Samenvatting artikelen Strategic
Management
Master Controlling Nyenrode – Studiejaar 2023/2024
Inhoud
Strategy as a wicked problem – Camillus J.C. (2008).............................................................................2
What is Strategy – Porter, M.E. (1996)..................................................................................................4
Reinvent your business before it’s too late – Nunes, P. & Breene, T. (2011).........................................8
The Redefined no of the CFO – Caglar, D.M. Mani and J. Peters (2015)..............................................11
Learning to live with complexity – Sargut, G. and R. Gunther McGrath (2011)...................................12
The St. Gallen Business Model Navigator – Gassman, O. Frankenberger, K. Csik, M...........................13
Samengevat in het Nederlands!
,Strategy as a wicked problem – Camillus J.C. (2008)
In de afgelopen 15 jaar heb ik onderzocht hoe bedrijven strategieën creëren, de voornaamste taak
van senior executives. Veel organisaties hebben traditionele jaarlijkse top-down planning vervangen
door geavanceerdere benaderingen. Ze gebruiken klantgegevens, frequente planningsessies en
geavanceerde technieken om hun strategieën aan te passen. Hoewel deze methoden verbeteringen
bieden, hebben bedrijven moeite om te gaan met complexe omgevingen en moeilijke problemen die
geen standaardoplossingen hebben. Deze problemen worden als "wicked" beschouwd.
"Wicked" problemen zijn anders dan gewone moeilijke problemen. Ze hebben vele oorzaken, zijn
lastig te beschrijven en hebben geen definitieve oplossing. Veel problemen waarmee bedrijven
worstelen, vallen in deze categorie, zoals milieudegradatie, terrorisme en armoede. Traditionele
processen falen bij het aanpakken van deze problemen en kunnen zelfs ongewenste gevolgen
veroorzaken.
Er zijn benaderingen om "wicked" problemen te herkennen en ermee om te gaan in domeinen zoals
beleidsvorming en software-ontwikkeling. Deze aanpakken zijn echter vaak afwezig in
strategiediscussies. Bedrijven erkennen vaak niet dat veel van hun uitdagingen in de strategie
"wicked" zijn.
Mijn onderzoek, uitgevoerd tussen 1995 en 2005, heeft inzichten geboden in hoe bedrijven omgaan
met "wicked" strategische problemen. Hierbij heb ik geanalyseerd hoe innovatieve strategieën
worden toegepast in verschillende organisaties, strategie-implementatie bestudeerd en
geobserveerd hoe bedrijven strategieën ontwikkelen voor onzekere toekomstige rendementen.
Bedrijven kunnen "wicked" strategische problemen niet oplossen, maar ze kunnen wel leren ermee
om te gaan. Dit vereist het betrekken van belanghebbenden, het documenteren van meningen en
het stimuleren van communicatie. Sociale planningsprocessen zijn hierbij nuttig. Deze omvatten
brainstormsessies, bijeenkomsten, focusgroepen en ontwerpsessies om een gedeeld begrip van het
probleem te creëren en betrokkenheid bij mogelijke oplossingen te bevorderen.
Belangrijk is dat werknemers cruciaal zijn als belanghebbenden. Hun kennis en betrokkenheid
kunnen innovatieve strategieën bevorderen. Het betrekken van verschillende meningen vergroot
creativiteit en collectieve intelligentie, wat effectievere probleemoplossing mogelijk maakt. Het is
van belang om belanghebbenden niet alleen te betrekken bij het verkrijgen van informatie, maar
ook bij het vinden van oplossingen.
Bedrijven moeten beseffen dat "wicked" strategische problemen complex zijn en geen eenvoudige
antwoorden hebben. In plaats van te streven naar definitieve oplossingen, moeten ze streven naar
het begrijpen van het probleem en het samenwerken aan mogelijke benaderingen. Dit helpt hen
beter voorbereid te zijn op onbekende uitdagingen en innovatieve strategieën te ontwikkelen om
met deze uitdagingen om te gaan.
De 10 Kenmerken van 'Wicked' Problemen. In 1973 publiceerden Horst W.J. Rittel en Melvin M.
Webber, twee professoren aan de Universiteit van Berkeley, een artikel in Policy Sciences waarin ze
het concept van 'wicked' sociale problemen introduceerden. Het artikel, getiteld 'Dilemma's in een
Algemene Theorie van Planning,' beschreef 10 eigenschappen die 'wicked' problemen
onderscheiden van moeilijke, maar gewone problemen.
, 1. Er is geen definitieve formulering van een 'wicked' probleem. Het is niet mogelijk om een goed
gedefinieerde probleemstelling te formuleren, zoals bij een gewoon probleem.
2. 'Wicked' problemen hebben geen stopregel. Bij een gewoon probleem kun je herkennen wanneer
je een oplossing hebt bereikt. Bij een 'wicked' probleem stopt de zoektocht naar oplossingen nooit.
3. Oplossingen voor 'wicked' problemen zijn niet waar of onwaar, maar goed of slecht. Gewone
problemen hebben oplossingen die objectief kunnen worden geëvalueerd als juist of fout. Het
kiezen van een oplossing voor een 'wicked' probleem hangt grotendeels af van beoordeling.
4. Er is geen directe of uiteindelijke test voor een oplossing voor een 'wicked' probleem. Het is
mogelijk om direct te bepalen of een oplossing voor een gewoon probleem werkt. Maar oplossingen
voor 'wicked' problemen genereren onverwachte gevolgen in de loop van de tijd, waardoor het
moeilijk is om hun effectiviteit te meten.
5. Elke oplossing voor een 'wicked' probleem is een 'one-shot' operatie; omdat er geen mogelijkheid
is om te leren door trial and error, telt elke poging aanzienlijk. Oplossingen voor gewone problemen
kunnen gemakkelijk worden geprobeerd en opgegeven. Bij 'wicked' problemen heeft elke
geïmplementeerde oplossing gevolgen die niet ongedaan kunnen worden gemaakt.
6. 'Wicked' problemen hebben geen uitputtend beschrijfbare reeks mogelijke oplossingen, noch is er
een goed beschreven reeks toegestane handelingen die in het plan kunnen worden opgenomen.
Gewone problemen worden geleverd met een beperkte set mogelijke oplossingen, in tegenstelling
tot 'wicked' problemen.
7. Elk 'wicked' probleem is in wezen uniek. Een gewoon probleem behoort tot een klasse van
vergelijkbare problemen die allemaal op dezelfde manier worden opgelost. Een 'wicked' probleem is
grotendeels zonder precedent; ervaring helpt je niet om het aan te pakken.
8. Elk 'wicked' probleem kan worden beschouwd als een symptoom van een ander probleem. Terwijl
een gewoon probleem op zichzelf staat, is een 'wicked' probleem verweven met andere problemen.
Die problemen hebben echter niet één hoofdoorzaak.
9. Het bestaan van een discrepantie die een 'wicked' probleem vertegenwoordigt, kan op talloze
manieren worden verklaard. Een 'wicked' probleem omvat veel belanghebbenden, die allemaal
verschillende ideeën zullen hebben over wat het probleem werkelijk is en wat de oorzaken zijn.
10. De planner heeft geen recht om fout te zijn. Probleemoplossers die omgaan met een 'wicked'
probleem zijn aansprakelijk voor de gevolgen van hun acties, omdat die acties zo'n grote impact
hebben en moeilijk te rechtvaardigen zijn.
Alle planningsprocessen zijn in essentie communicatiemiddelen binnen bedrijven en tussen
bedrijfseenheden. Dit geldt vooral voor processen die complexe 'wicked' problemen aanpakken.
Bedrijven zoals John Deere, Whirlpool en Shell hechten veel waarde aan communicatie tussen
leidinggevenden en werknemers op alle niveaus. Het documentatieproces is niet alleen voor het
vastleggen van beslissingen, maar ook voor het communiceren van problemen. SAE International
heeft bijvoorbeeld met succes senior executives uitgenodigd om creatief te denken over een case
study en heeft de opkomende ideeën vastgelegd.
Een bedrijfsidentiteit is de basis van strategie. Het bestaat uit waarden, competenties en aspiraties.
Dit identiteitskader helpt bij het evalueren van keuzes en het richten van inspanningen. In een
