Geschiedenis samenvatting over hoofdstuk 4. De samenvatting is gemaakt via het boek Geschiedenis werkplaats en is gemaakt voor havo 4. De paragraven 1,2,3,4 en 5 met de bijbehorende kernaspecten zijn in de samenvatting verwerkt. Door het leren van deze samenvatting kun je makkelijk en snel een goed...
KA= De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het
herleven van een agrarische-urbane samenleving.
Urbanisatie (verstedelijking)= het ontstaan en de groei van steden.
Dit gebeurde in de tijd van de steden en staten= vierde tijdvak (1000-1500)
Er ontstonden weer steden:
- Het werd veiliger om handel te drijven, omdat de plundertochten stopte.
- Doordat boeren overschotten gingen produceren, daardoor hoefde niet iedereen meer op de
landbouw te werken en gingen mensen zich focussen op het uitvoeren van 1 beroep.
Aanbod= wat iemand wil verkopen
Vraag= wat iemand wil kopen
In steden gingen gemiddeld meer mensen dood dan dat er geboren werd. Toch groeide de welvaart
wel Dit komt omdat er voortdurend mensen heen trokken.
Steden werden aantrekkelijk door hun welvaart en vrijheid. -> Mensen konden in steden
ontsnappen aan de verplichtingen aan hun heer. Steden hadden geen veiligheid. Burchten
wel, alleen stond daar heel wat tegenover.
Handel vond niet alleen plaats op lokalen markten. Sommige producten werden over grote afstanden
verhandeld.
Specerijen= plantaardige smaakstoffen.
Tol= belasting voor het gebruik van een weg, rivier of brug.
Hanzen= organisaties van samenwerkende handelaren. Ze hadden soldaten in dienst om leden op
handelsroutes te beschermen. Ook hielpen ze bij ruzie en maakten ze afspraken met vorsten, edelen
en steden.
Zo kregen hanzenleden het recht om geen tol te hoeven betalen en mochten ze in vreemde
steden bij elkaar in een wijk wonen.
Compagnieën= bedrijven waarin mensen geld gestoken hebben.
In Italië ontstonden ook nieuwe handels- en betaalmethoden, zoals de wisselbrief(=brief waarmee
handelaren konden betalen aan andere handelaren) In zo’n brief stond dat de koper geld schuldig
was aan de verkoper. Hierdoor hoefden handelaren niet te reizen met munten, waarvan ze beroofd
konden worden.
Banken(= bedrijven dat geld bewaart, wisselt en uitleent.) bedachten giro(=betalingssysteem waarbij
geld via een bank wordt overgemaakt) en rente(=vergoeding voor het lenen van geld).
, Paragraaf 2: De stedelijke burgerij
KA: De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende
zelfstandigheid van steden.
De eerste bewoners onderhandelden over hun privileges (=voorrechten) met de heer van hun
gebied. Hierdoor werden ze bevrijd van verplichtingen aan de heer.
De heer geeft steden stadsrechten (=privileges van een stad):
- Recht op eigen bestuur
- Recht om eigen wetten te maken
- Recht om stadsmuren te bouwen
Steden beschermde zich met muren, wachttorens, poorten en ophaalbruggen. Dit deden ze omdat ze
zichzelf moesten beschermen tegen rovers, plunderaars, etc.
De stadsmuur en poort werd goed beveiligd.
Ijzer op ijzer werkt niet, daarom werden de poorten gemaakt door ijzer.
Door de baljuw/schout (=door de vorst aangestelde rechter) had de vorst nog steeds invloed.
Huursoldaat=iemand die zich verhuurt als soldaat.
Je werd lid van de burgerij (=de gezamenlijke burgers) zodra je een jaar en een dag in de stad hebt
gewoond. Niet iedereen mocht lid worden:
- Vrouwen
- Arbeiders/Loswerkvolk
- Bedelaars
- Geestelijken zij vielen onder het kerkelijke recht
- Joden zij werden gezien als vreemdelingen, ze moesten in aparte wijken wonen en
mochten veel beroepen niet uitoefenen.
In het raadhuis (=gebouw van het stadsbestuur) bestuurden de schepenen (=bestuurder en rechter in
een stad), burgemeester (=hoogste bestuurder van een stad) Zij werden gecontroleerd door het
vroedschap (=vergadering van aanzienlijke burgers die het stadsbestuur adviseerde en controleerde)
Schutterijen (=gewapende burgermachten) zorgde voor veiligheid in de stad.
Het gilde (=beroepsvereniging in een stad) regelde de beroepsopleiding, lette erop dat producten van
goede kwaliteit zijn, stelde prijzen vast en zorgden voor leden die bejaard, ziek, etc. waren.
De toenemende macht van de steden zorgde ervoor dat de horigheid en het hofstelsel verdween.
Om te voorkomen dat te veel mensen het platteland verlieten, werden herendiensten
afgeschaft en moesten de boeren inplaats daarvan geld geven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amsamenvattingen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
