Toets ‘Kennis van de branche: VVT’ Periode 9/11
Verpleegkunde
Inhoud
Werken in de thuiszorg (Thuiszorg HS 1)................................................................................................1
Indiceren (Thuiszorg HS 2)......................................................................................................................4
Ondersteunen bij zelf- en samenredzaamheid (Thuiszorg HS 3)............................................................6
Begeleiden bij dagelijks bezigheden en participatie (Thuiszorg HS 4)....................................................7
Ondersteunen bij wonen en maatschappelijke participatie (Thuiszorg HS 5)........................................8
Ondersteunen bij het onderhouden van een sociaal netwerk (Thuiszorg HS 6)...................................10
Zorg coördineren in de thuiszorg (Thuiszorg HS 7)...............................................................................11
Informele zorg organiseren en coördineren (Thuiszorg HS 8)..............................................................14
Naasten begeleiden in de thuiszorg (Thuiszorg HS 9)...........................................................................15
Co- en multimorbiditeit (Thuiszorg HS 10)...........................................................................................16
Werken in verpleeg- en verzorgingshuizen (Verpleeg- en verzorgingshuizen HS 1).............................17
Revalidatie (Verpleeg- en verzorgingshuizen HS 2)..............................................................................21
Ouderen met: Psychosociale problemen, Psychogeriatrische aandoening, Psychische problemen
(Verpleeg- en verzorgingshuizen HS 3, 4, 5).........................................................................................22
Een groep begeleiden (Verpleeg- en verzorgingshuizen HS 6).............................................................35
Naasten begeleiden in verpleeg- en verzorgingshuizen (Verpleeg- en verzorgingshuizen HS 7)..........37
AGOGIEK:
Ontwikkelingspsychologie (Begeleiden HS 6 Over ontwikkelen; HS10 Volwassene en oudere)
Hospitalisatie en afhankelijk gedrag (Begeleiden HS 42)
Agressie en wangedrag (Begeleiden HS 43)
Rouwverwerking (Kübler Ross)
Werken in de thuiszorg (Thuiszorg HS 1)
Kenmerken van de thuiszorg
Thuiszorgorganisaties verlenen zorg aan zorgvragers in de eerstelijnszorg. Ze hebben
ervaring, expertise en middelen voor hoogwaardige verzorging thuis. De medewerkers van
de thuiszorg zijn gespecialiseerd in preventie, signalering, verpleging en verzorging,
palliatieve zorg en mantelzorgondersteuning. Ook vormen ze vaak de verbinding tussen
verschillende zorgketens.
Eerstelijnszorg: is alle zorg die direct toegankelijk is voor de zorgvrager. Hieronder vallen
onder andere huisartsen, maatschappelijk werk, thuiszorg en de spoedeisende hulp in
ziekenhuizen.
Kenmerken van thuiszorg:
Het werk valt onder de eerstelijnszorg.
Je levert extramurale zorg.
Je werkt in een zelfsturend team.
1
, Je werkt zelfstandig.
Je bent gast in het huis van de zorgvrager.
Je bent meer generalist dan specialist.
Kwaliteitskaders
Een kwaliteitskader is een lijst van afspraken die verschillende organisaties met elkaar
maken om de kwaliteit van zorg te waarborgen.
Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg VVT
Het doel van het Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg Verpleging, Verzorging en
Thuiszorg (VV&T) is door verantwoorde zorg de kwaliteit van leven van de zorgvragers in
de VVT-sector te verbeteren. Daarvoor hebben het Ministerie van VWS, de Inspectie voor de
Gezondheidszorg, de brancheorganisaties van de VVT, beroepsverenigingen, cliëntenraden
en zorgverzekeraars een kwaliteitskader ontwikkeld. Daarin hebben ze de normen van
verantwoorde zorg vastgesteld.
De normen voor verantwoorde zorg zijn:
verantwoorde zorg
kwaliteit van leven
eigen regie en individuele inkleuring
verantwoordelijkheid zorgaanbieder
ordening
Verantwoorde zorg:
is zorg van een goed niveau die in ieder geval doeltreffend, doelmatig, veilig en
zorgvragergericht verleend wordt. Ook is de zorg afgestemd op de indicatie en de reële
behoefte van de zorgvrager. De zorgvrager ontvangt zorg- en dienstverlening volgens de
wettelijke vereisten, beroepscodes, landelijke door beroepsgroepen geautoriseerde
richtlijnen, professionele standaarden en handreikingen. Om deze normen goed meetbaar te
maken, zijn er indicatoren ontwikkeld. Een indicator is een duidelijk en meetbaar criterium
waar de kwaliteit van zorg aan moet voldoen. In de uitvoering van je werkzaamheden in de
thuiszorg zul je vooral veel in aanraking komen met de zorginhoudelijke kwaliteit en
veiligheid. De volgende indicatoren vallen hieronder:
risicosignalering zorgproblemen
huidletsel (decubitus, vochtletsel en smetten)
voedingstoestand (ondervoeding, onbedoeld gewichtsverlies)
valincidenten
medicijnincidenten
antipsychotica;
depressieve symptomen;
incontinentie;
probleemgedrag;
vrijheidsbeperkende maatregelen.
Keurmerken
Een zorgorganisatie kan naar certificering toewerken. Een certificering is een soort keurmerk
voor goede zorg
HKZ-keurmerk
De Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ) ontwikkelt kwaliteits- en
veiligheidsnormen voor diverse deelgebieden van de sectoren zorg en welzijn. Een
organisatie met een HKZ-keurmerk heeft intern de zaken goed op orde, stelt de klant
centraal en werkt voortdurend aan verbeteringen van de zorg- en dienstverlening.
PREZO-keurmerk
2
,Het PREZO-keurmerk geeft aan dat de betreffende zorginstelling voldoet aan de eisen
vanuit cliëntperspectief en op het gebied van kwaliteitsontwikkeling. Het kwaliteitssysteem
PREZO heeft de normen van verantwoorde zorg als uitgangspunt. De zorgorganisatie kan
een bronzen, zilveren of gouden keurmerk ontvangen.
Keurmerk Cliëntgestuurde Wijkzuster
Het Keurmerk Cliëntgestuurde Wijkzuster kijkt naar dienstverlening aan en regie van de
zorgvrager. Het geeft de zorgvrager duidelijkheid over de kwaliteit van de aangeboden
cliëntgestuurde zorg door de wijkzuster. Er wordt vanuit vier perspectieven naar de
wijkzuster gekeken:
cliëntperspectief (vertrouwensband met de wijkzuster en de regie van de cliënt);
medewerkerperspectief (professionaliteit van de wijkzuster);
partnerperspectief (wijze van samenwerken met samenwerkingspartners zoals de
huisarts);
managementperspectief (beleid en de middelen die de organisatie beschikbaar stelt
aan de wijkzuster om cliëntgestuurd te werken).
NIAZ
Het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) kijkt of de zorgorganisatie
de zorg op een veilige manier biedt, zich doorlopend inzet om de kwaliteit van zorg te
verbeteren en werkt volgens de huidige inzichten.
OERmerk
De afkorting OER staat voor Ondersteuning Eigen Regievoering. Het OERmerk staat voor
een zorgorganisatie die zorg organiseert op basis van wensen van zorgvragers en hiermee
vraaggestuurd, transparant en doelmatig is ingericht.
CIIO-maatstaf
De CIIO-maatstaf bepaalt of zorgorganisaties een goed kwaliteitsmanagementsysteem
hebben. Aandachtspunten hierbij zijn:
beleid (beleidsvorming en innovatie);
organisatie (afstemming van de organisatie en het kwaliteitsmanagementsysteem op
het beleid);
kernproces (het maken van heldere afspraken en deze nakomen);
mensen (het inzetten van mensen met de benodigde competenties);
partners (samenwerking met relevante partners en leveranciers);
reflectie (evalueren en reflecteren op uitgevoerde werkzaamheden en beleid).
Werken in de thuiszorg
Kraamzorg omvat de zorg aan moeder en kind na de bevalling. Het is een specifiek
aandachtsgebied en richt zich op de verzorging, ondersteuning en begeleiding van moeder
en kind. De kraamzorg is in de thuiszorgorganisaties gescheiden van de verpleging en
verzorging van zorgvragers.
Teamleden
Coördinerend wijkverpleegkundige
De coördinerend wijkverpleegkundige is een op niveau 5 opgeleide verpleegkundige. Ze
geeft zorg aan zorgvragers met hoogcomplexe zorgvragen. Ook is de coördinerend
wijkverpleegkundige eindverantwoordelijk voor de coördinatie en organisatie van zorg door
het zelfsturende team. Daarnaast heeft de wijkverpleegkundige een coachende rol binnen
het zelfsturende team en is zij verantwoordelijk voor het implementeren van het
organisatiebeleid.
Verpleegkundige in de wijk
De verpleegkundige in de wijk is opgeleid op minimaal niveau 4. Ze geeft persoonlijke
verzorging en verpleging aan zorgvragers met een midden- tot hoogcomplexe zorgvraag.
3
, Het gaat hierbij om zorgvragers met multiproblematiek of die een grote mate van begeleiding
nodig hebben.
Wijkziekenverzorgende
Met een opleiding op niveau 3 IG kun je als wijkziekenverzorgende in de thuiszorg werken.
De wijkziekenverzorgende heeft taken rondom de persoonlijke verzorging van zorgvragers
met een laag- tot middencomplexe zorgvraag. Ook voert de wijkziekenverzorgende
verpleegkundige handelingen uit, zoals injecties toedienen (i.m./s.c.), wondzorg, stomazorg
en sondevoeding.
Verzorgende
De verzorgende is opgeleid op niveau 3. De taken van de verzorgende liggen veelal op het
gebied van de persoonlijke verzorging (douchen, steunkousen aantrekken, hulp bij eten).
Ook verricht ze eenvoudige verpleegkundige handelingen, zoals medicatie aanreiken bij
laagcomplexe zorg voor zorgvragers.
Helpende
Bij sommige thuiszorgorganisaties werken ook helpenden met een opleiding op niveau 2.
De helpenden geven persoonlijke verzorging en verrichten huishoudelijke werkzaamheden
bij zorgvragers met laagcomplexe zorg. Hierbij kun je denken aan het aantrekken van
steunkousen of het maken van een ontbijt.
Lichamelijk gehandicapten
Een lichamelijke handicap beperkt de zorgvrager vaak in zijn doen en laten.
Ook het begrip lichamelijke handicap is een verzamelnaam. Lichamelijke handicaps zijn
onder te verdelen in:
zintuiglijke handicaps (bijvoorbeeld slechtziendheid);
motorische handicaps (bijvoorbeeld verlamming van armen of benen);
orgaanhandicaps (bijvoorbeeld diabetes).
Indiceren (Thuiszorg HS 2)
In de indicatie is vastgelegd:
op hoeveel zorg iemand recht heeft (het aantal uren);
welke zorgvorm iemand nodig heeft (zoals begeleiding, persoonlijke verzorging,
verpleging of verblijf);
hoelang iemand recht heeft op zorg (begin- en einddatum).
Je ziet hier een opsomming van de wetgeving en regelingen in de zorg die van belang zijn bij
het stellen van een indicatie.
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Deze wet regelt de hulp bij het
dagelijks leven (zoals hulp bij de huishouding), ondersteunt mantelzorgers en
stimuleert activiteiten die de betrokkenheid in de buurt vergroten.
Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). De Wbp beschrijft de rechten van
de zorgvrager met betrekking tot zijn persoonsgegevens.
Persoonsgebonden budget (PGB). Met een PGB regelt de zorgvrager zijn
eigen zorg. Hij kan er zowel formele (zorgprofessional of zorgorganisatie) als
informele (mantelzorg) zorgverleners mee bekostigen.
Zorgverzekeringswet (Zvw). De Zorgverzekeringswet verplicht iedereen die in
Nederland woont of werkt om een basisverzekering af te sluiten. Veel zorg die
zorgvragers thuis ontvangen, valt onder de Zvw.
Medisch Specialistische Verpleging Thuis (MSVT). MSVT is onderdeel van de
Zvw en wordt gegeven als de zorgvrager medisch specialistische zorg (zoals
intraveneuze therapie) thuis nodig heeft.
4
