Samenvatting
Samenvatting Ontwikkeling deeltoets 2 (hc + wat van boek)
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Uitgebreide samenvatting van de hoorcolleges en wat extra naslagwerk uit het boek
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Deeltoets 2Ontwikkelingsbiologie
Hoofdstuk 8: Celdifferentiatie en stamcellen
- Verandering is progressief en komt door genexpressie
- Wanneer cellen eenmaal terminaal zijn gedifferentieerd, is de structuur zichtbaar
veranderd en is er geen verandering van die cellen meer in andere celtypen
- Volgorde van belangrijkheid volgens Inge The
1) Bevruchting
2) Zygotysche transcriptie
3) Gastrulatie
1: Gedifferentieerde celtypen
- De mens heeft 200 verschillende celtypen met allemaal een andere structuur
o Neuron en epitheelcel hebben bvb allebei een polariteit dankzij de PAR-genen
(bepalen polariteit cel), maar zijn wel anders in eiwit
- Dankzij DNA-microarray en RNA-sequencing weten we dat ongeveer 10% van de actieve
genen nodig zijn bij celfate of celdifferentiatie
- De extracellulaire signalen bepalen de celdifferentiatie: ze zijn selectief
o Aantal opties is gelimiteerd
o Signaal hangt af van ontwikkelingshistorie van organisme
- Gedifferentieerde cellen hebben geen/beperkte celdeling
2: Klein aantal genen/TF specifiëren verschillende cellen
- Er zijn maar een klein aantal genen of TF, maar toch vele soorten cellen. Wat het celtype
wordt ligt aan de combinatie van de expressie van genen = spatio-temporeel
- Één enkel gen kan ook de celfate bepalen, die staat dan aan de top van de translatie
hiërarchie. Dit heet een master regulatory gen
- Sommige genen worden dus in meerdere weefsels gebruikt!
Deel uit hfdstk 1: genexpressie
- Een gen bevat;
o Controle regio
Promotor aan altijd de 5’
Enhancer: waar DNA-bindende eiwitten aan binden
, Aan de sequenties van enhancers/controle regio’s kunnen eiwitten binden
die activators of repressors zijn. Co-activators en co-respressor binden dan
die eiwitten aan het TIC
o Coderende regio
Intronen
Exonen
o Niet-vertaalde regio
Aan de 5’ én 3’ kant (5’UTR en 3’UTR uit mijn hoofd)
Ook wordt 3’ vaak meegenomen in het DNA; hier kan miRNA aan binden. 5’
wordt niet meegenomen
- Als je een weefsel in een ander weefsel tot expressie wil laten brengen, moet je de
specifieke controle regio’s verplaatsen. Aan deze regio’s binden;
o Promotor
Algemene TF
RNA-polymerase II
- De algemene TF en RNA-polymerase II vormen samen het transcriptie-initiatie complex
(TIC)
- De activators en repressors kunnen als co-repressor of co-activator binden aan de TIC
- Er bestaan ook mediators
o Zijn multi-e iwit complexen
o De mediator verbindt de activators of repressors (met de co-facotren) met RNA-pol
II; het zit ertussen
- De controle regio kan aan de 5’ of aan de 3’ kant zijn. Het kunnen ook een paar eiwitten,
maar ook duizenden eiwitten zijn: looping DNA
4: Regulatie van genexpressie
- Unieke combinatie van TF in de tijd en ruimte zorgen voor de expressie van een gen
- Dit is spatio-temporale expressie
Voorbeeld: Eve-gen
- Even-skipped wordt gereguleerd door Gapgenen en maternale genen
(elke streep komt door een ander gen)
- In het vroege embryo komt eve-gen tot expressie als 7 strepen
- Het late embryo in de spier (het hart)
- Komt door verschillende TF die tot expressie komen in vroege vs.
, late embryo
- Die combinatie van TF bepaalt de expressiepatronen van Eve
- De TF onderaan afbeelding komen niet tot expressie in vroege embryo!
Alleen in het late embryo!
6: Een enkele TF kan de expressie van verschillende genen reguleren
- Dit kan een TF op een positieve of negatieve manier
- Activatie van een gen omvat een unieke combi van TF
- Activatie van een gen hangt af van;
o Aanwezige combinaties van TF
o Het niveau van TF
o Of de TF betrokken is met een co-activator of co-repressor
- Er is verschil in niveaus van activatie
Topologically associated domains (TADs)
- Als het DNA meer gevouwen is, is het donkerder van kleur
- Chromatine kan gevouwen worden en gelooped worden: dit zijn topologically associated
domains (TADs)
- Aflezen;
o Hoe donkerder de kleur = hoe meer bepakt, hoe meer vouwing
o Hoe hoger de punt van de pyramide = hoe complexer de vouwing
- TADs worden gescheiden door regio’s met weinig interactie
- De grenzen worden bepaald door grote complexen (de bolletjes) en die heten CTFT: een
DNA-bindingseiwit met een rol in de vouwing van chromatine
- Een hoxgen cluster ligt tussen twee TADs in; 3’ TAD en de 5’ TAD
- De controle-elementen (enhancers) voor HoxA liggen in een TAD
o De genexpressie wordt gereguleerd door het vouwen en ontvouwen van chromatine
o Het laatste gen is HoxA 13: die zet de A-genen uit
Genexpressie gaat van 5’ naar 3’
Hoxgenen van 3’ naar 5’
, 8: Sequentiele expressie van genen in een Hoxcluster
- Muis dag 6
o Chromatine is gecondenseerd (is dus erg gevouwen)
o Er zijn vooral remmende histonmarkers. DNA is dus niet naakt, maar gewonden om
de histonen. De histonen bevatten markeringen die het DNA strak laten winden
(remmend) of losjes. Op dag 6 dus vooral de remmende
- Muis dag 7.4
o Wnt-signalering zorgt dat chromatine opent, het DNA ontvouwt. Daardoor kan het
eerste gen van Hox1 cluster worden afgeschreven. Dit gaat door
Van A P, in volgorde van de lichaamsas
o Histonen krijgen andere markeringen en er worden activerende enhancers
geactiveerd (i.p.v. de remmende) die reageren op WNT
- Er is progressieve decondensatie van chromatine
- Muis dag 10
o Het laatste gen, Hoxa13 komt tot expressie en zet de anteriore Hoxgenen uit
Benaming DNA voor transcriptie
- Heterochromatine
o Dik bepakt en donker van kleur
o Minder genexpressie mogelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xfemkel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen