Doodsleer
Chronologisch overzicht van lijkverschijnselen (postmortale veranderingen)
Vroegtijdige lijkverschijnselen
Lijkvlekken
Bloed zakt naar beneden onder invloed van zwaartekracht
Verkleuring van laagstgelegen lichaamszones
Rode bloedkleurstof (hemoglobine in rode bloedcellen) zet zich vast in weefsels met
hypostatische verkleuringen tot gevolg (gefixeerde lijkvlekken)
Steunpunten blijven onverkleurd (blanke drukplekken)
Verplaatsbaarheid van lijkvlekken
PMI < 6u : volledig verplaatsbaar
PMI 6 – 12u : onvolledig verplaatsbaar
PMI > 12u : geen verplaatsing
Lijkstijfheid
Postmortale initiële spierverslapping (principe van spierverslapper ATP)
Bij overlijden valt zenuwstelsel uit maximale spierverslapping (veel ATP)
Postmortale spierverstijving
Lijkstijfheid na 3-tal uur
Voorraad ATP neemt af spieren verstijven
Kadaverspasme of cataleptische lijkstijfheid
Lijkstijfheid stelt zich onmiddellijk in bij overlijden (vaak beperkt tot 1 spiergroep)
Lijkafkoeling
Huidtemperatuur neemt gewoonlijk snel af door warmtestraling
Eerste 2 tot 3 uur : kerntemperatuur vrij constant (plateaufase)
Afkoeling van 1 à 2 °C per uur (exponentiële afkoelingsfase)
Warmteafgifte vertraagt (eind vertragingsfase)
Kerntemperatuur bereikt omgevingstemperatuur na 36 tot 48 uur
Afkoelingssnelheid is evenredig aan temperatuurgradiënt
Verschil tussen lichaamstemperatuur & omgevingstemperatuur
Andere veranderingen
Supravitaliteit
Beginfase van desintegratieproces : actieve cellulaire stofwisselingsprocessen
(metabolisme) tussen somatische & cellulaire dood
Supravitale verschijnselen
Mechanische prikkelbaarheid van skeletspieren
Elektrische prikkelbaarheid van skeletspieren
Postmortale pupilreacties
Uitdroging
Aan ogen : tache noires of Sommerse vlekken
Aan mond
Pseudogroei van haren & nagels : huidkrimping vanwege vochtverlies uit huid
Verlies van urine, stoelgang, zaadvocht
, Gevolgen van spierverslapping & lijkstijfheid
Terugvloeien van maaginhoud
Bloedstolling
Bloed dat in grote bloedvaten & hartholten blijft staan stolt
Postmortale bloedklonter in hart / grote bloedvaten verlangd stervensproces
(agonie)
Bij ontbinding zullen bloedstolsels terug oplossen
Vochtuitstorting in lichaamsholten
Met toenemend PMI zal bloederig vocht uitsijpelen in natuurlijke lichaamsholten
Laattijdige lijkverschijnselen (proces van lijkontbinding) (SCHEMA P82)
Autolyse (zelf-oplossing)
Scheikundig proces dat leidt tot zelfafbraak van cellen
Verteringseiwitten verteren (breken af) eigen cellen & weefsels
Proces van cellulaire afbraak : verlies aan cellulair detail
Sneller verloop bij hoge temperaturen, afgeremd bij lage temperaturen
Rotting (putrefactie)
Ongeremde groei & activiteit van bacteriën met afgestorven autolytische cellen als
voedselsubstraat
Liquefactie (verweking & oplossing) van weefsels
Rottingsvocht
Rottingsgas (ontbindingsgeur / lijkengeur)
Weefselverkleuring
Skelettering
Meest weerstandige componenten blijven het langst bewaard
In vrije natuur : 1 maand tot 1 jaar
Bij begraving (in kist in graf) : 3 tot 8 jaar
Fasen van ontbindingsproces
Ontbindingsfasen naar Micozzi (20 – 22 °C)
Verkleuring (3 dagen)
Opzwelling (4 – 7 dagen)
Verweking (1 – 4 weken)
Skelettering (maanden – jaren)
Problematiek
Moeilijk onderzoek door gewijzigde toestand door ontbinding
Post mortem artefacten
Moeilijkheden bij identificatie, rasbepaling & uitwendige verwondingen
Lichaamsgewicht vermindert
Bloed stolt & droogt op
Rottingsvocht (vetontbinding)
Opgravingen (exhumaties)
Plaats delict op archeologische wijze benaderen
Bio-environmental evidence
Identiteit van graf & graftoestand
, Vroegtijdige lijkverschijnselen
Zie Vraag 1
Ontbinding van lijk (laattijdige lijkverschijnselen)
Zie vraag 1
Wettelijke bepalingen omtrent vaststelling & aangifte van overlijden
BW & Wet op begraafplaatsen & lijkbezorging
Aangifte van overlijden door getuige bij ambtenaar van burgerlijke stand (78 BW)
Geen straf voor niet-aangeven van overlijden
Wel straf voor teraardebestelling zonder gemeentelijke toestemming (315 Sw.)
Zonder aangifte, geen begraving
Wettelijke regeling van teraardebestelling & crematie
Teraardebestelling (lijkbezorging) zonder gemeentelijke toestemming is strafbaar (315 Sw.)
Niet-aangeven van overlijden is niet strafbaar
Crematie (lijkverbranding) : Decreet 2004 op begraafplaatsen & lijkbezorging
Toestemming tot crematie wordt verleend nadat Procureur aan ambtenaar heeft laten
weten dat hij er zich niet tegen verzet
Toestemming ambtenaar nadat Procureur instemt
Aanvraag tot crematie aan ambtenaar samen met overlijdensattest & crematieattest
Bevestiging natuurlijk overlijden
Ten vroegste 24 uur na aanvraag
Ambtenaar burgerlijke stand, arts & Procureur des Konings bij vaststelling/aangifte overlijden
(SCHEMA P115)
Ambtenaar burgerlijke stand
Akte van overlijden
Toelating tot teraardebestelling na bevestiging van aangegeven overlijden ten vroegste
24 uur na overlijden (77 BW)
Geen toelating bij verdacht of gewelddadig overlijden (81 BW)
Toelating tot begraving of crematie (lijkverbranding) : voorwaarden
Invulling strook D van model III C
Bij vermoeden van verdachte of gewelddadige dood Procureur des Konings verwittigen
Arts
Overlijdensattest invullen & afgeven aan ambtenaar burgerlijke stand
Model III C : aangifte van overlijden van persoon ouder dan 1 jaar
Strook C : anoniem deel beroepsgeheim
Strook A : identiteitsgegevens van overledene & tijdstip van overlijden
Gerechtelijke-geneeskundig bezwaar tegen begrafenis of crematie ?
Ja : overlijden door uitwendige oorzaak
Niet-natuurlijk & onduidelijk of onverklaard overlijden
Strook B : datum & plaats van overlijden, geslacht van overledene
Model III D : aangifte van overlijden van kind jonger dan 1 jaar of van doodgeboorte
Crematiearts moet gewelddadig of verdacht overlijden uitsluiten & verslag aan
ambtenaar burgerlijke stand opstellen
Procureur des Konings
Onderzoek bij verdachte of gewelddadige dood (81 BW)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moreenc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.