Cariologie en preventie
Leeruitkomsten:
De student:
1. Beschrijft de ziekte cariës, cariëslaesies en globaal het epidemiologisch onderzoek
naar cariës.
2. Beschrijft de (microscopische) bouw van de tandweefsels en relateert deze aan het
verloop van cariëslaesies.
3. Beschrijft het klinisch-visuele, histologische, en röntgenologisch beeld van
gebitselementen en cariëslaesies.
4. Beschrijft de etiologie van cariëslaesies en kan uitleg geven over de rol van
(samenstelling van) plaque, voeding, fluoride en speeksel.
5. Beschrijft de relevante chemische begrippen die een rol spelen bij het cariësproces in
relatie tot cariësontwikkeling en –preventie.
6. Beschrijft de gevaren en consequenties van overmatig fluoride gebruik.
7. Beschrijft de rol van preventie in de behandeling van cariës en relateert dit aan een
gezonde levensstijl. ‘
Colleges Leeruitkomsten Te bestuderen literatuur (dit wordt
getoetst op het tentamen)
Inleidend college: 1, 4, 7 DC: Deel I:H 1,2,3
Cariës wat is het?
Advies Cariëspreventie (2011) Ivoren
Kruis,
http://www.ivorenkruis.nl/adviezen.html
Themacollege: Glazuur 2
en dentine
Werkcolleges Preventie 4,6,7 DC: Deel II: H 6, 7 en 8 (allemaal
alleen aanbevolen!)
VL: H 8 (uitgezonderd: 8.8 en 8.10), H
9, H 11, H 13
Themacollege: Cariës: 2,3,4,5 vL: H 3 figuur 3-2 en par. 3.8 en 3.10,
etiologie, pathologie en rest hoofdstuk aanbevolen, H 7 7.1 t/m
chemie 7.5, H 8 (uitgezonderd: 8.8 en 8.10), H
9, H 11, H 13
DC: Deel II:H 5 en 9, Deel IV: H13,
deel V: H19 tot sealants (p339)
Responsiecollege 1,2,3,4,5,6,7 Alle leerstof en collegemateriaal
,Inleidend college (staat niet op brightspace dus niet compleet)
Literatuur
DC: Deel I:H 1,2,3
Advies Cariëspreventie (2011) Ivoren Kruis, http://www.ivorenkruis.nl/adviezen.html
25% van 7 jarigen geen gave dentitie meer. 15% Nederlandse bevolking een kunstgebit. Bij
lage SES gebieden ligt dit hoger
Dit college is een vogelvlucht van alle stof
Cariës = wolf in de tanden
Vaak denken mensen dat ze niks aan de ziekte cariës kunnen doen. Bij iedereen kan dit
alleen wel voorkomen worden.
Bij blijvend element glazuurkap dikker, beter beschermd tegen cariës
Cariës proces bij melkelement verloopt sneller dan bij blijvende elementen
6 maanden breken eerste melkelementen door, 2,5 jaar volledig melkgebit.
Blijvende elementen zijn wat geler.
Globaal proces
cariësproces(= onder het
opp.)
Oorzaken cariës: suikers, hoeveel eetmomenten, plaque (zonder plaque geen cariës, maar
wel plaque en geen suiker dan geen cariës), speeksel, fluoride, tijd, houding/gedrag/kennis
Tegenwoordig gaatjes boren/ vullen alleen symptoom bestrijding, nu vooral preventie
begeleiden.
, Cariëslaesie is een kwestie van evenwicht, kan tot stilstand komen of zich herstellen
Glazuur en dentine college 14/2
Dentine, gevormd door odontoblasten (gaan niet dood, daarom levend)
Glazuurkap van melkelementen een stuk dunner, pulpa minder goed
beschermd(demineralisatie anders)
Glazuur (is dood materiaal)
~ 95 gewichts%materiaal
~ 89 volume% mineraal
Hoe dunner glazuurlaag, hoe geler
Hydroxylapatiet Ca10(PO4)6(OH)2
Unitcel, hexagonale vorm , vormen samen kristallieten (deze vormen
rods=prismata=linten maar liggen ook tussen deze rods=prismata=linten)
Prismatisch glazuur en interprismatisch glazuur