Samenvatting Wereldgeschiedenis - Inleiding tot de wereldgeschiedenis
101 keer bekeken 10 keer verkocht
Vak
Inleiding tot de wereldgeschiedenis
Instelling
Universiteit Gent (UGent)
Boek
Wereldgeschiedenis 2012
Dit is een samenvatting van het vak Inleiding tot de Wereldgeschiedenis van Eric Vanhaute op basis van zijn powerpoints en zijn handboek. Met deze samenvatting ben ik voor het examen geslaagd.
samenvatting 'Inleiding tot de Wereldgeschiedenis' H 6-10
Samenvatting Inleiding tot de Wereldgeschiedenis
Samenvatting 'Inleiding tot de Wereldgeschiedenis' H 1 tem 5 + gastles
Alles voor dit studieboek
(15)
Geschreven voor
Universiteit Gent (UGent)
Oosterse Talen En Culturen
Inleiding tot de wereldgeschiedenis
Alle documenten voor dit vak (2)
Verkoper
Volgen
KaatMeert
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Inhoud
HOOFSTUK 1 ............................................................................................................................................ 2
HOOFDSTUK 2: ........................................................................................................................................ 5
HOOFDSTUK 3: Een natuurlijke wereld: Ecologie en energie ............................................................... 10
HOOFDSTUK 4: Een agrarische wereld: Boeren, landbouw en voeding ............................................... 13
HOOFDSTUK 5: Een politiek wereld: bestuur en heersers .................................................................... 15
HOOFDSTUK 6: Een goddelijke wereld: cultuur, beschaving en religies. .............................................. 18
HOOFDSTUK 7: Een gescheiden wereld: The west and The Rest .......................................................... 21
HOOFDSTUK 8: Een globale wereld: globalisering of globaliseringen?................................................. 27
HOOFDSTUK 9: Een gepolariseerde wereld: Ontwikkeling, armoede en ongelijkheid ......................... 31
HOOFDSTUK 10: Een wereld in stukken: eenheid en fragmentatie ...................................................... 35
1
,Inleiding tot wereldgeschiedenis
HOOFDSTUK 1
Mens als ‘schitterend ongeluk’: ultieme uitkomst v lange evolutie. Niet: prod. v evolutie of uitkomst v
gesch. maar: één v vele lijntjes die getrokken zijn.
250.000j v bestaan en 4% daarvan geleefd als boer + 0,01 als postindustriële mens
1. Wereldgeschiedenis is een andere manier van kijken
Groots: tijdsperspectief en ruimtelijke dimensie breed zijn
Definitie: Wereldgeschiedenis bestudeert het ontstaan, de groei en de veranderingen van de
menselijke gemeenschappen in een vergelijkend perspectief en in hun onderlinge samenhang.
Kernwoorden: Gemeenschappen, Vergelijkingen, Verbanden, Systemen. 2 manieren:
- Vergelijkend perspectief: detecteren van patronen, gelijkenissen en verschillen
- In hun interactie via contacten, connecties en beïnvloeding
Wereld is uitkomst v samenleven v mens en natuur: interactie tss humane gemeenschappen en
ecologische omgeving.
2. Wereldgeschiedenis is een andere manier van denken
The ‘big picture’ met breedhoeklens (vragen over)
- Mensen in natuurlijke omgeving (demografie, techniek)
- Ontwikkeling en interactie van culturele systemen (religie, kunst, wetenschap)
- Staatsvorming en conflict (vormen van bestuur, oorlogen, revoluties)
- Tijdsperspectief: (geschiedenis)
o ‘mondiale tijd’ = afstappen v cultuurgebonden tijdsindelingen
o Tijdschalen blijven relatief
- Ruimtelijk dimensie: (wereld)
o Ook cultuurgebonden + mondiaal perspectief = visie die lokaal, regionaal (enz.)
overlappen
- Thematische dimensie (wereldgeschiedenis): Eenheid van analyse (thema) nodig
3. Welke wereldgeschiedenis
Ontstaan/groei/verandering v menselijke gemeenschappen in vergelijkend perspectief in hun
onderlinge samenhang (niet individuele gemeenschappen) maar verschillen/gelijkenissen in
ontwikkeling v onderscheiden gemeenschappen en connecties ertussen.
Drie dominante verhaallijnen
1. Vorming v menselijke samenlevingen in relatie tot ecologische uitdagingen
o Vergelijkbare samenlevingspatronen: sociale orde, taal, leiderschap enz. (gelijke en
versch. keuzes gemaakt afhankelijke v context waarbinnen ze leven)
2. Vorming v overkoepelende culturen/beschavingen
o Vragen op beheersing, overleving, controle systemen (enz.) ontwikkelen
3. Vormen v interactie/conflict tss menselijke samenlevingen/culturen/beschavingen
o Via handel, migratie, verovering, oorlog enz. (uiteenlopend)
- Vergelijkende (comparative) analyse: eigen casus een plaats krijgt in breder geheel: manier
waarop samenleving vorm geven en waarom bep. keuzes
- Interactieve analyse: tss systemn, wijze waarop patronen v contact veranderen
- Systeemanalyse: contact tss onderscheiden samenlevingen (eco, migratie)
4. Waarom wereldgeschiedenis?
Beste manier om verhaal v hele menselijke gemeenschap in beeld te brengen/analyseren/begrijpen,
altijd nodig brede context in beeld te houden
5. Wereldgeschiedenis als traditie en vernieuwing
Etnocentrische wereldgeschiedenissen: historische verhalen met blikveld buiten eigen grenzen.
- Elke sociale groep heeft eigen genesis verhaal: m. mythes, fantasie en feitelijke
gebeurtenissen uit eigen verleden
- Ouder dan ‘nationale’ geschiedenis, brengen beeld v (gewilde) wereldorder, verhoudingen
tss samenlevingen en mensen. Ze zijn vaak van teleologische inslag.
o Griekse wereld: Herodotos (5de vt)
▪ Verschillen tussen Grieken en niet-Grieken
▪ Geografische en etnografische verschillen en samenhangen
o Christendom: historia universalis
▪ Twee steden: God en de mensheid
3
, o Chinees sinocentrisme: Sima Qian (2de e vt)
▪ Wereld wordt opgedeeld in zones, naargelang de volkeren dichter of verder
weg zijn v Chinese beschaving
▪ Sima Qian: maakt historische verhalen en data obv reisindrukken
o Islamitische wereld: Ibn Khaldun
▪ Impact v sociale en politieke cohesie op de opkomst en neergang v volkeren
en beschavingen
▪ Klimatologische en geografische factoren
Een Europees universalisme (link met globalisering is 150j oud)
- 18de e verlichte filosofen zet in Eur. secularisering door
- 19de e: zoektocht naar ‘algemene wetmatigheden’: geven gesch v mensheid vorm
o Bv. historisch materialisme v Karl Marx of evolutietheorie v Charles Darwin
o Is Europese eeuw: eco/pol/ideologische hegemonie => Europa is de norm
o Hegel: alleen volkeren die staat hebben gevormd en bep. vorm v spirituele
ontwikkeling hebben bereikt, een eigen gesch. kunnen hebben. Gesch gaat v O naar
W (Azie begin en Europa het einde)
o Modernisering, vooruitgang, revolutie en ontwikkeling => Europese weg (norm)
- Eurocentrisch moderniseringsperspectief met universalistische pretenties, tot 20ste e
Een nieuwe wereldgeschiedenis
Na WOII groeit eco heropbouw en dekolonisatie tot nieuwe globale wereldorde
- 1960: besef dat samenlevingen geen zelfstandige levenscyclus hebben maar vorm krijgen
door processen v onderlinge interactie
o Ruimer tijds- en plaatsperspectief te hanteren + globale dimensie (bv. migratie)
- ++ Interesse ecologische schaal: verspreiding v ziektes, planten/dieren, impact v verandering
in geologie; klimaat op mensheid
- Staat als primaire analyse-eenheid
- Vier paradigma’s in Mcneill:
o Stedelijke (ontstaan door beschavingen)
o Oecumenische (interactie tss beschavingen)
o Europese expansie (creatie v ‘moderne’ wereld)
o Koude oorlog (20ste e)
- 1980: impact v wereldgesch groeit, verdere exploratie in: (Manning)
o Bronnen en data (context v gemeenschap)
o Methodes (voor herinterpreteren v data zijn nieuwe methodes nodig)
o Analyses (interpretatiekader integreert een bredere schaal)
o Theorievorming en debat (gekeken naar andere wetenschappen om ‘globale’ kennis
betekenis te geven buiten lokaal kader)
Beschaving vs. wereldgeschiedenis
Heroriëntering v beschavingsgesch naar moderne wereldgesch is cruciaal proces (niet rechtlijnig)
- Western civ. (gesch v westerse civilsatie)
o Vertrekt vanuit perspectief v eigen samenleving en focust voornamelijk op eigen
kernmerken
o Boodschap v superioriteit m focus op Eur/VS gesch, andere volkeren komen pas in
beeld wnr ze in contact komen met westerse samenleving
- Kritiek:
o De homogeniserende notie: te weinig aandacht vo interne verschillen en onderlinge
belangenstrijd tussen landen
o Het vooruitgangsidee dat uitgaat van een westerse ‘moederbeschaving (basis voor
alle andere beschavingen)
o Beschaving als ideologisch concept => geen ruimte voor andere samenlevingsvormen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KaatMeert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,09. Je zit daarna nergens aan vast.
