Droge ogen .............................................................................................................................................................................71
NHG-standaard: Rood oog en oogtrauma (2017)........................................................................................................................ 71
Ziekte van Parkinson ...............................................................................................................................................................72
NHG-standaard: Ziekte van Parkinson (2011) ............................................................................................................................. 72
Ziekte van Crohn .....................................................................................................................................................................76
Richtlijn: Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekten bij volwassenen (2009) ................................................. 76
Incontinentie ..........................................................................................................................................................................85
NHG-standaard: Incontinentie voor urine bij vrouwen (2015)..................................................................................................... 85
,Angststoornis
NHG-standaard: Angst (2019):
Behandeldoel = verminderen van de angstklachten en zo het verbeteren van de kwaliteit van leven.
SSRI’s zijn geneesmiddelen van 1e keus bij angststoornissen, vanwege de gunstigere bijwerkingenprofiel en ene
positieve voordeel-risicobalans.
• Late werking: het optimale anxiolytisch effect treedt pas na 2-4 weken op en in sommige gevallen tot 6 weken.
• Tijdens de eerste 2 weken kunnen de bijwerkingen erger zijn:
o Meest voorkomende zijn:
§ Misselijkheid, diarree, obstipatie
§ Seksuele stoornis
§ Slaapstoornis
o Initiële nervositeit of toename angstsymptomen.
§ Dosering kan worden verlaagd om de bijwerkingen te doen afnemen.
§ Benzodiazepinen kunnen hierbij als overbrugging dienen.
à Overweeg bij de start van een AD om initiële angsttoename te ondervangen:
Oxazepam 30 mg in 3 giften (maximaal 150 mg/dag) gedurende maximaal 2-4 weken.
TCA’s hebben een minder gunstig bijwerkingenprofiel vanwege de affiniteit voor meerder receptoren (M3-, H1-, alfa1-
en 5HT2c-receptoren). Ze staan bekend om de anticholinerge bijwerkingen (droge mond, obstipatie, wazig zicht,
urineretentie, verminderde cognitie, tachycardie). Deze middelen moeten langzaam worden afgebouwd, anders
treedt anticholinerge rebound op.
• Clomipramine is de zuiverste TCA die sterk serotonerg is. Daarnaast heeft het ook hoge affiniteit voor alfa1-
receptoren en milde affiniteit voor M3-receptoren (anticholinerg).
Halfwaardetijden van laag naar hoog: CYP2D6- CYP1A2- en QT-verlengers
remmers CYP2C19-
remmer
1. Fluoxamine 13-15 uur (enkelvoudige dosis) Fluoxetine Fluoxamine (Es)citalopram
17-22 uur (meervoudige Paroxetine
dosissen) Citalopram bevat 2
2. Paroxetine 24 uur enatiomeren (R- en S-
3. Sertraline 26 uur enatiomeer). Hierdoor
4. Escitalopram 30 uur heeft het meer
5. Citalopram 36 uur bijwerkingen dan
6. Fluoxetine 4-6 dagen escitalopram.
Norfluoxetine 4-16 dagen
Escitalopram bevat enkel
de actieve S-enatiomeer.
Start en opbouw SSRI’s:
• Start sertraline met en lage dosering (25 mg/dag):
o Als bijwerkingen verwacht worden
o Bij jongvolwassenen (kans suïcidaal gedrag verlagen)
o Bij ouderen.
• Start paroxetine en citalopram met 10 mg/dag.
• Na 1-2 weken de dosis verhogen.
• 4-6 weken na instelling het effect evalueren.
o Bij onvoldoende effect kan de dosering omhoog tot de maximumdosering (tabel 3).
3
, Start en opbouw TCA’s:
• Start TCA’s met een lagere dosering om de bijwerkingen te beperken.
• Verhoog daarna geleidelijk:
o 25 mg voor de nacht
o Dosis per 2-3 dagen ophogen met 25-100 mg/dag
• Bij ouderen is het raadzaam om een nog lagere startdosering (10 mg) te hanteren en de dosering langzaam
op te bouwen.
• 4-6 weken na instelling het effect evalueren.
o Bij onvoldoende effect kan de dosering omhoog tot de maximumdosering.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eline-tielen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.