1.1 Introductie Perceptie tot Bewustzijn, Nattalie Cappeart 7 september
Gewaarwording: informatie uit de omgeving verkregen dmv perifere systemen (zintuigen)
Waarneming: gebruiken en interpreteren van de informatie dmv (centrale) processen in het brein
Stimulus: licht/moleculen/drukverschillen(geluid)/prikkels op huid/prikkels op tong
In receptorcellen vindt transductie plaats: perifere prikkels omzetten naar elektrochemisch signaal
PNS CNS; transmissie
Stimulus veroorzaakt depolarisatie in receptorcel (receptorpotentiaal) afgifte van
neurotransmitter naar afferente neuron depolarisatie drempel hoog genoeg dan
actiepotentiaal (chemoreceptoren/fotoreceptoren)
Receptorcel is tegelijkertijd het afferente neuron, vaak nog met specialisatie aan het uiteinde (Pacini
lichaampje), geen neurotransmitter afgifte maar directe depolarisatie, actiepotentiaal afhankelijk van
de drempel (mechanoreceptoren TAST vnml)
Kruisende banen – decussatie
- Informatie van linkerkant kruist over het midden naar rechterkant en andersom
Elk zintuigsysteem heeft zijn eigen primaire cortex en bevatten een zogenaamde functional map
1 prikkel of stimulus
2 sensorische receptorcellen
3 transductie
4 transmissie: sensorische zenuw vervoert actiepotentiaal naar centrale zenuwstelsel
5 perceptie: verwerking van gewaarwording tot waarneming in de hersenen
6 actie
Illusies: wat je ziet is waar? Nee, bv motion after effect: vermoeidheid of adaptatie van neuronen die
beweging detecteren
Verwerking van informatie
- Neuronen zitten in een netwerk van neuronen
- Gemiddeld ontvangt een neuron 10000 synaptische inputs
- Integratie
o Integratie van informatie in het postsynaptisch neuron, alle excitatoire en inhibitoire
signalen worden opgeteld om vervolgens een EPSP (excitatoir) of IPSP (inhibitoir)
signaal te versturen
, - Temporele summatie: over tijd (zelfde axon)
- Spatiele summatie: over ruimte (verschillende axonen)
- Neuronale circuits:
o Seriële verwerking: Info wordt van het ene naar het andere neuron doorgegeven
(feedforward excitation (sensorische informatie)
o Convergentie: meerdere neuronen projecteren op één neuron (somatosensorisch
systeem)
o Divergentie: één enkel neuron projecteert op meerdere neuronen, zorgt voor
verspreiding van informatie (auditief systeem)
o Parallelle verwerking: verschillende neuronen krijgen exact dezelfde informatie op
hetzelfde tijdstip, verschillende responsen kunnen op hetzelfde moment
plaatsvinden (auditief systeem)
o Reverberatie: positieve terugkoppeling langs een keten van neuronen zodanig dat zij
actief blijven nadat ze gestimuleerd zijn gaat door tot vermoeidheid/inhiberende
stimuli (F2)
o Inhibitoire circuits (GABA-erge neuronen)
Feedback inhibitie: negatief terugkoppelingssysteem (E1)
Feed-forward inhibitie (B) (reuk)
Laterale inhibitie (D): bedoeld om laterale verspreiding van signalen te
blokkeren en de mate van contrast te verhogen (huid/visueel)
Codering van informatie
- Modaliteit
o Definieert een klasse stimuli (druk/chemisch molecuul)
o Submodaliteiten:
Fotoreceptoren (verschillende kegeltjes met verschillende curves)
o ‘labeled line’: modaliteit van de stimulus ligt vast in de verbinding tussen zintuig en
CNS
- Locatie
o Receptoren zijn topografisch verdeeld in een zintuig en een bepaalde stimulus zal
alleen een bepaalde set receptorcellen activeren en dit geeft informatie over waar
de stimulus zich bevindt en hoe groot deze is
o Vb: receptief veld
, Een receptorcel is het meest gevoelig voor een stimulus in een specifiek
gebied, alleen deze receptorcellen zullen actiepotentialen genereren
- Timing
o Codering van de aanvang en de beëindiging van de stimulus
o Adaptatie: aanpassen van de vuurfrequentie gedurende de tijd dat de stimulus weg
is (neemt af)
- Intensiteit
o Level van activiteit wordt uitgedrukt in aantal actiepotentialen per seconden
(frequentie in Hz), hoge intensiteit/druk hoge frequentie actiepotentialen
o Maximaal 100 actiepotentialen per seconde?
o Hoe hoger de druk hoe meer receptorcellen worden geactiveerd
Perceptie bestuderen/meten?
Psychofysica: het verband meten tussen de intensiteit van een fysische prikkel en de grootte van de
bijbehorende psychologische gewaarwording
Drempelbepaling: de grens tussen het waarneembare en het niet waarneembare
- Absolute drempel
o Minimum hoeveelheid fysische energie die nodig is om tot een sensorische ervaring
te leiden 50% van de tijd
o Verschilt tussen individuen en organismen
o Hoe meten?
Gebaseerd op statistiek
Drempel gedefinieerd als de stimulus in 50% van de metingen wordt
opgemerkt
- Verschildrempel/just noticeable difference
o Het kleinste fysische verschil tussen twee stimuli dat nog opgemerkt wordt 50% van
de tijd
o Wet van Weber: verschildrempel is proportioneel met de grootte van de stimulus,
dus hoe groter de initiële stimulus, hoe groter de verandering moet zijn om die te
kunnen waarnemen
Fechner’s law: the greater a stimulus is, the more you need of it in order to detect change
Weber’s law: two stimuli must differ by a constant proportion in order for their difference to be
perceived
- Properties variëren per stimulus
Signal detection theory = methode om het vermogen van een individu om te zien of een stimulus
wel/niet aanwezig is te differentieren
- Was het signaal er daadwerkelijk?
- Is het signaal gezien?
- HIT (yes/yes), Miss (yes,no), False alarm (no, yes), Correct rejection (no,no)
- signal (Stimulus) vs noise (alles behalve stimulus) detection
- Signal veranderen sensitiviteit verhogen of verlagen (more hits/more misses)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danielvandijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.