Samenvatting
Samenvatting cellulaire oncologie
een samenvatting van de colleges van cellulaire oncologie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Aantekeningen cellulaire oncologie;Biologie van kanker – the nature of cancer
Tumoren komen voort vanuit normaal weefsel
- Vanuit defecte cellen die niet normale vorm en functie kunnen behouden
- Tumoren hebben aantal histologische kenmerken die overeenkomen met het normale
weefsel waarvan ze vandaan komen
Benign = Goedaardig vs Malignent = Kwaadaardig
Goedaardig: tumoren die lokaal groeien zonder aanliggend weefsel te infiltreren
- Kunnen alsnog problemen veroorzaken
o Hyperthyroidism
o Acromegaly: extremiteiten van het lichaam groeien ontzettend hard door extreme
uitscheiding van groeihormonen
Kwaadaardig: tumoren die aanliggend weefsel infiltreren en metastasen (=uitzaaiingen) veroorzaken
- Verantwoordelijk voor 90% van de doden van kanker (metastasen)
Tumoren komen voort vanuit veel verschillende gespecialiseerde cel typen
- Voornamelijk vanuit epitheliaal weefsel
o Epithelia; ‘lakens’ van cellen die de wanden van
holen of kanalen of het lichaam bedekken + huid
(komen in aanraking met de buitenwereld)
o Basement membrane; basale lamina; gemaakt vanuit
extracellulaire matrix (ECM) en scheidt de epitheliale
cellen van de onderliggende laag van het stroma
(supportende connective weefsel)
Epithelia → geven aanleiding tot de meest voorkomende menselijke kanker: Carcinoma’s
- Tumors van epitheel lagen (mond, oesophagus, buik, darmen, huid etc.)
2 types van kankers vanuit epitheel origine (carcinomas)
- Squamous cell carcinomas; cellen die de beschermde laag vormen
- Adenocarcinomas: gespecialiseerde cellen die substanties secreteren in holen/gangen
Non-epitheliale kankers:
- Sarcomas (1%)
o Fibroblasten die collageen secreten
o Connectief weefsel (cytoplasma, vet, botten)
- Hematopeitic
o Vanuit bloed vormende weefsels
o Leukemie (witte bloed cellen), bewegen vrij door de circulatie (liquide)
o Lymfoma’s (B/T cellen) (7%), vaak gevonden in lymfe knopen waar ze aggregeren
(solide tumoren)
- Gliomas, glioblastomas, neuroblastomas
o Vanuit het zenuwsysteem, vaak dodelijk
, - Niet klassificieerbare kankers
o Epitheliaal – mesenchymale transitie (EMT) → verliezen karakteristieke
eigenschappen van het originele weefsel → moeilijk te zeggen wat de oorzaak is
o Teratomas: komen vanuit sperma/eitjes = germ cells
▪ Kunnen haren/tanden groeien
▪ Goedaardig
▪ Genetisch wild-type (dus lastig om te zeggen of het ook echt een tumor is)
o Dedifferentiatie: wanneer kankercellen eigenschappen verliezen zoals architectuur
Kankers ontwikkelen zich progressief in een multi-stap proces (elke stap meer kwaadaardig en
invasief)
- Hyperplastic groei: enorm aantal cellen, die in staan zijn om zich in weefsel te nestelen en
ogenschijnlijk normaal zijn
o Balans van aantal cellen wordt verstoord → lumen wordt kleiner
o Basal membraan is (nog) niet geschonden en nog heel
- Metaplastic groei: normaal weefsel kan vervangen worden door cellen van een naderbij
gelegen weefsel
o (barrett’s oesophagus) bij de transitie tussen buikcellen en oesophagus kan veel
irritatie ontstaan bij de oesophagus cellen door maagzuur → cellen van maag gaan
naar oesophagus en zich hier innestelen
- Dysplasie: transitie tussen goedaardig en kwaadaardig fenotype
o Variabiliteit tussen nucleaire grote en vorm, meer nucleaire kleuring, vergrote ratio
van nucleus t.o.v. cytoplasma, verhoogde mitotische activiteit, minder normale
cytoplasmatische kenmerken
o Grote effecten op architectuur van het weefsel
o Maar… nog steeds niet door het basilair membraan gebroken
- Neoplasma: invasie in het onderliggende weefsel door het basilair membraan heen
o De tumor wordt nu kwaadaardig
➔ Metastase
Maar deze progressie is zeer simplistisch en alleen geldig tot carcinoma’s
Zijn tumoren monoclonaal?
(Klone: al de nageslachtcellen van een cel)
- Ja, tumoren komen vanuit één singuliere cel
o Alle myeloma cellen van een patiënt produceren dezelfde antilichamen! Dit indiceert
een gelijke voorouder (bloedkanker, B-cellen)
▪ Dit is significant omdat in normaal bloed enorm veel verschillende
antilichamen zijn
o Alle tumor cellen dragen een bepaalde chromosomale her rangschikking of mutatie,
ook al is een tumor zeer heterogeen → indiceert een gelijke voorouder
➔ Betekent niet dat alle cellen identiek zijn! Binnen een tumor is nog steeds veel
genetische variatie
Kanker laten een veranderde energie metabolisme zien:
- Normale cellen in aerobe condities (veel zuurstof) gebruiken glycolyse in het cytosol om
glucose om te zetten in pyrovaat → CO2 → veel energie productie (36 ATP in krebs cyclus)
, - Warburg effect: veel kanker typen gebruiken een andere pathway ook al is er sprake van een
aerobe omgeving, hier gebruiken ze glycolyse om pyrovaat in lactaat om te zetten (2ATP)
o → kankers zijn vaak in zuurstof arme omgevingen
o → tijdens glycolyse worden meer componenten gemaakt die worden gebruikt in
biosynthese
- Gebruiken in de praktijk: Vanwege lage efficiëntie hebben kankercellen veel glucose nodig,
dus veel glucose transporters in kankercellen → deze labelen → herkenbaar op scan
Kanker incidenten zijn verschillend tussen verschillende populaties (bv huidkanker in Japan vs
Australië)
- 2 factoren; erfelijkheid en omgeving!
Summary:
, Virussen, oncogenen en groeifactoren
Vroeger was kanker beschouwd als een besmettelijke ziekte
- Sarcoma uit kip → cellen in andere kip → zelfde tumor in andere kip → RSV; rous sarcoma
virus
Wat zijn virussen?
- Virus; klein beetje viraal DNA in een capsule
- Viraal DNA wordt in het DNA gebracht
- Dit DNA wordt tot expressie gebracht en eiwitten worden hiervan afgeschreven
RSV virus kan oneindig lang delen > vormen foci in petri schaaltje > kanker bestuderen
Virussen kunnen geïnfecteerde cellen transformeren
- Permissive host; toestaan van virus replicatie
o Host cellen worden snel gedood door virus en kunnen niet onsterfelijk worden
- Non-permissive host; niet toestaan van virus replicatie
o Transformed cells > deze cellen worden ‘onsterfelijk’ (wel lage frequentie)
Sommige virussen zullen hun eigen DNA integreren van de host cel (Non-permissive host!)
- Circulaire fragmenten van DNA virus worden geknipt → lineaire fragmenten interacteren
met het DNA van de host waardoor deze geïntegreerd wordt naast het DNA van de host cel
o → DNA van hostcel en virus naast elkaar
Sommige virussen bestaan alleen episomally (buiten het genoom van de host)
- Virale genomen ‘wandelen’ over het chromosoom van de host cel zonder hier mee te
interfereren
Sommige RNA virussen (=retrovirussen) maken gebruik van reverse transcriptie om hun eigen
materiaal in het DNA van de host cel te integreren
- RSV
- RNA → reverse transcriptase → DNA van virus → DNA integreert in DNA host cel → DNA
wordt samen met DNA host afgeschreven naar RNA → RNA geïncorporeerd in virus →
infecteert andere cellen! (Bv. Bij V-Src)
Sommige virussen ontvoeren en exploiteren host genen
- V-src transformeert cellen (v=viraal gen van virus)
- Wanneer aanwezig, v-src van het RSV virus acteerde als oncogeen
- C-src was aanwezig in kippen zonder kanker, verantwoordelijk voor normaal gedrag
o C-src lijkt heel erg op V-src maar geen oncogen!
- Maar v-src was niet aanwezig in ouderlijk ALV virus en niet nodig voor RSV replicatie
- → oncogen werd gekidnapped door het virus van kippen
- → C-src was dus een groei-promoverend proto-oncogen (= precursor van oncogen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danielvandijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83637 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen