,Hoofdstuk 1
Psychologie = De wetenschappelijke studie naar het gedrag en het innerlijke leven (gedachten en
gevoelens) van mensen.
Sociale psychologie = De wetenschappelijke studie naar de manier waarop de werkelijke of
denkbeeldige aanwezigheid van mensen de gedachten, gevoelens en gedragingen van andere
mensen beïnvloedt.
Sociale invloed = Het effect dat de woorden, daden of alleen al de aanwezigheid van andere mensen
hebben op onze gedachten, gevoelens, houdingen en/of gedrag. Deze kunnen expliciet of impliciet
aanwezig zijn.
- Expliciet aanwezig = Werkelijk aanwezig.
- Impliciet aanwezig = In gedachten aanwezig.
Sociale psychologie bestudeerd de sociale invloed en houdt altijd rekening met de invloed van
andere. Sociaal psychologen proberen een idee te krijgen van hoe individuen hun sociale situatie
construeren(de manier waarop mensen de sociale wereld waarnemen, begrijpen en interpreteren).
Sociaal psychologen proberen op een wetenschappelijke manier antwoorden te vinden op vragen
over sociaal gedrag. Bij het verklaren van sociaal gedrag willen sociaal psychologen weten welke van
de mogelijke ervaringen de meest waarschijnlijke is. Hiervoor zijn er verschillende methode
ontworpen.
De empirische methode = Op waarneming en/of onderzoek gebaseerde methode voor het toetsen
van hypothesen.
Begint met het formuleren van een hypothesen (= een als voorlopige waarheid aangenomen,
maar nog te bewijzen veronderstelling). Verschillende perspectieven in de sociale
psychologie:
1 Evolutionair perspectief = Sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken hoe genetische factoren
over de eeuwen heen zijn aangepast om de overlevingskans en voorplantingskans te vergroten.
Charles Darwin was de grondlegger.
Natuurlijke selectie = Het proces waarbij belangrijke eigenschappen die gunstig zijn voor de
overleving worden doorgegeven aan het nageslacht en andere kenmerken die niet gunstig zijn
sterven uit. Op die manier veranderen wij dus. Dit kan bewezen worden door het Guppy-experiment.
,Hoe helpt evolutie om menselijk gedrag te verklaren:
- Mensen hebben veel gemeen met andere dieren.
- Sommige menselijke gewoontes zijn universeel.
2 Socio-cultureel perspectief = Sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken naar invloed van
grotere sociale groepen.
Hoe helpt cultuur om menselijk gedrag te verklaren:
- Sommige gewoonten, tradities en gedragingen zijn verschillend, afhankelijk van de culture
context.
Cross-cultureel onderzoek = Onderzoek dat is opgezet met het oog op analyseren van gelijkenissen
en verschillen tussen mensen uit verschillende culturen.
3 . Sociaal leren perspectief = Sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken hoe leerervaringen in
het verleden toekomstig gedrag voorspellen.
Hoe helpt sociaal leren om menselijk gedrag te verklaren:
- Mensen zijn geneigd om gedrag te imiteren van rolmodellen. Er is een interactie tussen
perspectieven en zijn allemaal even waardevol.
- Kurt Lewin ontwikkelde een simpele formule om gedrag van mensen te kunnen begrijpen:
B= f (P x E) waarbij B= behavior, f= functie, P= person en E= environment is.
Kurt stelde dat je gedrag van een mens nooit alleen maar kan wijten aan de persoon, je moet altijd
rekening houden met de situatie waarin de persoon zich bevindt. Persoon en omgeving beïnvloeden
elkaar. De omgeving waar je opgroeit vormt jou als mens, je ontwikkelt anders dan mensen met een
andere omgeving. De aanwezigheid van andere normen beïnvloedt je gedrag.
De situatie waarin we ons bevinden, haalt verschillende onderdelen van onze persoonlijkheid naar
boven en stuurt ons gedrag.
Wij als persoon hebben ook invloed op een situatie. Wel bestaat de vraag of het ligt aan de situatie
of de persoon, Milgram experiment werkt hier op door.
Milgram experiment= In dit experiment werd de kracht van autoriteit getest. Dit werd gedaan door
in de ene ruimte iemand zogenaamd aan een elektrische stoel te binden en in de andere ruimte een
wetenschapper met een proefpersoon te zetten. De proefpersoon moest schokken stroom toedienen
aan de acteur in de andere ruimte. Op een gegeven moment werden de ladingen stroom gevaarlijk
tot zelfs dodelijk. Toch moest de proefpersoon doorgaan.
Wat bleek nu? 65% van de mensen gaf de hoogste schok stroom ook al wisten zij dat dit
gegarandeerd dodelijk was.
Behaviorisme= Psychologische stroom die ervan uitgaat dat er alleen naar bekrachtigende en
straffende eigenschappen in de omgeving gekeken hoeft te worden.
Gestalt psychologie = Bestudeert de subjectieve manier waarop een object in de geest van mensen
verschijnt.
Niet iedereen ervaart hetzelfde, wat je ervaart is afhankelijk van je interpretatie.
Volgens de Gestaltpsychologie moet je je richten op hoe een object overkomt op iemand en hoe
diegene dit dus ervaart (intuïtief). Dus niet de afzonderlijke onderdelen van een object.
Naïef realisme = De overtuiging dat we dingen waarnemen zoals ze echt zijn, daarbij onderschatten
we hoeveel dat we zien, interpreteren of zelfs verdraaien.
Je bent overtuigd dat je eigen interpretatie de realiteit is.
, Andere sociaal psychologische disciplines zijn:
- Persoonlijkheidspsychologie = De studie van de kenmerken die maken dat individuen uniek
zijn en van elkaar verschillen.
- Sociologie = De studie naar algemene wetten en theorieën over groepen en samenlevingen,
in plaats van individuen.
- Evolutionaire psychologie = De studie van natuurlijke selectie processen, genen, hormonen
of psychologische processen in de hersenen.
Fundamentele attributiefout = Neiging om de mate waarin iemands gedrag wordt veroorzaakt door
de rol van persoonlijke eigenschappen en andere interne te overschatten en de rol van externe,
situationele factoren te onderschatten (ook wel correspondentievertekening genoemd).
Attributie = Het toeschrijven van oorzaken aan het eigen of aan andermans gedrag en het daarmee
voorzien van verklaringen.
Er bestaan verschillen in persoonlijkheid die vaak van groot belang zijn, maar de sociale situatie en de
omgeving kunnen zo invloedrijk zijn dat ze op bijna iedereen een gigantisch effect kunnen hebben.
Het laatste is met name het domein van de sociaal psycholoog.
Zelfwaardering = Wat ben jezelf waard: de mate waarin je jezelf als goed, competent en fatsoenlijk
ziet.
Positieve zelfwaardering = Jezelf als goed beschouwen.
Zelfverheffingsmotief = de voorkeur die mensen hebben voor informatie die hen in een positief
daglicht stelt, ofwel voor informatie die hun zelfwaardering doet stijgen.
Accuraatheidsmotief = De behoefte van mensen om een beeld te creëren dat zo veel mogelijk met
de werkelijkheid overeenkomt.
Deze twee motieven zijn vaak met elkaar in strijd: als je accuraat bent, zie je soms niet zulke mooie
dingen bij jezelf, dit is dan in strijd met het zelfverheffingsmotief.
Dit kan je oplossen door optimisme:
- Beter-dan-gemiddeld effect (= zelf beeld beschermen).
- Onrealistisch optimisme (= houd je blij).
- Vals consensus effect (= iedereen heeft mijn slechte eigenschappen).
- Vals uniciteitseffect (= je ziet het als heel erg uniek).
Dit zijn vier illusies die ons mens helpen om een goed gevoel te hebben over onszelf en de wereld op
een manier te ervaren die ons goed uitkomt.
Sociale cognitie= Hoe mensen denken over zichzelf en de sociale wereld:
Het selecteren, interpreteren, herinneren en gebruiken van sociale informatie om oordelen te
vormen en beslissingen te nemen.
Het nut van sociale psychologie:
- Sociaal psychologen zijn gefascineerd door menselijk sociaal gedrag en willen dat op het
diepst mogelijk niveau begrijpen, ze zijn nieuwsgierig hoe je wordt beïnvloedt.
- Ook willen ze bijdragen aan de oplossing van maatschappelijke problemen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper timvoorhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,44. Je zit daarna nergens aan vast.