Week 2 De belanghebbende
Inleiding
De tweede werkgroep van het vak Inleiding bestuursrecht staat in het teken van het
belanghebbendebegrip. Om te bepalen of sprake is van belanghebbendheid wordt geoefend met de
zogenaamde OPERA-criteria: objectief bepaalbaar, persoonlijk, eigen, rechtstreeks en actueel belang.
Daarnaast leer je of een bestuursorgaan zelf ook belanghebbende kan zijn en wordt er stilgestaan bij
algemene en collectieve belangen.
Leerdoelen
Na bestudering van de voorgeschreven literatuur en jurisprudentie en het voorbereid en actief
bijwonen van de onderwijsbijeenkomsten kun je:
de plaats en betekenis van het belanghebbendebegrip uitleggen;
een casus oplossen waarin het belanghebbendebegrip centraal staat;
de samenhang tussen de bestuursrechtelijke kernbegrippen met het bestuursrechtelijke
systeem van rechtsbescherming begrijpen en maatschappelijk plaatsen.
Literatuur
T. Barkhuysen, J.E. van den Brink, A. Drahmann, W. den Ouden, Y.E. Schuurmans & M.K.G.
Tjepkema, Bestuursrecht in het Awb-tijdperk, Deventer: Kluwer 2022 (negende, geheel herziene
druk), hoofdstuk 3.5.
K. de Jong & A.P. Klap, ‘Het kneedbare belanghebbendebegrip’, Ars Aequi 2019/0147.
Jurisprudentie
ABRvS 27 december 2018, ECLI:NL:RVS:2018:4279, AB 2019/211, m.nt. H.D. Tolsma (Decibel
Outdoor).
ABRvS 26 juni 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1984, AB 2019/382, m.nt. J.R. van Angeren (Kunstenbond).
ABRvS 15 juli 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1671, AB 2020/358, m.nt. T. Groot (Klimrots).
ABRvS 5 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2021:14 (EVERT!).
CBB 17 mei 2022, ECLI:NL:CBB:2022:222 (Faunabescherming).
ABRvS 27 juli 2022, ECLI:NL:RVS:2022:2142 (Vereniging Glastuinbouw Nederland).
, Opdracht 1 – Keek op de week (thuisopdracht)
Kijk het filmpje ‘Keek op de week – week 2’ dat op Canvas is geplaatst. In dit filmpje stelt Sophie
Ravelli, advocaat bestuursrecht en omgevingsrecht bij Stibbe, twee vragen. Geef gemotiveerd
antwoord op deze twee vragen.
1) Waarom is het van belang dat iemand als belanghebbende in de zin van de Awb kan worden
gekwalificeerd?
Alleen de (rechts)persoon die als ‘belanghebbende’ gekwalificeerd kan worden in de zin van de Awb,
kan een beroep instellen tegen een besluit van een bestuursorgaan.
Alleen een belanghebbende kan een aanvraag indienen (art. 1:3 lid 3 Awb)
2) Welke gevolgen heeft deze kwalificatie voor de rechtspersoon (persoon in kwestie) en voor
de bestuursorgaan?
Bestuursorgaan moet alleen rekening houden met de belangen van de belanghebbenden bij een
besluitvorming (art. 3:4 lid 1).
Het begrip ‘belanghebbende’ is nodig als beperking van de mogelijkheden om besluiten aan te
vragen en daarmee te procederen omdat anders de uitvoering van wetgeving, het besturen, niet
efficiënt en slagvaardig kan verlopen.
Toepassing van het belanghebbendebegrip is dus zowel in het belang van rechtspersoon als de
bestuursorgaan.
Art. 1:3 lid 3 Awb: alleen een belanghebbende kan een aanvraag indienen
Normadressaat is altijd belanghebbende, hoeft geen criteria af te lopen