Arresten
Alle arresten van materieel strafrecht uit blok 4
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Alle arresten van materieel strafrecht uit blok 4
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Materieel strafrecht – jurisprudentie blok 4Week 6: Strafuitsluitingsgronden
Melk en water (HR 14 februari 1916 NJ 1916/681)
Feiten
- Een knecht in Amsterdam verkocht melk voor een boer in de stad. De knecht wist niet
dat de melk die hij verkocht, vermengd was met water. Deze gedraging was strafbaar
gesteld, en de knecht vervulde deze delictsomschrijving.
- De knecht kon zich niet beroepen op een rechtvaardigingsgrond of
schulduitsluitingsgrond, maar eigenlijk doet dat er niet toe. De knecht stond namelijk
niet terecht maar de boer voor het doen plegen. Voor doen plegen is het noodzakelijk
dat de materiële dader zelf niet strafbaar is. De knecht was in dit geval wel strafbaar,
dus kon de boer niet worden veroordeeld voor het ten laste gelegde feit.
Rechtsvraag: is er sprake van schulduitsluitingsgrond?
Hoge Raad
- De Hoge Raad besloot dat het bestraffen van een persoon alleen is toegestaan als
zijn gedrag verwijtbaar is. Aangezien de knecht helemaal niet wist dat de melk
verdund was, viel dit delict hem ook niet te verwijten.
- Dit zorgde voor de nieuwe strafuitsluitingsgrond ‘afwezigheid van alle schuld’. Op
deze manier was de knecht toch niet strafbaar en kon de boer alsnog worden berecht
voor het doen plegen van het uitventen van melk.
Veearts (HR 20 februari 1933, NJ 1933/918)
Feiten
- Een Huizense veearts brengt een aantal koeien opzettelijk in contact met koeien die
besmet zijn met het mond-en-klauwzeer virus. Dit is strafbaar volgens art. 82 Veewet.
- De veearts stelde dat hij dit deed om de gezonde koeien lichtelijk besmet te laten
maken, zodat deze koeien antistoffen tegen een eventueel zwaardere besmetting van
het virus zouden aanmaken. Dit is hetzelfde effect als vaccinatie.
- De veearts deed daarom beroep op een ongeschreven (buitenwettelijke)
rechtvaardigingsgrond, namelijk het ontbreken van materiële wederrechtelijkheid. Het
hof stelde echter dat de veearts wel schuldig was, aangezien hij niet de taak had om
de algemene gezondheidstoestand te bevorderen.
Rechtsvraag: heeft de veearts wederrechtelijk gehandeld door in strijd met art. 82 Veewet te
handelen, ook al wordt het doel van deze wettelijke bepaling dan beter beoogd?
Hoge Raad
- De Hoge Raad oordeelde dat de veearts wel degelijk de taak mocht hebben om de
algemene gezondheidstoestand te bevorderen en dus had de veearts naar de eisen
van zijn beroep gehandeld. De veearts was dus niet strafbaar. Hij overtrad wel de
wet, maar de doelstelling van de wet werd door de gedraging juist beter nageleefd.
- De Hoge Raad introduceerde hiermee het ontbreken van materiële
wederrechtelijkheid (het handelen is formeel wel in strijd met de wet, maar
strafbaarheid ontbreekt omdat dit handelen feitelijk niet in strijd is met het recht).
- Rechtsregel: de dader van een strafbaar feit is niet strafbaar als de doelstelling van
de strafrechtelijke norm beter wordt nageleefd, ook al is het dan op papier gezien wel
wederrechtelijk.
Verpleegster (HR 19 februari 1963, NJ 1963/512)
Feiten
, - Bij de bewuste operatie krijgt de verdachte de opdracht om een flesje inhoudende de
vloeistof procaine (novocaine) aan te reiken aan haar mede assisterende
verpleegster. De verpleegster gaf alleen een ander flesje met de vloeistof adrenaline
aan de andere verpleegster, die op haar beurt twee injectiespuiten met deze vloeistof
vult en aan de chirurg geeft. De chirurg dient vervolgens de vloeistof toe aan de
patiënt. De patiënt ontvangt een zodanige overdosis adrenaline, dat zij
dientengevolge kort daarop is overleden.
- De verdachte geeft aan dat zij begrepen heeft dat zij een flesje met de vloeistof
procaine had moeten voorhouden, en dit was ook haar bedoeling geweest. De
verdachte geeft aan dat zij wel voldoende oplettend was toen zij het flesje uit de kast
nam en naar het etiket keek, maar dat niet tot haar is doorgedrongen wat daar nu
precies op stond. Daardoor heeft zij het verkeerde flesje aangereikt.
- De verdachte voert aan dat deze tekortkoming haar niet als grove onoplettendheid
kan worden verweten, omdat deze fout menselijk is en in de hand is gewerkt door
allerlei niet aan de verdachte te wijten omstandigheden zoals overwerktheid, werken
in een minder vertrouwde omgeving en het ontbreken in die operatiekamer van de
normaal gebruikelijke orde. De verdachte vervolgt dat zij weet dat op een goede
omloopzuster vertrouwd moet kunnen worden en dat de andere zuster of dokter haar
niet zouden controleren.
Rechtsvraag: kan aan de verpleegster het verwijt worden gemaakt van het aanreiken van
een verkeerd flesje met de dood als gevolg?
Hoge Raad
- De Hoge Raad verwerpt het beroep en veroordeelt de verpleegster. Vanwege de
Garantenstellung door hun functie als verpleegster werd ze zwaarder gestraft.
Overzichtsarrest noodweer(exces) (HR 22 maart 2016, RvdW 2016/452)
Inhoud van het arrest
- De verdachte is veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van vier jaar
wegens doodslag. Er wordt door het Hof geoordeeld dat hij ver buiten de grenzen van
een noodzakelijke verdediging is getreden, waardoor het beroep op noodweerexces
wordt verworpen. De Hoge Raad is het hier mee eens.
- In dit arrest geeft de Hoge Raad een samenvattend overzicht van mogelijke
aandachtspunten bij de beoordeling van een beroep op noodweer(exces).
Samenvattend overzicht van noodweer(exces)
- Noodweer (art. 41 Sr): ‘niet strafbaar is hij die een feit begaat, geboden door de
noodzakelijke verdediging van eigen of een anders lijf, eerbaarheid of goed tegen
ogenblikkelijke, wederrechtelijke aanranding.’
Ogenblikkelijk: mag ook een onmiddellijk dreigend gevaar zijn. Vrees is echter
niet voldoende.
Wederrechtelijk: gedragingen door de politie kunnen meestal niet als
wederrechtelijk worden gezien. Ook geldt het niet als de verdachte zich
verdedigt tegen een persoon die zelf in noodweer handelt.
- Als men beroep doet op noodweer moet er voldaan worden aan twee eisen.
1. Subsidiariteitseis: is de verdediging tegen de aanranding noodzakelijk?
Wanneer de verdachte zich had kunnen verwijderen uit de situatie, is er dus geen
sprake van noodweer.
2. Proportionaliteitseis: is de gekozen wijze van verdediging tegen de aanranding
geboden? Een gedraging valt ook niet onder noodweer als het niet gezien kan
worden als verdediging, maar als aanval.
- Noodweerexces: er wordt voldaan aan alle eisen van noodweer, behalve de
proportionaliteitseis.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kelseyvanwoggelum. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen