Samenvatting
Samenvatting boek Actuele Criminologie
Samenvatting van het gehele boek Actuele Criminologie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 75 pagina's
Voorbeeld 4 van de 75 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: anneschuring • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Inleiding Criminologie Actuele Criminologie – van Dijk, Huisman, NieuwbeertaHoofdstuk 1 – Criminologie: een terreinverkenning................................................................................................................ 2
1.1 De opdracht van de criminologie .................................................................................................................................. 2
1.2 Wat is criminologie?....................................................................................................................................................... 3
1.3 De geschiedenis van de criminologie ........................................................................................................................... 4
1.4 Aandachtsgebieden binnen de criminologie ................................................................................................................ 8
Hoofdstuk 2 – Beschrijvende criminologie ............................................................................................................................ 10
2.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 10
2.2 Politiecijfers .................................................................................................................................................................. 10
2.3 Onderzoeken naar verborgen criminaliteit................................................................................................................. 12
2.4 Discussie ...................................................................................................................................................................... 15
Hoofdstuk 3 – Het strafrechtelijke systeem in actie ............................................................................................................. 15
3.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 15
3.2 De actoren in het strafrechtelijk systeem .................................................................................................................. 16
3.3 Selectiviteit in de strafrechtspleging .......................................................................................................................... 18
3.4 Strafrechtelijk beleid.................................................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 4 – Verklaringen voor criminaliteit: ...................................................................................................................... 22
4.1 De gedragsvormen die in dit kader door psychologen worden bestudeerd ............................................................ 23
4.2 Biologische factoren .................................................................................................................................................... 25
4.3 Persoonlijkheid en antisociaal gedrag........................................................................................................................ 28
4.4 Leerpsychologie ........................................................................................................................................................... 32
4.5 Ontwikkelingspsychologische noties .......................................................................................................................... 35
Hoofdstuk 5 – Het Economisch en Sociologisch Perspectief ............................................................................................... 36
5.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 36
5.2 Het economische perspectief ..................................................................................................................................... 36
5.3 Het sociologisch perspectief ....................................................................................................................................... 38
Hoofdstuk 6 – Criminaliteitspreventie.................................................................................................................................... 43
6.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 43
6.2 Beproefde preventiestrategieën ................................................................................................................................. 44
6.3 Een tweedimensionale typologie ................................................................................................................................ 44
6.4 Dadergerichte preventie .............................................................................................................................................. 45
6.5 Situationele preventie.................................................................................................................................................. 46
6.6 Slachtoffergerichte preventie ...................................................................................................................................... 48
6.7 Discussie ...................................................................................................................................................................... 49
6.8 Criminaliteitspreventie in Nederland .......................................................................................................................... 50
Hoofdstuk 7 – Straffen en Criminaliteit ................................................................................................................................. 50
7.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 50
7.2 Doelstellingen van straffen en strafrechttheorieën ................................................................................................... 51
7.3 Soorten straffen ........................................................................................................................................................... 53
7.4 Criminologische theorieën en straffen ....................................................................................................................... 56
7.5 Onderzoek naar effectiviteit van straffen ................................................................................................................... 56
Hoofdstuk 8 – Victimologie ..................................................................................................................................................... 59
8.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 59
8.2 Risicokenmerken van slachtofferschap ..................................................................................................................... 60
8.3 De materiële en immateriële gevolgen van criminaliteit .......................................................................................... 62
8.4 De reacties op slachtofferschap ................................................................................................................................. 63
8.5 Discussie ...................................................................................................................................................................... 66
Hoofdstuk 9 – Zware criminaliteit .......................................................................................................................................... 66
9.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 66
9.2 Levensmisdrijven ......................................................................................................................................................... 67
9.3 Internationale misdrijven............................................................................................................................................. 68
9.4 Terrorisme .................................................................................................................................................................... 70
9.5 Georganiseerde misdaad ............................................................................................................................................ 71
9.6 Witteboordencriminaliteit ............................................................................................................................................ 74
,Hoofdstuk 1 – Criminologie: een terreinverkenning
1.1 De opdracht van de criminologie
Onveiligheid wordt gezien als een maatschappelijk probleem. Veel Nederlanders zijn
voorstander van de harde aanpak. Meer zorg voor slachtoffers. iedereen is emotioneel
betrokken bij het onderwerp ‘misdaad en straf’. Jaarlijks één op de vijf Nederlanders
slachtoffer van veelvoorkomende criminaliteit. Meeste Nederlanders voorstander van
maatregelen ter preventie van criminaliteit in de sfeer van opvoeding en onderwijs.
Identificatie met het slachtoffer
- Kan angstgevoelens oproepen, vooral wanneer men overlappende kenmerken
heeft met het slachtoffer
- Ook gevoelens van afschuw en woede, boosheid en morele verontwaardiging
zorgen voor een roep naar vergelding
o Dader moet een forse straf krijgen
- Franse socioloog Durkheim: Criminaliteit vervult een positieve sociale functie door
het oproepen van negatieve emoties
o Delen van morele verontwaardiging zorgt voor het creëren van een
gemeenschap
1. Normatieve grenzen worden aangegeven
2. Gezamenlijke afwijzing van dader vergroot de saamhorigheid
- Eigenrichting: Burgers die zelf straffen gaan uitdelen
- Zondebok: Wanneer er binnen een bevolkingsgroep frustraties leven en deze
agressie geprojecteerd wordt op de pleger van het misdrijf die de schuld krijgen
van alle bestaande problemen
- Misdrijven fungeren als de katalysator van uitbarstingen van collectieve agressie
jegens de groep waartoe de dader wordt gerekend
2
,Identificatie met de dader
- Succesvolle criminele bevredigen hun driften en hartstochten, zonder zich te
bekommeren om de consequenties voor zichzelf of anderen
o Fascinatie berust deels op heldenverering
- Het geweten staat het niet toe dat je je bewust in positieve zin identificeert met
een misdadiger
o Identificeren met dader -- > Schuldgevoel -- > Dader moet gestraft
o Om eigen criminele impulsen te corrigeren
- Kan gevoelens van mededogen oproepen
- Mensen die zichzelf tekortgedaan voelen door de maatschappij, zien de door de
politie gearresteerde daders soms als slachtoffers van onrechtvaardige
maatschappelijke omstandigheden
o Dader is de underdog
o Politie en justitie worden dan gezien als vertegenwoordigers van de
onderdrukkende totalitaire staat
- Politie is dan de zondebok
Het Koele Oog
Misdrijven roepen dus verschillende tegengestelde gevoelens op. Misdaadjournalisten
proberen deze gemengde gevoelens zo effectief mogelijk te bespelen.
Criminaliteit behoort tot het favoriete onderwerp van mediagebruikers doordat men zich
op verschillende manieren kan identificeren.
Iedereen ziet iets anders in ernstige misdrijven. Iedereen kan zijn eigen, bewuste en
onbewuste frustraties erop projecteren. Er zijn vaak ook andere factoren die hier invloed
op hebben. Om te voorkomen dat officiële reacties op crimineel gedrag door emoties
worden beheerst, is in alle democratieën de berechting van misdadigers geheel of
gedeeltelijk in handen gelegd van onafhankelijke, professionele rechters.
In Nederland is gekozen voor een exclusief professionele strafrechtspleging.
- Geen juryrechtspraak en geen lekenrechters
De criminologie probeert over emotionele kwesties zoveel mogelijk zakelijke informatie
te verzamelen en deze systematisch te ordenen. Daarom is zij het onmisbare koele oog
van de strafrechtspleging.
Voorbeeld: De meest voorkomende vormen van vermogenscriminaliteit zoals woninginbraak, autodiefstal en
fietsendiefstal is in Nederland sinds 2000 fors gedaald. De 71% van de Nederlanders die in 2010 het
omgekeerde meende, is dus criminologisch slecht geïnformeerd.
Een criminoloog is iemand die zich beroepshalve toelegt op de bestudering van misdaad
en straf maar daarbij het hoofd koel probeert te houden. Streeft bij oordeelsvorming naar
objectiviteit. Pas wanneer alle relevante feiten en argumenten in beschouwing zijn
genomen, komt de criminoloog aan zijn oordeel.
1.2 Wat is criminologie?
Criminologie als praktijkgerichte wetenschap
Definitie: De wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en
achtergronden van menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld
en van de wijze waarop de overheid en de overige maatschappij daarop reageert.
3
, Wetenschappelijk object (criminaliteit) wordt bepaald door de inhoud van de strafwet.
Criminoloog bestudeert gedrag dat door de wetgever strafbaar is gesteld.
Criminologie wordt gezien als praktijkgerichte wetenschap
- “De criminologie dient voor alles om de mensheid de weg te wijzen hoe zij de
misdaad met goed gevolg bestrijdt en vooral voorkomt”
Onderwerp: misdaad en de beheersing daarvan
What’s in a name?
Gedragingen worden aangeduid met delinquentie, criminaliteit of crimineel gedrag.
Men vindt de term misdaad en misdadiger te hard en veroordelend klinken.
Tegenwoordig weer meer het oude, zoals jeugdcriminaliteit.
De relativiteit van het begrip criminaliteit
Het strafrecht is voortdurend in beweging.
- Criminalisering: invoering van nieuwe wettelijke bepalingen waarop strafsancties
zijn gesteld
- Decriminalisering: het schrappen van bestaande strafbepalingen
Er bestaan grote verschillen in wetgeving tussen landen. De consequentie hiervan is dat
het wetenschappelijke object van de criminoloog tot op zekere hoogte zowel tijds- als
plaatsgebonden is. Het studieobject van de criminologie is voortdurend aan verandering
onderhevig. Door de relativiteit van het criminaliteitsbegrip moet zowel bij historische als
internationaal-vergelijkende criminologische onderzoeken de nodige voorzichtigheid
worden betracht.
1.3 De geschiedenis van de criminologie
Criminologie bestaat ongeveer 150 jaar. Geschiedenis van het denken over misdaad en
straf bestond al eerder.
Van de klassieke oudheid tot de Middeleeuwen
Code Hammurabi: oudste geschrift over misdaad en straf
- Draconische straffen op: diefstal, heling, moord en geweldpleging
- Dader moet schade vergoeden aan slachtoffer
- Dader niet gevonden -- > gemeente moet schade vergoeden
-
Romeinse recht: huidige recht in veel Westerse landen
- Was beperkt tot misdrijven tegen de staat of openbare orde (zoals landverraad)
- Bij diefstal of mishandeling geen interventie van de overheid maar een regeling
geboden voor conflictoplossing en schadevergoeding (herstelrecht)
- Verder ontwikkeld na uiteenvallen van het Romeinse Rijk
In de Middeleeuwen en daarna werd crimineel gedrag niet gezien als een conflict tussen
burgers maar als manifestatie van het ‘kwade’ en de zondige mens die in ons allen zit.
Het strafproces ging van een accusatoir naar een inquisitoir proces.
- Accusatoir: misdrijven worden beschouwd als particuliere aangelegenheden
waarvan de oplossing door overheidsbemiddeling tot stand komt
- Inquisitoir: misdrijven gezien als schendingen van het vorstelijke vredesgebod
waartegen de overheid met inzet van alle middelen dient op te treden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kirsstennnn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen