Samenvatting Oog en zien - Universiteit Antwerpen
NIEUW CURRICULUM, samenvatting van alle lessen (incl. radiologie) + bepaalde hoofdstukken van het handboek die te kennen zijn samengevat (bv. amblyopie, neurologie, medicatie die invloed heeft op het oog) + notities van in de les.
Behaald resulta...
- 6 jaar basisopleiding + 4 jaar ASO
- 1300 oogartsen in België (12,2 per 100,000 inwoners), desondanks lange wachttijden (enkele weken
tot 6 maanden)
- Vroeger solo-praktijken, nu groepspraktijken waarbij verschillende artsen een subspecialiteit kiezen
- Para-medisch personeel ondersteunt de oogarts:
o Paramedicus = iemand die voor zijn beroep diagnostische, therapeutische handelingen of
technische hulpverstrekkingen levert op verzoek van een arts.
o Orthoptist: onderzoek en behandeling van kinderen en van patiënten met problemen met het
binoculair zicht
o Verpleging (bloedafnames, technische onderzoeken, assisteren in OK)
o Optometrist: nieuw paramedisch beroep erkend door het KB van 09/02/2023: concentreert
zich op de optische problematiek van het oog zelf (zoals refractieafwijking: myopie,
hypermetropie en/of het opsporen van astigmatisme) om tot een aangepaste bril of
lenscorrectie te komen.
- Opticien: technisch-commercieel statuut
EVOLUTIE
- Verschuiving van curatieve naar preventieve zorg bv valpreventie bij ouderen
- Toename van de refractie-afwijkingen bij jongeren (epidemie van myopie)
- Toename van degeneratieve aandoeningen bij de ouderen (maculaire degeneratie, glaucoom,…)
- Wetenschappelijke vooruitgang met nieuwe behandelingen (injecties voor maculaire degeneratie,
hoornvliestransplantaties voor endotheeldegeneratie,…)
- Multidisciplinaire problematiek: van diabetes tot leerstoornissen
- Verwachtingspatroon van de patiënten
ROL VAN DE HUISARTS OF SPOEDARTS
Op adequate wijze de ondervraging en het klinisch onderzoek kunnen doen van een patiënt met een oogklacht
zodat een differentiaal diagnose kan gemaakt worden met nadruk op het herkennen van de pathologie die al of
niet dringend moet doorverwezen worden naar de oogarts.
Oftalmologie maakt integraal deel uit van de opleiding tot arts
1
,2. ANATOMIE EN FYSIOLOGIE VAN HET OOG
DOORSNEDE VAN HET OOG
Licht → netvlies → oogzenuw →
hersenen
Retina = netvlies
Cornea = hoornvlies
Choroidea = vaatvlies
DE LAGEN VAN DE OOGBOL
Ectoderm: vormt de oogleden en de
conjunctiva
TUNICA FIBROSA
- Buitenste laag
- Op dezelfde wijze gevormd als de dura mater van de hersenen, en ook daarmee verbonden
TUNICA VASCULOSA
- Binnenste laag
- Homoloog met de arachnoidea en de pia mater van de hersenen
- Tunica fibrosa en tunica vasculosa vormen samen met de oogbeker en de lens de definitieve bulbus
oculi
2
,ANATOMIE TUNICA FIBROSA
DE CORNEA (= HOORNVLIES)
Cornea = Transparant venster van het oog
- 5 lagen
- Epitheel
- Membraan van Bowman
- Stroma
- Membraan van Descemet
- Endotheel
- Geen bloedvaten
- Niet-gemyeliniseerde
zenuwuiteinden
- Specifieke structuur: regelmatige ordening van
collageen (vnl. type 1)
EPITHEEL
Meerlagig, niet-gekeratiniseerd plaveiselepitheel
→ lucht/traanfilm interface is het sterkste refractieve
interface van het oog
Hoornvlies is van belang voor de breking van het licht
STROMA
- Keratocyten
- Collageen I en VI
- Grondsubstantie van proteoglycanen
- Theorie van Maurice: transparantie van de cornea
wordt bepaald door de regelmatige schikking van de
collageenfibrillen
o Golflengte van het licht en afstand tussen
fibrillen komt zo overeen dat een lichtgolf
tussen de fibrillen kan reizen zonder erop te
botsen en terug te reizen
Proteoglycanen zijn waterliefhebbend → heel het stroma is waterliefhebbend, hier en daar ligt een keratocyt
tussen de vezels
3
, ENDOTHEEL
Functie: water wegpompen uit het corneale stroma (ATP-afhankelijke pomp)
→ houdt het stroma op zijn normale hydratatietoestand
Endothelium = monolaag van hexagonale cellen
→ aantal cellen neemt geleidelijk af in de loop van het leven (geen mitose)
Densiteit:
→ 3500 cellen/mm2 bij de jonge volwassene
→ 2000-2500 cellen/mm2 op middelbare tot oudere leeftijd
Een voldoende aantal en een goede functie van het endotheel is essentieel voor
het behoud van de helderheid van de cornea
VEROUDERING VAN HET CORNEALE ENDOTHEEL
Humane endotheelcellen prolifereren niet!
Met stijgende leeftijd:
- Celdensiteit neemt af
- Toenemend polymorfisme en polymegethisme van de cellen
o Cellen die overblijven, maken zichzelf een beetje groter
o Ene verliest zijn 6-hoekige structuur, de andere niet
FALEN ENDOTHELIALE POMPFUNCTIE
- Leidt tot stromaal oedeem
- Fig: corneaal oedeem met plooien van de Descemet aan de spleetlamp
-
ANATOMIE VAN DE VOORKAMER EN DE CORNEA
Meten van het hoornvlies: OCT-scan
→ hoornvlies + voorkamer + netvlies visualiseren
- Corneale dikte: 0,52mm gemiddeld
- Perifeer wordt de cornea dikker: 0,65mm
- Diameter: 12,5 mm
Vrouwen < mannen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Geneeeskunde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €17,39. Je zit daarna nergens aan vast.
