Scriptie voor praktijkonderzoek geschreven voor de lerarenopleiding biologie aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Beoordeeld met het cijfer 9.
Dit onderzoek richt zich op werkdruk in het voortgezet onderwijs. Door de jaren heen is gebleken dat werkdruk een essentieel en kritisch
onderdeel is...
PRAKTIJKONDERZOEK;
INVLOED VAN
WERKDRUKASPECTEN OP
SUBJECTIEVE WERKDRUK
School: Hogeschool van Amsterdam
Opleiding: lerarenopleiding biologie
Jaar: 4 voltijd
Student: Emma Limbeek
Studentnummer: 500787877
Vak: Beroepsopdracht 7
Beoordelaars: Jeroen den Hertog & Ellen van kooten
,Samenvatting
“Fijn he, al die vrije dagen en vakanties. Je hebt het maar makkelijk!” is een uitspraak die menig
docent vast wel eens gehoord heeft. Het klopt inderdaad dat docenten in het onderwijs meer vrij
hebben dan mensen met andere beroepen. Toch vergeet men vaak dat docenten naast het lesgeven
nog een hele hoop andere gerelateerde taken op zich nemen en dat daarom de werkdruk in het
onderwijs al jaren te hoog is. Deze hoge werkdruk leidt bij veel docenten tot stress. Er zijn dan ook
veel docenten die langdurig uitvallen of helemaal stoppen met lesgeven. En dit terwijl docenten
ontzettend hard nodig zijn!
In dit praktijkonderzoek wordt er onderzoek gedaan naar de invloed van een top drie van
werkdrukaspecten die bijdragen aan het ervaren van een te hoge werkdruk. De werkdruk die in dit
onderzoek onderzocht wordt is de subjectieve werkdruk. Dit wil zeggen dat er gevraagd is naar de
beleving van werkdruk. Het onderzoek wordt uitgevoerd binnen de biologiesectie op het Hermann
Wesselink College te Amstelveen. In het theoretisch kader worden beschrijvingen gegeven van
verschillende definities, mogelijke exogene oorzaken & endogene redenen van subjectieve werkdruk
en gevolgen van werkdruk/werkstress.
De docenten van de biologiesectie van het Hermann Wesselink College hebben allen een vragenlijst
ingevuld en ze hebben een interview afgenomen gekregen. De uitkomsten hiervan zijn essentieel
voor het beantwoorden van de onderzoeksvragen. De hoofdvraag die in dit onderzoek centraal staat
is “In hoeverre heeft de top drie werkdrukaspecten invloed op de subjectieve werkdruk binnen de
sectie biologie op het Hermann Wesselink College?”. Voor de beantwoording van deze hoofdvraag
wordt deze ondersteund door drie deelvragen die ingaan op de verschillende onderstaande
werkdrukaspecten:
- niet-lesgevende taken
- de beperkte mogelijkheden voor leraren om de eigen werkzaamheden te kunnen plannen en
vorm te geven
- de (fysieke, mentale en emotionele) belasting van het werk.
Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat deze werkdrukaspecten voor de docenten van de
biologiesectie van het Hermann Wesselink College een gemiddeld tot laag welzijnsrisico met zich
meedragen. In de conclusie en discussie zal hier verder op worden ingegaan. Het onderzoek wordt
afgesloten met aanbevelingen voor vervolgonderzoek.
1
,Inhoud
Samenvatting................................................................................................................................ 1
1 Probleemstelling .................................................................................................................... 4
1.1 Context van het Onderzoek ...................................................................................................... 4
Scope van het onderzoek............................................................................................................ 4
Kader ........................................................................................................................................ 4
1.2 Aanleiding ............................................................................................................................... 5
Actualiteit ................................................................................................................................. 5
1.3 Doelstelling ............................................................................................................................. 5
kernbegrippen ........................................................................................................................... 5
2 Theoretisch kader .................................................................................................................. 6
2.1 Definitie werkdruk en werkstress ............................................................................................. 6
Objectieve en subjectieve werkdruk ............................................................................................ 6
Werkstress ................................................................................................................................ 6
2.2 Oorzaken werkdruk voortgezet onderwijs ................................................................................. 7
Onderzoek SKB/TNO .................................................................................................................. 7
ad 1.Taaksituatie en communicatieproblemen ............................................................................ 7
ad 3. Werkorganisatie en technologie ......................................................................................... 7
ad 3. Externe sociaal-economische omgeving .............................................................................. 8
Onderzoek DUO......................................................................................................................... 8
Koppeling onderzoeken SKB/TNO en DUO ................................................................................... 9
Top drie werkdrukaspecten ........................................................................................................ 9
2.3 Gevolgen van werkdruk en werkstress ...............................................................................10
2.4 Preventie werkdruk...........................................................................................................11
3 Onderzoeksvragen ................................................................................................................12
3.1 Hoofdvraag ............................................................................................................................12
Hoofdvraag en deelvragen ........................................................................................................12
4 Methodologie .........................................................................................................................13
4.1 Typering van het onderzoek ....................................................................................................13
4.2 Deelnemers............................................................................................................................13
4.3 Onderzoeksinstrumenten........................................................................................................14
Vragenlijst ...............................................................................................................................14
Interview..................................................................................................................................15
2
, 4.4 Dataverzameling, dataverwerking en data-analyse ...................................................................16
4.5 Validiteit en betrouwbaarheid .................................................................................................16
5 Resultaten..............................................................................................................................17
5.1 Belangrijke informatie bij de tabellen .......................................................................................17
5.2 opvallende/belangrijkste resultaten .........................................................................................17
5.3 Tabellen .................................................................................................................................18
5.4 Gemiddelde somscores welzijnsrisico’s ....................................................................................21
5.5 Samenvatting interviews .........................................................................................................21
6 Conclusie ................................................................................................................................23
6.1 Conclusie deelvragen ..............................................................................................................23
6.2 Conclusie hoofdvraag .............................................................................................................24
7 Discussie ................................................................................................................................25
7.1 Interpretatie van de resultaten................................................................................................25
7.2 Methodologische beperkingen ................................................................................................26
Beperkingen .............................................................................................................................26
Generaliseerbaarheid ...............................................................................................................27
7.3 Aanbevelingen voor vervolgonderzoek ....................................................................................28
8 Aanbevelingen voor eigen praktijk ......................................................................................29
9 Reflectie .................................................................................................................................30
Bijlage vragenlijst.....................................................................................................................31
Literatuurlijst ...........................................................................................................................35
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emax9920. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €25,49. Je zit daarna nergens aan vast.