Samenvatting
Samenvatting Historische Context VWO Verlichting
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting Historische Context VWO Verlichting
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
,HC Verlichting 1650-1900Paragraaf 1 Wetenschappelijke Revolutie
Kenmerkende aspecten:
Het streven van vorsten naar absolute macht.
De wetenschappelijke revolutie.
Geleerden in de Middeleeuwen waren geestelijken. Ze deden onderzoek op gebieden die met
godsdienst te maken hadden.
Vanaf de Renaissance kwamen er meer onderzoekers die geen geestelijken waren. Zij gingen ook
onderwerpen bestuderen die niet met godsdienst te maken hadden. Ze wilden niet meer volledig
aan de leiding van de Kerk onderwerpen bij hun onderzoek. Onderzoekers gingen proeven doen,
kijken wat er gebeurde, nadenken over wat zij zagen. Dit leidde tot uitvindingen die later de
Wetenschappelijke Revolutie werd genoemd.
Wetenschappelijke Revolutie ontstond in de 17e eeuw.
Kenmerken Wetenschappelijke Revolutie:
1. Nieuwe manier van onderzoeken: observeren (kijken wat er gebeurt), experimenteren
(proeven doen), redeneren (conclusie trekken uit observaties en experimenten).
2. Grote veranderingen in het leven van veel mensen. Uitvindingen brachten vooruitgang in
medische zorg. Gas, magnetron, stoom en elektriciteit ontdekt en benut.
3. Verzet van de Kerk en aanvankelijk ook de overheid en sommige bevolkingsgroepen.
(belangrijke kerkelijke opvattingen werden door resultaten van de onderzoeken soms
ondermijnd).
Oorzaken Wetenschappelijke Revolutie:
1. Ontdekkingsreizen.
Door de ontdekkingsreizen vanaf de 15e eeuw werd een groot deel van de wereld buiten
Europa bekend. Hierdoor werd het wereldbeeld verbreed.
2. Ambachtelijke technieken.
Ambachtslieden bezaten veel praktische kennis, met name over wiskunde (meetkunde). Het
was belangrijk dat berekeningen en metingen klopten en dat waarnemingen precies waren
voor bijv scheepvaart, kaartenmakers, instrumentenmakers, molenaars, scheepsbouw.
3. Humanistische tekstanalyse.
Wetenschappers gingen kennis vergaren door het werk van Griekse en Romeinse schrijvers
en onderzoekers te bestuderen. Deze humanisten legde de nadruk op het zelfstandig denken
van de mens.
4. Het rationalisme van Descartes.
Filosoof René Descartes (1596-1650) vond dat de samenleving op een redelijke manier (met
het verstand) moest worden onderzocht. Deze denkwijze heet het rationalisme.
Onderzoekers die deze denkwijze aanhingen: rationalisten. Volgens hen kwam kennis voort
uit logisch denken, niet vanuit ideeën van de Bijbel of het geloof.
5. Het empirisme van Locke.
Filosoof John Locke (1632-1704) vond dat kennis gebaseerd moest zijn op waarneming en
ervaring. Deze denkwijze: empirisme. Onderzoekers die deze denkwijze aanhingen:
empiristen.
, Nieuwe inzichten/ontdekkingen van de Wetenschappelijke Revolutie:
1. Isaac Newton (1643-1727) kwam met de natuurwetten. Waaronder de leer van de
zwaartekracht.
2. Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723) ontwierp de microscoop, waarmee hij micro-
organismen in het water ontdekte.
3. Wonderen uit de Bijbel konden niet met het menselijke verstand verklaard worden.
Godsdienst is iets bovennatuurlijks, niet alles kan worden verklaard.
4. Ontdekkingsreizigers ontdekten op andere continenten sterk van Europa verschillende
culturen, met een ander geloof.
5. Humanistische tekstanalyse droeg bij aan de kritiek op de leer van de Kerk en de
levenswijze van de geestelijken. Dit zorgde voor het uiteenvallen van de christelijke Kerk in
West-Europa (Hervorming). Luther en Calvijn vonden dat iedereen de Bijbel op zijn manier
mocht uitleggen.
Door de nieuwe inzichten en ontdekkingen ontstonden er debatten in de samenleving over de positie
van de godsdienst in het geloof:
Individu:
Godsdienst en geweten werden meer een zaak van het individu gezien. Wie zelfstandig
nadacht kon zelf bepalen wat hij geloofde.
Vorsten:
Gingen slechts één godsdienst in hun staat accepteren. Sommigen deden het uit
godsdienstige overtuiging, andere om godsdienstoorlogen in hun staat te voorkomen. Ze
bepaalden welk geloof hun onderdanen moesten aanhouden.
Individuen dachten dus dat je zelf individualistisch mocht geloven, terwijl vorsten dachten dat je het
volk een religie mocht opleggen.
Paragraaf 2 Wetenschappelijke Revolutie leidt tot de Verlichting
Kenmerkende aspecten:
De wetenschappelijke revolutie.
Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van de
samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.
Door wetenschappelijke revolutie gingen mensen vertrouwen op het eigen verstand. Zo ontstond
een nieuwe stroming in het denken, de Verlichting. De aanhangers werden verlichters genoemd. Zij
vonden dat wetenschappelijke methoden ook toegepast moesten worden op de samenleving.
Verlichters wilden de volgende gebieden van de samenleving toetsen aan de criteria van redelijkheid:
Traditie:
- Verlichters wilden een scheiding van kerk en staat.
- Martelingen voor bekentenissen afschaffen.
- Strijden tegen bijgeloof (magie, hekserij).
Religieuze praktijken:
- Andersdenkenden niet bestrijden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmakuiphuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen