerd (vindt de AG ook).
HR Bloedvergiftiging:
Onderwerp: causaliteit, causa proxima, redelijke toerekening
Hof: door de hoogstonwaarschijnlijke mogelijkheid van een alternatieve gang van zaken kan geen
causaal verband gelegd worden tussen de messteek en de dood van het slachtoffer.
HR: een hoogstonwaarschijnlijke mogelijkheid van een alternatieve gang van zaken staat aan
bewezenverklaring van het causaal verband niet in de weg.
HR Flatverbod:
Onderwerp: wederrechtelijkheid
Hof: verdachte is flat niet wederrechtelijk binnengedrongen, dus vrijspraak. Want flatverbod mag niet
zover gaan dat de bewoners van de woonstichting geen bezoek van eigen keuze mogen ontvangen,
waar sprake van was in dit geval.
HR: motiveringsgebrek Hof, enkele omstandigheid dat verdachte bij tante op bezoek ging, brengt niet
mee dat hij niet wederrechtelijk handelde. Vernietigt uitspraak.
Groningse Hiv-zaak:
Onderwerp: causaliteit, onduidelijkheid over ‘de’ oorzaak, redelijke toerekening, csqn
Art. 302: toebrengen zwaar lichamelijk letsel.
Hof: veroordeelt de verdachte en ziet een causaal verband tussen de Hiv-besmetting en de gedraging
van de verdachte. In deze casus staat een mogelijkheid van een alternatieve gang van zaken niet in de
weg aan een redelijke toerekening.
AG: middelen falen, verdachte vrijspreken want geen duidelijk causaal verband.