Nederlandstalige samenvatting van heel het vak Locomotor System 2, gegeven in het Engels in sem 2 in het nieuwe curriculum van Ba3 Geneeskunde op UA.
Aangevuld met notities van alle lessen (incl. radiologie). Onderwerpen die in de les benoemd zijn als belangrijk staan aangeduid met 'EXAMEN'
B...
7. fragiliteit (pathologische) fracturen van de wervelkolom............................................................................................. 50
10. inflammatoire ziekte van de wervelkolom: spondyloartritis ...................................................................................... 61
16. onderste lidmaat: pathologie van de enkel en de voet............................................................................................. 102
21. bot en weke delen tumoren .................................................................................................................................... 169
22. radiologie: tumoren van het bewegingsstelsel ......................................................................................................... 175
24. infecties van het bewegingsstelsel ........................................................................................................................... 192
27. osteoporose en ziekte van paget ............................................................................................................................. 208
1
,1. SPONDYLARTROPATHIE
DEFINITIE
- = SpA
- Overkoepelend begrip
- Heterogene groep
- Articulair
o Axiaal
o Perifere artritis
o Enthesitis
o Dactylitis
- Extra-articulaire manifestaties
o Uveïtis (= ontsteking vaatvlies)
o Conjunctivitis (= rood oog)
o IBD = inflammatory bowel disease
o Cutaneous involvement
- Common pathways die zijn betrokken bij het ontwikkelen vd ziekte: HLA-B27, IL17, IL23
à inflammatie en nieuwe botvorming
- Afb: niet radiografische axiale SpA kan evoluren naar radiografische
- = axSpA
- Meest voorkomende : SA
o = spondylitis ankylosans
o = Bechterew’s disease
o Progressieve ankylosering van de wervelkolom
à bamboo spine (eindstadium van SA)
2
,KLINISCH ONDERZOEK
- Prevalentie: 0,1-1%
- M > V (2:1)
- 18-40j (reumatologie gaat niet alleen over ouderen, maar vooral jonge mensen!)
- Symptomen
o Alternerende bilpijn
o Verminderde spinale mobiliteit
o Extra-articulaire manifestaties
o Inflammatoire rugpijn = IBP
§ Belangrijkste kenmerken
• Ochtendstijfheid !
• Beter bij bewegen
• Nachtelijke pijn
• Jonge pt (< 40j)
§ NSAIDS geven à rugpijn is
sws beter, niet perse teken
van SA
SCHÖBERINDEX
- Lumbale flexie testen
- Pt staat recht
à streep trekken op L4 en 10 cm boven L4
à pt naar voor laten buigen (benen strekken!)
à afstand tussen 2 strepen meten
- Normaal: > 5 cm tussen 2 strepen EXAMEN
SPINALE LATERALE FLEXIE
- Pt staat recht
à naar opzij buigen (benen strekken!)
- Normaal: > 10 cm tussen begin- en eindpositie
TRAGUS-TO-WALL DISTANCE
- Afstand tussen occiput en muur
- Regelmatig meten om ziekte op te volgen
CERVICALE ROTATIE
- Meten hoever de nek kan draaien
- Normaal: 80°
3
,INTERMALLEOLAIRE AFSTAND
- Heupmobiliteit (vooral abductie) meten
BORSTKASEXPANSIE
- Costovertebrale gewrichten zijn betrokken bij SA
à borstexpansie vermindert en ademhalingsproblemen
- Opvolgen bij pt
- Normaal: > 2,5 cm EXAMEN
BIJKOMEND ONDERZOEK
- Biochemie
o Inflammatiemerkers niet altijd aanwezig !
- HLA-B27
o 90% vd pt zijn pos
o 8% van de algemene populatie zijn pos
- Radiologie
o X-ray: vooral vergevorde SA
§ Afb wervelkolom: bamboo spine: botformaties aan de
zijkant + gewrichten zijn geankyloseerd
§ Afb heup: verschillende stadia
• Vernauwing en erosies van Sacro-iliacaal gewricht
• L: vroeger stadium; R: vergevorderd stadium
o CT
o MRI: SA in vroeger stadia detecteren
CRITERIA SA
- Klinische criteria
o Lage inflammatoire rugpijn en stijheid voor meer dan 3 maanden, die verbetert bij bewegen,
maar niet beter is bij rust
o Limitatie van beweging van de lumbale wervelkolom in sagitaal en frontaal vlak
o Limitatie van bortkasuitzetting ivm normaalwaarden van leeftijd en geslacht
- Radiologische criteria
o Sacroillitis
§ Graad ≥ 2 bilateraal
§ Of graad 3-4 unilateraal
ð Definitieve SA als het radiologisch teken geassocieerd is met minstens 1 klinisch criteria
4
,ONOMKEERBARE SCHADE
- Schade is onomkeerbaar
à zo vroeg mogelijk opsporen
à MRI gebruiken
o = gouden standaard
o Veranderingen (inflammatie à wit op MRI) in
sacro-iliacaal gewrichten zien
à reversibel met medicatie
o Nadelen
§ Zwangeren: vals pos SA door stress in SI gewricht
à goede anamnese nodig
§ Operatie in rug en daardoor pijn
à veranderingen in SI gewricht kan door operatie zijn en niet door SA
ASSESSMENT
- Vragenlijst
- Score van 0-10
- Belangrijk voor follow-up à zo therapie aanpassen
- Nodig voor terugbetaling van medicatie
- Nadeel: subjectief
ASSEMENT: ASDAS CALCULATOR
- Voordeel: houdt rekening met infllammatoire merkers (objectiever)
- Nadeel: inflammatoire merkers zijn er niet altijd in SA pt
ð Altijd zelfde vragenlijst gebruiken voor opvolging
5
, CRITERIA AXIALE SPONDYLOARTHRITIS (SPA)
- Pt met ≥ 3 maanden rugpijn en start klachten < 45 j
EN
- Sacroiliitis op beeldvorming en ≥ 1 SpA kenmerk
OF HLA-B27 en ≥ 2 andere SpA kenmerken
SPA KENMERKEN
- Inflammatoire rugpijn
- Arthritis
- Enthesitis
- Uveitis
- Dactylitis
- Crohn’s/colitis
- Goed antwoord op NSAIDs
- Familiehistorie van SpA
- HLA-B27 (niet doen in routineonderzoek!!)
- Verhoogd CRP
SACROILIITIS OP BEELDVORMING
- Actieve (acute) inflammatie op MRI suggestief voor sacroiliitis geassocieerd met SpA
=> Niet radiografische axSpA
- Definitieve radiografische sacroiliitis volgens de modified New York criteria
=> SA
ASAS-EULAR AANBEVELINGEN VOOR AXIALE SPONDYLOARTHRITIS
- NSAIDs
o Pijnvermindering
+ minder inflammatie
o Als deze falen
à bDMARDs
(biologicals)
- Beweging is heel belangrijk !
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ShanaVerschuren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €25,49. Je zit daarna nergens aan vast.
