Volledige en overzichtelijke aantekeningen van de hoorcolleges Eigentijdse Geschiedenis. Met deze aantekeningen kom je ver op het tentamen. Zelf heb ik het tentamen makkelijk gehaald.
Contemporary history - 1
Geoffrey Barraclough
“Eigentijdse geschiedenis is een nieuwe fase na ‘45, waar we naar de
grenzen van het menselijk bestaan gedrukt worden: nieuwe tijd door
atoombommen op Nagasaki en Hiroshima, we zijn in staat het aardse
leven weg te vagen… de problemen van het heden nemen hier voor het
eerst vorm aan”
Waarom een nieuw tijdvak volgens hem?
EU krijgt een andere positie, mondiaal is er een balans van macht:
tussen de SU EN DE VS
Het einde van kolonialisme
Azië en Afrika komen op, meer handel in de pacifische zone ipv
in de atlantische.
Het communisme in meer landen: democratie bedreigd?
Minder afstand tussen witte en gekleurde mensen.
Atoomwapens
Klimaat crisis
Atlantic Charter (1941)
“wat te doen na de oorlog?”
meer zelfbeschikking voor andere landen: koloniale rijken eindelijk
autonomie?
Vrije wereldhandel zonder belemmering
Minder militaire dingen in Duitsland en Japan
De Verenigde Naties moest de vrijheid beschermen, maar kwam
klem te zitten in de conflicten tussen Oost-West: spraken veto uit.
De SU trok zich niet weg uit Oost-EU en het Midden-Oosten en ook
was het Westen bang dat het communisme zich zou gaan
uitbreiden: landen als Italië hadden er bijv. wel sympathie voor.
Containment- George F. Kennan
een nieuwe politiek tegen de dreiging van het oosten
na de WOI zijn we erachter gekomen dat appeasement niet helpt:
Stalin zou hier ook niet van onder de indruk zijn.
Hij mocht zich niet met politiek bemoeien, daarom ‘long telegram’
en ‘X-article’ om ten eerste toe te lichten waarom de SU zich zo
gedroeg en ten 2e politiek advies geven (hij was bang dat Roosevelt
appeasement ging doen, daarom meer aan de kant van Churchill).
Ten derde wilde hij mensen hoop geven; als het westen zo doorgaat
als normaal zullen we van het oosten winnen.
Truman aanhanger van Kennan, maar Truman voegde militaire
confrontatie eraan toe, als andere mensen in de communistische
invloedssfeer zouden komen. Ook voegde hij economische
steun(marshallplan EU en Japan) toe aan Europese landen, want
met meer handel en rijkdom zou er minder ontevredenheid zijn en
1
, minder sympathie voor het communisme. en hij
voegde propagandaoorlog toe.
Dingen leken “helemaal verkeerd” te gaan tussen 1948 en 1950:
Berlijn blokkade in 1948
Tsjechoslowakije werd een satellietstaat van de SU, comecon en
warschaupact.
China volksrepubliek uitgeroepen door mao in 1949
In 1949 had de SU een atoombomproject succesvol afgerond.
de koreaoorlog van 1950 tot 1953 startte, eindigde in het Noorden
dat communistisch werd :(
McCarthyism
o Joseph McCarthy was een demagoog/ manipulator die constant
angst zaaide: “communisme is overal in de samenleving”
o Red scare: McCarthy zei dat hij een lijst had met 205 communisten
die werkten in de overheid van de VS, iedereen was bang om op de
lijst te staan. mensen konden erdoor ontslagen worden. Een periode
van sterk anticommunisme en paranoia in de VS.
De Sovjetisatie van Centraal en Oost-Europa in verschillende fases
o 1945-1948: transitiefase—> Het Westen wist niet wat er zou
gebeuren: zouden ze zich terugtrekken of niet?
o 1948-1953: terreur—> iedereen die van Stalin afweek moest dood
of weg: alleen Joegoslavië wist autonoom te blijven maar Tito was
niet veel beter.
o 1953-1956: destalinisatie —> Stalin ging dood, zijn opvolger
Chroetsjov wilde de teugels wat laten vieren en had indirect kritiek
op Stalin.
o 1956-1968: opstanden —> Sovjets gaan opstanden tegen met
tanks (niet per se anticommunistisch, maar men wilde een andere
vorm van het communisme). In ‘68 kwam de Praagse Lente (in
Tsjechoslowakije mocht iedereen opeens zeggen wat men wilde en
Dubcek wilde meer vrijheid voor de bevolking: hij voerde die
hervormingen door en even leek het alsof er democratie ontstond,
troepen vielen TS toen binnen).
o 1968-89: normalisatie—> communistische partij blijft aan de
macht maar zal het het volk wat makkelijker maken, als ze de
leiders maar accepteerden. in ‘85 glasnost en perestrojka onder
Gorbatsjov en hief dus Brezjnevdoctrine op. Glasnost leidde tot meer
autonomie en zelfs onafhankelijkheid: meer groepen mensen
actief :)
had Barraclough gelijk?
Hij voorspelde het einde van Kapitalisme, maar dat is juist intensiever
geworden door neo-kolonialisme. hij heeft wel gelijk over het nucleaire
tijdperk: de grenzen van menselijke existentie worden opgezocht.
2
, Contemporary history - 2
Dekolonisatie en kolonialiteit :)
Is dekolonisatie een langetermijn proces of gebeurtenis?
o Tijdens dekolonisatie kwam er meer zelfbestuur en staten met
soevereiniteit
o Vaak kwam er zelfbestuur als uitkomst van onderhandelingen tussen
de koloniale staat en de nationale politieke elites of een
nationalistische overwinnen van beneden waarin over de macht
wordt geworsteld (soms gewelddadig).
o Dekolonisatie is een politiek, eco, soc, cultureel en ideologisch
proces voorbij simpelweg “machtsoverdracht” en politieke
soevereiniteit.
o Machtsoverdracht is idd een moment (zoals in Ghana, Zambia,
Senegal; niet altijd vlekkeloos zoals in Angola).
Adom Getachew- worldmaking after empire
o wereldmaking tijdens dekolonisatie probeerde een tegenwicht te
bieden tegen de imperialistische structuren van wereldwijde
macht: dus niet alleen gericht op maken van natiestaat.
Wereldmaking
de verenigde naties, regionale federaties waren alternatieven van
natiestaten: ook wel non-alignment (non-alignment landen zijn niet
tegen een bepaald machtsblok). een voorbeeld hiervan is afro-
asianism (voor bouwen van nakoloniale wereld met meer
zelfbeschikking). Ook in economische zin voor zekerheid; “OPEC, New
Economic Order, IPEC (tegen kinderarbeid)”: koloniale landen
zouden ook winst kunnen halen zo.
Pan afrikanisme: een gevoel van eenheid tussen alle mensen van
Afrikaanse afkomst verzorgen om zo onafhankelijkheid van het
Westen te bevorderen.
Streefden naar een wereld zonder dominantie!
De Koloniale Paradox
o Hoe kunnen we het nalatenschap van kolonialisme uitleggen over
Afrika, terwijl de controle over Afrika best wel een korte periode
was?
o Kirk-Greene: “Thin White Line”:
o Veel koloniale machten zoals FA en EN waren niet eens zo sterk
aanwezig in hun kolonies alleen er kwam wel een grote
transformatie in politieke, economische, sociale en culturele
structuren.
o “the second colonial occupation”: na de WOII kwam er intensificatie
van kolonialisme omdat kolonisten ze nodig hadden voor
wederopbouw (zowel arbeid als rauw materiaal).
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosalienorden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
