College aantekeningen
Religiegeschiedenis hoorcollege aantekeningen
Dit document bevat alle hoorcollege aantekeningen voor het tweedejaars vak Religiegeschiedenis.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Religiegeschiedenis hoorcollegesHoorcollege 1: Introductie
- Sociaal-culturele beleving van religie in het verleden en de doorwerking tot
vandaag de dag
- “Religieus geweld is actueler dan ooit.”
- Religie ligt haaks op het modernisme in het Westen na 9/11 kwam een
breuk; religie werd geassocieerd met geweld
- Quote Averroes en Yoda
o “Ignorance leads to fear, fear leads to hate, hate leads to violence. This
is the equation.”
Doel en opbouw collegereeks
- Geschiedenis van religie
o Collectief voor/ tijdens de Tweede Wereldoorlog
o Daarna secularisatie, maar speelde dus eerst overal een rol in het
dagelijks leven van de voorouders
o Religie als een historisch fenomeen
- Historisch narratief
o Religieus geweld Europa als iets van verleden
Het is emotie niet ratio
Past niet binnen het moderne Europa post-Verlichting
o Maar… Paty (Frankrijk docent), Nice, Noord-Ierland, Joegoslavië…
Narratief aan herziening toe
o Makkelijk: afdoen als barbaars en irrationeel (als werk van fanatici)
Moeilijk: trachten begrijpen (als historisch fenomeen)
- Religieus geweld
o “Waarom doet iemand dat?”
o Groot tempo secularisering
o Moeilijke reflectie
o Spanning van het “importeren” van religieuze spanning uit
oorspronkelijke/ andere land naar het migratieland
o Binnen religieuze stromingen zijn er ook spanningen
Wat is religie?
- Als geheel religieuze ideeën (body of beliefs) doctrine tussen individuen en
iets bovennatuurlijk
o Heilige teksten, clerus, religieuze instituties (Kerk)
o Kan mensen verbinden, maar ook buitensluiten
- Als gemeenschap gelovigen (body of believers)
o Socio-culturele praktijken en ervaringen (lived religion)
Niet simpelweg om theologische denkbeelden, maar het gaat om
de geschiedenis van de gelovigen zelf
Vormgeving en uitdragen van religie in het (dagelijks)
leven
- Lang louter kerkgeschiedenis, van instituut
o Chronologisch en triomfalistisch narratief (op de heilsgeschiedenis)
o Begin geboorte Jezus, daarna Apostelen en daarna als instituut
,- Belangrijke kerkhistorici
o Eusebius & Beda
Eusebius van Caesera (c. 263-339)
Historia Ecclesiastica
Beda (Venerable Bede (c. 672/3-739))
Historia Ecclesiastica gentis Anglorum, 731 bekering
van de Engelsen naar het Christendom
Wordt gezien als vader van de Engelse
geschiedschrijving
- 19de eeuw: geschiedwetenschap
o Kerkgeschiedenis universitaire discipline
- 1865: leerstoel Universiteit Leiden
o Leerstoelhouders zelf predikant
- Nationale en confessionele benadering
o Oudheid tem 1950s: religiegeschiedenis als kerkgeschiedenis
o Iedereen focust op zijn eigen kerk in zijn eigen land
- Jaren 1960: history from below
o Van kerkgeschiedenis naar religiegeschiedenis (lived religion)
o Benadering focuste zich op het “gewone volk” dus de “gewone
gelovigen”
- Cultural turn 1970-1990
o Antropologische benadering (veldonderzoek), als socio-cultureel
fenomeen
o Clifford Geertz discoursanalyse
o Historici deden dit “veldonderzoek” in het archief denkbeelden
proberen te ontrafelen
o The Past is Foreign Country – David Lowenthal ze doen iets anders
in het verleden, maar de doorwerking is te merken in ons eigen leven
- Voorbij 19de -eeuwse grenzen
o Internationaal en vergelijking tussen verschillende religieuze groepen/
stromingen “corporatief onderzoek” doen
- Religiegeschiedenis in de 20ste eeuw gaat van institutionele kerkgeschiedenis
(wel een universitaire discipline in de 19 de eeuw) naar een meer culturele
benadering van religiegeschiedenis neemt ervaringen van normale
bevolkingsgroepen en geeft een stem aan het gewone volk dat eerst niet
gehoord werd
- Relatief recent onderzoek
o Lang genegeerd in historiografie door…
Kerkhistorici
Ongemakkelijke waarheid “inconvenient truth”
Schrijven liever over eigen slachtofferschap
Economische historici
Als marxistische strijd religieus geweld was eerder
geweld van de “have-nots” tegen de “haves”
o Dus strijd tussen de verschillende economische
klassen
Politieke historici
Als politieke factiecrises
Nathalie Zemon Davis
, Religieus geweld in vroegmodern Europa
- Wat dreef katholieken en protestanten om geweld te gebruiken?
o Christelijke traditie van vervolging
o Confessionalisering
o Corpus christianum het christelijk lichaam, letterlijk het lichaam van
Christus als metafoor
Religieus geweld: traditie van vervolging
- Religieuze verrijking niet als iets goeds, maar als probleem
- Augustinus vs. Donatisten (4de-5de eeuw) als een voorbeeld
o Tough love, vervolging als noodzakelijk kwaad poging dwalende
personen op het rechte pad te zetten
o Volgens Augustinus was het de taak van de Kerk om de dwalende
personen op het juiste pad te brengen met een lichte versie van
martelen
- Bijbel en vervolging in Oude Testament
o Doodstraf afgoderij, valse profeten en blasfemie
Er was maar één (goddelijke) waarheid
- Heropnemen passages tijdens Reformatie
o Gedeelde traditie van geweld tegen andersdenken
o Beeldenstorm goed gepraat door bepaalde passages te benoemen
Religieus geweld: confessionalisering
- Geloofsbelijdenis = grondwet van elke religieuze stroming
o Augsburg (Lutheranisme 1530), Heidelberg (Calvinisme 1563), Trente
(Katholicisme c.1560)
Internaliseren van de geloofsbelijdenis in het eigen leven
- Legitimeren erg belangrijk
- Kunst werd ingezet in het proces
- Religieuze scheidingslijnen
o Vijanddenken
- Othering
o Bevestigen eigen identiteit
Religieus geweld: corpus christianum
- De ander zo erg demoniseren – schrikte scheiding tussen de twee
o Beiden blijven in hun eigen “hoek” waardoor er geen compromis zal
komen
- Geloof als collectieve zaak
o Onderdeel van een soort proto-nationale staat
o Geloof zat in elke vezel van de samenleving
o Doel: gunst en genade van God te winnen om iedereen uit de
gemeenschap te beschermen geen free-riders, iedereen deed mee
aan het christelijk lichaam
Gemeenschap als heilig lichaam
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hayaamchibane. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen