Productiviteit als motor van onze welvaart
Gemiddelde arbeidsproductiviteit
Speldenfabriek van Adam Smith : Learning by doing
Productiviteitswinst specialisatie & arbeidsverdeling
Doemscenario van Mathus : voorspelt voedselschaarste
Spanning tussen bevolkingsgroei (geometrische groei) & voedselproductie (lineaire groei)
Technologische vooruitgang : medisch (contraceptie) & landbouw (productiviteit)
Internationale specialisatie & arbeidsverdeling toename van ruil & handel
Ricardo & voordelen van internationale handel
Wet van comparatieve voordelen internationale arbeidsverdeling, specialisatie & handel
Consumptiemogelijkheden verruimen in beide landen
Opportuniteitskost = alternatieve mogelijkheid die verloren gaat door productiefactoren
Prijs van keuze, waarde van alternatief waarvoor niet gekozen werd
Hoe meer keuzes (stijging productie), hoe groter opportuniteitskost
Kiezen is verliezen
,H2 Individuele rationaliteit & sociale interactie
Individuele gedragsmodel : rationele keuze
Individueel evenwicht <-> maatschappelijk (globaal) evenwicht
Afwezigheid wederzijdse afhankelijkheid : doelfunctie optimaliseren onder 1/meer beperkingen
Optimalisatieprobleem met beperking
Relatie tussen marginale & gemiddelde arbeidsproductiviteit
M P A <G P A → G P A daalt
M P A >G P A → G P A stijgt
M P A =G P A →G P A stijgt noch daalt
Productiemogelijkhedencurve = indifferentiecurve Optimum (evenwicht) : MTV = MSV
Valt niet altijd samen met maatschappelijk optimum
Marginale beslissingsregel (gedragsregel)
MTV = MSV
Marginale transformatievoet MTV : hoeveel moet ik opgeven ? (opportuniteitskost)
Marginale substitutievoet MSV : hoeveel ben ik bereid op te geven ?
MB(V) = MK(V)
Marginale baat (waarde) = Marginale kost
Individuele beslissingen & sociale interacties : speltheorie
Situatie van onderlinge afhankelijkheid & wederzijdse beïnvloeding
Spelers, strategieën & resultatenmatrix : oplossing in dominante strategieën
Gevangenendilemma
Nash-evenwicht
Valt samen met sociale optimum
Optimale keuze : strategiekeuze van elke speler optimaal
Alle spelers kiezen strategie waarvan andere spelers verwachten dat ze die zullen kiezen
Belang van coördinatie : battle of the sexes
Coördinatiespelen : Nash-evenwicht
Alleen als beide spelers coördineren (zelfde keuze) zijn payoffs voor beiden positief
Simultaan spel : overleg noodzakelijk
Sequentieel spel : bepaalde volgorde
Mogelijk meer dan 1 Nash-evenwicht
Bindende afspraken, sociale normen & overheidstussenkomst
Sociale normen = impliciete afspraken op lange termijn
Overheidstussenkomst : verandert resultatenmatrix & lost coördinatieproblemen op
H3 Vraag & aanbod
Vraag als uitdrukking van bereidheid tot betalen
Vraag naar broodjes
Reservatieprijs = waarde, marginale maximale bereidheid tot betalen
Consumentensurplus
Aanbod als uitdrukking van marginale kosten
Aanbod van broodjes
Reservatieprijs = productiekosten, minimaal gevraagde prijs voor aanbod van extra eenheid
Producentensurplus
, Prijsvorming
Marktevenwicht
Evenwichtsprijs & -hoeveelheid
Gemiddelde transactieprijs = theoretische evenwichtsprijs
Algebra van lineaire vraag- & aanbodcurven
Intercept = snijpunt met horizontale as
Richtingscoëfficiënt = verband tussen p & q
Werkelijkheid : vraag- & aanbodrelaties op markt onbekend
Evenwichtsprijs ontstaat door ‘trial & error’
V ( p )= A( p)
Verschuivingen van vraag & aanbod
Comparatieve statica
Comparatief statische analyse : vergelijken van oorspronkelijke & nieuwe marktevenwicht
Comparatief dynamische analyse
H4 Elasticiteiten & schokken
Eigen prijselasticiteit van vraag & aanbod
Eigen prijselasticiteit van vraag
V% verandering∈gevraagde hoeveelheid
ε p=
% verandering∈ prijs
∆ V ( p) p 0
Boogelasticiteit : ∙
∆ p V ¿ ¿¿ ¿
Perfect elastische & perfect inelastische vraagcurven
V
Perfect prijselastische vraag : ε p =−∞
V
Perfect prijsinelastische vraag : ε p ¿ 0
V
Grens tussen elastisch & inelastisch : ε p =1
Relatie tussen prijselasticiteit van vraag & verandering in opbrengsten
¿ ( p )= p ∙ V ( p)
Normale goederen & Giffen-goederen
Substitutie- & inkomenseffect van prijsstijging prijselasticiteit van vraag = altijd negatief
Vraag wordt elastischer
Meer substituten
Minder dringend
Groter bestedingsaandeel
Langere tijdsperiode
Prijselasticiteit van aanbod
∆ A( p) p0
Boogelasticiteit : ∙
∆p A ¿¿¿ ¿
A
Grens tussen elastisch & inelastisch : ε p =1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moreenc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.