Hoofdstuk 1 Kosten
● Kosten: de in geld uitgedrukte waarde van de opgeofferde productiemiddelen die
noodzakelijk en onvermijdbaar zijn voor de productie van goederen diensten
→ Kostprijs is voor 1 product
Kostprijsberekening is nodig voor de planning van een onderneming.
● Voorcalculatorische kostenberekening /voorcalculatie: Voor elk product wordt
een schatting van de kosten gemaakt en berekent de kostprijs per product
● Nacalculatorische kostenberekening: de werkelijke kosten aan het einde van een
periode
● Toegestane kosten: berekend op basis van de voorcalculatie kostprijs en de
werkelijke productie
Voorbeeld:
10 aan toegestane arbeidskosten
Werkelijke productie 1000
10 x 1000= 10000 = toegestane kosten
→ kunnen afwijken van werkelijke kosten
Voor een onderneming is het belangrijk om de oorzaken van de kostenverschillen te
achterhalen. Door een vergelijking te maken tussen de toegestane kosten en de werkelijke
kosten, kun je zien of een onderneming efficiënt produceert
Kostprijs:
1. Basis voor de verkoopprijs
- Monopolie: Kostprijs bepaald de verkoopprijs
- Marktvormen met concurrentie: Kostprijs bepaald of de verkoopprijs die op de
markt tot stand komt voldoende is om de kosten te dekken
2. Hulpmiddel om winst te betalen
3. UItgangspunt voor de analyse van de resultaten van de onderneming
4. Nodig voor voorraadwaardering
● Winst: positieve verschil tussen opbrengsten en kosten
1.1 De categoriale kostenindeling
● categoriale kostenindeling: kosten worden uitgesplitst/ingedeeld naar hun
ontstaansbron tijdens het productieproces
Kosten van grond
Als grond wordt gebruikt als vestigingsplaats is het een eeuwigdurend productiemiddel
waarop geen afschrijvingen plaatsvinden omdat grond niet in waarde afneemt. Als grond
voor het winnen van stoffen gebruikt wordt moet je wel afschrijven
De inkoopwaarde van de omzet en kosten van materialen en grondstoffen
Door de verkoop van producten neemt de voorraad af en dit zijn dus kosten. Inkoopwaarde
van de omzet (inkoopwaarde van de verkopen) is niet gelijk aan inkopen. Dienstverlenende
onderneming waar een productieproces plaatsvindt heb je te maken met kosten van
productiemiddelen (afschrijvingskosten). Zij hebben te maken met productiekosten
(serveren, maaltijden).
, Bij een dienstenonderneming waar geen omzetproces plaatsvindt, heb je te maken met de
kosten van de te gebruiken productiemiddelen (gereedschappen)
→ productie bedrijven hebben altijd te maken met kosten van
grondstoffen/hulpstoffen en gebruik van productiemiddelen
De kosten van afval moet meegerekend worden in de kostprijs van het product, de
opbrengst van afval verlaagt de kostprijs.
● Uitval: voldoet een productie niet aan gestelde kwaliteitseisen dan ontstaat uitval,
soms kan het dan toch nog verkocht worden maar tegen een lagere prijs.
De kosten van arbeid
- Loonkosten, telefoonkosten, auto etc
Bij een handelsonderneming worden de personeelskosten in mindering gebracht op de
brutowinst.
● Brutowinst: omzet - inkoopwaarde van de omzet
In een dienstverlenende onderneming wordt gewerkt met een tarief per uur → arbeids
uurtarief. Dit is niet hetzelfde als factuurtarief (opslag voor bedrijfs kosten en winstopslag)
Kosten van diensten van derden
Werkzaamheden van bedrijven die door een ondernemer ingeschakeld worden. Kosten van
diensten van derden zijn het bedrag dat betaald wordt aan bedrijven die ingehuurd worden
Kosten van duurzame productiemiddelen
● Duurzame productiemiddelen: productiemiddelen die meerdere jaren meegaan. Ze
worden met de jaren minder waard dus je moet afschrijven.
De afschrijvingen zijn de afschrijvingskosten die op de resultatenrekening staan. De
waardedaling staat op de balans.
● Boekwaarde: aanschaffingsprijs - afschrijving tot op dat moment
● Restwaarde: de waarde aan het einde van de looptijd
Kosten van duurzame productiemiddelen zijn ook interestkosten
● Complementaire kosten: alle kosten die samenhangen met een duurzaam
productiemiddel met uitzondering van afschrijvingskosten en interestkosten
(verzekeringskosten, reparatiekosten etc)
- Met afschrijven met een vast percentage van de aanschaffingsprijs zijn de
afschrijvingskosten elk jaar gelijk. → linear
- Bij afschrijven met een vast percentage van de boekwaarde nemen de
afschrijvingskosten ieder jaar af (winst neemt hier ieder jaar toe) → degressief
Kostprijsverhogende belastingen
Belastingen die de onderneming aan de overheid moet betalen (motorrijtuigenbelasting,
milieuheffingen, invoerrechten etc). Btw is geen kostprijsverhogende maar een
prijsverhogende belasting omdat de consument de btw betaalt
Kosten van vermogen
● Kosten van vermogen: kosten die gemaakt zijn om vermogen aan te trekken,
kosten voor het afsluiten van lening (notariskosten, interestkosten).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mdelange31. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,73. Je zit daarna nergens aan vast.