Samenvatting
Economie lesbrief Marktresultaat en overheidsinvloed 5vwo samenvatting
- Vak
- Economie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
uitgebreide samenvatting van de lesbrief marktresultaat en overheidsinvloed, stof uit 5vwo
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1. Economische doelmatigheid1.1 Inleiding: een markt voor vervoer
In onze eeuw gaan ontwikkelingen met vervoer continue verder. Infrastructuur en vervoer
spelen een belangrijke rol in de economie.
- Sneller en goedkoper vervoer = lagere transactiekosten, maar wel meer reizen
- Betere vervoersmogelijkheden lokt vraag naar nieuw vervoer uit
- Nieuw aanbod → Nieuwe vraag
● Volkomen concurrentie/mededinging: 1. Marktvorm met een groot aantal vragers
en aanbieders
2. homogene producten
3. vrije toe- en uittreding en volledige transparantie
4. De individuele vrager of individuele aanbieder heeft geen invloed op de prijs.
1.2 Ruilwinst
● Betalingsbereidheid: Het maximale bedrag dat een persoon wil betalen voor een
product
● Ruilwinst: Bereid 500 te betalen, kost maar 450 → ruilwinst van 50
● Ruiltransactie: Geeft iets en krijgt er iets anders voor terug
→ Door dit soort transacties kunnen mensen over meer verschillende goederen en
diensten beschikken
Bij een economische keuze worden kosten en baten afgewogen
● Kosten: de waarde van de opgeofferde schaarse middelen
● Schaarse middelen: als er productiemiddelen moeten worden opgeofferd om het
product voort te brengen.
● Baten: Een opbrengst: wordt gevormd door de mate van behoeftebevrediging en de
waarde van het bezit
→ liggen vaak in de toekomst
Ook bedrijven en overheid maken kosten-batenanalyses.
● MKBA (maatschappelijke kosten-batenanalyse): worden alle kosten en baten
inclusief de effecten op bijv natuur in geld uitgedrukt
● Consumentensurplus/ruilwinst: het verschil tussen het bedrag dat een koper
maximaal bereid is te betalen en de prijs die hij in werkelijkheid betaalt
Voorbeeld:
Tim is bereid voor een vliegticket 120 te betalen → baat
Tim betaald uiteindelijk 100 → kosten
Consumentensurplus: 120-100= 20
● Leveringsbereidheid: het laagste prijs waarvoor een aanbieder zijn product wil
verkopen
● Producentensurplus: het bedrag dat de aanbieder ontvangt boven het bedrag van
het leveringsbereidheid
→ geeft het voordeel weer dat de aanbieder heeft van de ruil
→ Producentensurplus = winst
, Er zijn Marginale kosten: extra kosten per producten en Vaste kosten
Producentensurplus berekenen: Prijs - Marginale kosten
1.2.1 Het totale surplus
● Doelmatige economische uitkomst: als vragers en aanbieders ruilwinst behalen
Om te kijken of een markt doelmatig is, kijk je naar de producenten en consumenten surplus
van iedereen.
→ Prijsmutaties hebben invloed op alle consumenten en producenten
Een prijsdaling leidt (in de meeste scenario's) tot een toename van het consumentensurplus
1.3 de perfecte markt
Ruil kan voor zowel de koper als de verkoper surplus opleveren.
Bij een markt van volkomen concurrentie zorgt marktwerking voor een evenwichtsprijs en
evenwichtshoeveelheid. De uitkomst noemen we dan efficiënt/doelmatig
● Evenwichtsprijs: de prijs waarvoor geldt dat het aanbod gelijk is aan de vraag
● Perfecte markt: als de totale surplus maximaal is
Vraaglijn → betalingsbereidheid van de consument
Aanbodlijn → leveringsbereidheid bij een bepaalde prijs
- Leveringsbereidheid hangt af van marginale kosten (prijs < marginale kosten = niet
aanbieden, prijs > marginale kosten = wel aanbieden)
Bij volkomen concurrentie valt de MK-lijn samen met de aanbodlijn, de lijn moet dan worden
omgeschreven
Voorbeeld:
Qa= 0,4P - 2
P= (Qa / 0,4) - (2/0,4)
P= 2,5q + 5
Door de oppervlakte van de driehoeken in een markt grafiek uit te rekenen druk je het
surplus uit in een getal
- ½ x basis x hoogte
De markt selecteert vragers met de hoogste betalingsbereidheid en aanbieders met de
laagste leveringsbereidheid (bedrijven die met de laagste kosten produceren). Daardoor
worden andere aanbieders geprikkeld zo efficiënt mogelijk te produceren.
- Bij marktevenwicht worden productiefactoren het meest doelmatig gebruik → totale
surplus = maximaal
- Bij een toename van het aantal ruiltransacties zal de omvang van het TS stijgen
1.4 De economische uitkomst
Het surplus is een maatstaf om te kijken of een markt doelmatig werkt. Economen gebruiken
daarbij het criterium van Pareto.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mdelange31. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,93. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80796 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen