Samenvatting TOKLA II deel bijzondere huisdieren (Ward de Spiegelaere) . 2e bachelorvak diergeneeskunde aan UGent.
Gemaakt adhv hoorcolleges van Ward de Spiegelaere.
Samenvatting TOKLA II deel prof. De
Spiegelaere = bijzondere diersoorten
= exoten, niet courante diersoorten: vogels, reptielen, amfibieën, knaagdieren en konijnen. Vissen horen
hier ook bij, maar worden niet besproken.
Te kennen = lesslides + SVAA voorkennis.
Belang van bijzondere diersoorten voor dierenarts = welke dieren worden vaak gehouden als huisdieren?
Veel van deze diersoorten worden gebruikt als proefdieren (muizen, konijnen, ratten, kippen). Dierenarts
moet hierbij aanwezig zijn voor ethisch handelen met de dieren, zodat ze minimaal lijden.
Verwachtingen na themalessen:
- Specifieke anatomische eigenschappen van besproken diersoorten.
- Klinische relevantie van bepaalde eigenschappen.
- Alle voorkennis SVAA.
- Op examen: vragen over verschillende diersoorten heen, dus vergelijken, maar ook specifieke vragen
naar 1 diersoort.
2.1 INTRODUCTIE
- Succesvolle groep (~10.000 soorten)
- Afstammelingen van de dinosauria
o Veel gelijkenissen met reptielen:
o Eén occipitale condyl
o Eén middenoor been (columella)
o Verschillende beenderen in de onderkaak (zoogdieren maar 1 been)
o Renaal portaal systeem
o Urinezuur voor stikstofsecretie
- Uniek kenmerk vogels = vliegvermogen
o Weinig variate in bouwplan
o Licht gewicht (skelet) → evolutionaire druk: te zware vogels kunnen niet meer vliegen, maar
ze moeten wel nog sterk genoeg zijn.
Homoloog met overige sauropsida, veel gelijkenissen met reptielen:
- Één occipitale condyl
- Één middenoor been (columella)
- Verschillende beenderen in de onderkaak
- Renaal portaal systeem
- Schubben op poten
- Hoog metabolisme voor warmbloedigheid aanhouden
- Vasten wordt afgeraden door de weinig vetreserves, vooral subcutaan vet
- Zeer snelle groei: nog sneller dan bij zoogdieren
- Veel variatie tussen soorten
Thermoregulatie: vogels zijn endotherme dieren.
- Verenkleed:
o Pterylae vs apteria
o Zitten, hoofd verbergen
o Opzetten van de veren voor luchtcirculatie wanneer te warm en sidderen met m. pectoralis
ook voor luchtcirculatie
- Luchtzakken
- Hijgen
- Sidderen van keelzak (qular fluttering)
, - Plexus venosus intracutaneous collaris (duiven) → thermoregulatie
- Poten hebben arterioveneuze rete met tegenstroomprincipe
2.2 INTEGUMENT
- Epidermis en dermis zijn dun en niet stevig vast aan onderlagen → oppassen met hechten, scheurt
makkelijk!
- Geen specifieke talgklieren, maar keratinocyten produceren talg.
- Pterylae = regio van de huid waar veren zitten.
- Apteria = regio van de huid waar geen veren zitten
o Patagium = specifieke vorm van apteria thv vleugels, te gebruiken voor subcutane injectie.
o Geen veren om bloedvat te vinden.
o Broedvlekken → warmte beter kunnen overdragen aan eieren.
Epidermis
- Rhamphoteca = keratine op snavel → rhinoteca = bovenbek, gnathoteca = onderbek.
- Cera = huid thv neusopneningen, soms bedekt met veren.
- Podotheca = keratineuze schubben zoals bij reptielen op de poten.
- Nagels
- Spoor = keratineuze uitgroei bij hanen.
Dermis: er zijn verschillende extra vormen, meestal meer uitgesproken bij de mannetjes door seksueel
dimorfisme → kam, wang, kinlel, oorlel, keelwam, vleeknobbel.
Klieren
- Stuitklier (glandula uropygialis) = dorsaal op de staart, aantal veren aanwezig → verenkleed
onderhouden door proper te maken en vetachtige substantie te secreteren als bescherming,
waterafstotend.
o Afwezig bij sommige vogels (amazonepapegaai)
- Oorsmeerklier (glandulae auriculares)
- Anaalklier (glandulae venti)
- Huid = 1 grote holocriene klier.
Verenkleed = typisch voor vogels, veren bestaan uit:
- Spoel/calamus = centrale as.
- Schacht/rachis = baarden zitten hierop vastgehecht.
o Op baarden zitten kleinere proximale baardjes met weerhaken → alles blijft aan elkaar
plakken.
- Vlag/vexillum = geheel van baarden.
- Bij ontwikkeling: dermale papil voor iedere veer met een centrale arterie → groeit mee met de veer,
maar wanneer volgroeid, verdwijnt de arterie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ye-liremijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,92. Je zit daarna nergens aan vast.