Hey! Dit is mijn samenvatting van H3 geheugen van functieleer, gegeven door prof Wagemans aan de KU Leuven in de eerste bachelor. Er zitten schema's in verwerkt & onthoud tabellen ... Telt 27 bladzijdes. Heel veel succes!
INLEIDING
Verschillende processen spelen een belangrijke rol
1. Encoding = hoe belangrijke informatie in het geheugen komt
2. Storage = hoe ze daarin bewaard w
3. Retrieval = hoe ze weer opgeroepen w
Geheugen ≠ een homogene structuur, MAAR bestaat uit verschillende
deelstructuren met elk hun eigen kenmerken & functies
Voorbeelden: KTG (short-term memory) <-> LTG (long-term memory) /
semantisch <-> episodisch geheugen / impliciet <-> expliciet geheugen …
In dit hoofdstuk w nadruk gelegd op onderscheid tussen belangrijke
geheugenprocessen & structuren
waarneming Subjectieve constructie die soms grondig verschilt van de
fysische realiteit
geheugen Het zo goed mogelijk vastleggen en behouden van een
geheugenspoor
vergeten Het geleidelijk verval van het geheugenspoor
HISTORISCH PERSPECTIEF
Consolidatie en verval
G eo rg Elias M ü lle r
fysio lo gisch e h y po th ese: w at w a arge n o m en w , laa t fysio lo gisch sp o o r n a d at zich ee rst co nso lide ert (e rge n s vastzet in d e h e rse n en )
n a v erlo o p va n ti jd verva lt geh eu ge n sp o o r d o o r n o rm ale m e ta b o lisch e p ro ce ssen in o nze h e rsen en
K arl La sh le y
"in sea rch o f th e e ngra m " = zo e kto ch t n aa r n e ura le b asis va n leren e n geh eu gen (via lesiestu d ies b ij ratt en ), M A A R vo n d d a t er gn
ge lo ka lisee rd geh eu gen sp o o r (e n gram ) is, W E L e erd er e en ge distrib u e erd geh e u gen
2 th eo reti sch e p rin cip es
m a ss acti o n = co rtex w erk t als é én geh eel bij h et le ren
eq u ip o te nti ality = b ij h erse nscha d e in b ep a ad e geb ied e n ne m e n a n d ere geb ied en h u n fu n cti e o ver
W ild e r P en fi e ld
w e rd b e ro em d d o o r ch iru rg isch e te ch n iek vo o r b eh a n d elin g zw a re v o rm e n van e p ilep sie + bra ch t # h ersen geb ied en in k a art d o o r ze
e lektrisch te sti m u le ren -> m a p p in g (afb ee ld in g) e n h om ncu lu s (kle in m an ne tje)
o p w e kken va n leven dige (re cen te o f o u d e) h erin ne rin ge n d o or sti m u la ti e v b e paa ld e he rsen ge bied en
D o n ald O . H e b b
sa m e n w erkin g m et La sh le y en P en fi e ld
"th e orga n iza ti on o f b eh avio r" -> 3 be lan grijke co n cep ten : h eb b ia n learn in g (cells th a t fi re to ge th e r, w ire to geth e r) + cell assem n bly +
reve rb era ti n g cell-a ssem blie s
da n to ch e vid en ti e vo or "en gra m " o f gran d m o th er ce ll? N ee, w e w eten n iet h o e se lecti e f no ch h o e fre q u en t d eze ce lle n zijn
C O N C LU SIE: er is w e llich t e en co m b in ati e v an ge lo ka lisee rd en ged istrib u ee rd g eh e u gen
1
H e rm an n E b b in gh au s (o o k w e l "self-m a d e m an " gen o e m d )
ve rv al v/h geh eu gen spo o r ("d e ca y")-> "u b er d as ge d äch tn iss"=1ste u itv oe rige exp erim e nte le stu d ie v/h ge h e u gen (1 p ro efl le id e r, 1 p p )
b esp a rin gsm e th o d e (w in st b ij 2d e m eti n g w erd a ls in d irecte m eti n g v/h geh eu ge n geb ru ikt) > h e rin ne rin g (re ca ll) e n h erken n in g (recogn iti o n )
, ee n ty pisch e verval-fu n cti e (d ecay fu n cti o n ) verloo p t ste il i/h b egin en d a alt sle ch ts h e el la n gzaa m v erd er n a verloo p v /e w ee k
Samenvatting functieleer Luna Boudewyn
MAAR vervolgonderzoek na Ebbinghaus toonde aan dat het verval niet altijd
even sterk is
GROEP 1: ’s avonds leren + testen op geheugen na 1/2/4/8 uur
GROEP 2: ’s ochtend leren + testen op geheugen na 1/2/4/8 uur
Groep 1 herinnert meer dan groep 2: tijdens slapen blijkt interval minder
groot dan tijdens waken = interferentie (groot tijdens werkdag, minimaal
wnr men slaapt)
MAAR confounding variabele: beide groepen # ook door het moment van
leren naast dat ze # in slapen <-> waken (slaap: REM-fase = hersenen
zijn juist heel actief + ! voor consolidatie)
De rol van schema’s
voorbeeld: "the war of the ghosts" -> seriële
"remembering: a study in instellling en attitude benadrukt persoonlijke verwerking v/h
reproductie (= pp moeten verhaal doorvertellen
Frederic C. experimental and social
psychology" -> pionier v/d
v/d lerende persoon
t.o.v. leermateriaal
leermateriaal + rol v/e SCHEMA (= een
samenvattende geheugenrepresentatie
aan volgende, waarbij er regelmatig vertekeningen,
Bartlett cognitief-psychologische spelen een grote rol bij v alles wat bij een bepaaldle scène of
weglatingen... optraden)
CONCLUSIE: het geheugen verricht gn letterlijke
benadering v/h geheugen leren en geheugen gebeurtenis hoort)
registratie v/h leermateriaal, maar een verwerking
ervan
"the nature of explanation" -> mentaal
model (= een interne representatie v/d
wereld waarop men cognitieve
Kenneth Craik processen kan uitvoeren, waardoor
men kan redeneren, voorspellingen
kan maken ...)
3 experimenten over vertekening v/h visuele geheugen door invloeden van
cognitieve schema’s
men onderzocht het effect experiment waarin pp mochten gedurende korte
v verbale labels op het herinnering aan plaatje v/e tijd rondkijken in
visuele geheugen voor betekenisvolle scène eveneens studentenkamer, die bevat
ambigue lijntekeningen vertekend is i/d richting v wat je - Scène-consistente (SC)
o.b.v. cognitieve schema’s (met vwp’en (boeken, bureau)
RESULTATEN bepaalde culturele - Scène-inconsistente (SI)
- als men eenzelfde vooroordelenà zou verwachten vwp’en (schedel en tol)
figuurtje aan 2 groepen nadien onverwachte
2
, Samenvatting functieleer Luna Boudewyn
gaf, met 2 # verbale BESCHRIJVING PRENT geheugentest
labels, dan bleek er - blanke en zwarte op
vertekening op te treden metro RESULTATEN
in het geheugen i/d - eerste houdt mes vast - Bij vrije herinnering (free
richting v/d verbale labels recall) bleken meer SC
RESULTATEN dan SI vwp’en genoemd
- prent w herinnerd als - Bij herkenningstaak
discussie waarbij zwarte (recognition) bleken pp
man blanke man bedreigt zekerder van hun stuk bij
met een mes SC vwp’en, ook als ze
! getuigverhoren bij politie fout waren
heden
HET MODAAL MODEL VAN HET GEHEUGEN
Ontstaan tussen 1965-1970
3 grote stadia model = het modaal model (mainstream voor
geheugenonderzoek)
Zintuigen Hier w binnenkomende informatie eerst geregistreerd en kort
vastgehouden
- een deel verdwijnt
- een deel waar men aandacht aan besteedt w verwerkt
KTG Het verwerkte deel w hier opgeslagen
- Een deel v/d info verdwijnt
- Een deel v/d info w quasi-permanent opgeslagen
Wiliam James: primair geheugen (= inhoud v/h bewustzijn, met
de informatie in actieve, bruikbare toestand)
3
, Samenvatting functieleer Luna Boudewyn
LTG Hier w info quasi-permanent opgeslagen
Wiliam James: secundair geheugen (= inhoud v/h bewustzijn,
met de informatie in niet-actieve toestand, sluimerend aanwezig in
het cognitief systeem, maar tijdelijk niet geactiveerd voor verder
cognitief gebruik)
SENSORIELE KORTETERMIJN LANGETERMIJN
REGISTER GEHEUGEN GEHEUGEN
DUUR Heel kort Iets langer Heel lang
CAPACIT Groot Klein Heel groot
EIT
AARD Veridicaal Fonologisch Semantisch
Sensorieel register
= modaliteit specifiek systeem om informatie erg kort bij te houden na het
verdwijnen v/d prikkel
KLASSIEKE STUDIE: capaciteit van het iconisch geheugen (Sperling –
1960)
Bevragen v/h aantal onthouden letters
whole report (welke letters heb je gezien?):
minder letters gereproduceerd dan PR
partial report (met een auditieve probe (bv.
hoge toon = bovenste rij, lage toon =
onderste rij…): meer letters gereproduceerd
dan WR
Onmiddellijk na het wegnemen v/d stimulus is er een goede, vrij
volledige representatie beschikbaar voor “uitlezing”, alleen lukt dit
blijkbaar niet helemaal (interferentie)
Fenomenaal bewustzijn blijkt dus rijker te zijn dat datgenen waar we
cognitieve toegang toe hebben
Basiskarakteristieken van het kortetermijngeheugen
Eigenschappen v/h KTG komen duidelijk naar voor in alledaagse geheugentaken
- Onthouden v/e telefoonnummer
- Een boodschappenlijstje
- Namen van mensen aan wie men voorgesteld w
- …
Maintenance Controleprocessen spelen een rol om info actief te houden
rehearsal
Elaborative Controleprocessen zorgen ervoor dat info naar LTG overgedragen kan w
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunaboudewyn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
