Dit document omvat een samenvatting voor het boek Effectief Communiceren. Dit boek is vanuit LOI Hogeschool zelf opgezet. In de opleiding Communicatie & Media Design is dit boek bedoeld voor de module Effectief Communiceren.
Deel 1
Fatisch taalgebruik → Communicatie om de relatie te onderhouden.
Wat is communicatie?
Communicatie is de uitwisseling van al dan niet symbolische informatie die plaatsvindt tussen
minstens twee personen bewust van elkaars aanwezigheid, onmiddellijk of gemedieerd, bewust of
deels onbewust gegeven, ontvangen of geïnterpreteerd.
Het communicatieproces
De zender
De boodschap
De boodschap bestaat uit twee niveaus:
- Inhoudsniveau: de letterlijke betekenis
- Betrekkingsniveau: hoe de boodschap moet worden opgevat
Het kanaal
Het kanaal is het medium dat wordt gebruikt
Coderen is een activiteit van de zender (verbaal en non-verbaal)
Decoderen is wat de ontvangen ermee doet (interpreteren)
Ruis
Omgevingsfactoren die het communicatieproces verstoren
Externe ruis
Storende elementen, zoals lawaai.
Interne ruis
Ruis door emoties of communicatieproblemen, ook wel psychologische ruis.
Culturele ruis
Ruis door verschillende culturele achtergronden.
Semantische ruis
Woorden die je niet begrijpt.
Feedback
De terugkoppeling van de ontvanger; is de boodschap begrepen?
,Hoe wordt communicatie uitgewisseld?
Verbaal
Communicatie via gesproken taal en geschreven taal
Non-verbaal
Informatie die wordt overgedragen door niet-talige middelen (signalen, tekens) zonder woorden.
De lagen van een boodschap
Zakelijk: de verbale laag, kort, bondig en duidelijk
Expressief: non-verbale laag van de boodschap (accent, kleding, gezichtsuitdrukking en gebaren)
Relationeel: de relatie tussen zender en ontvangen, de onderlinge machtsverhouding en de leeftijd
Appellerend: de wijze waarop de zender iets gedaan wil krijgen van de ontvanger
- Verzoek doen
- Informatief
- Persuasief
- Poging tot beïnvloeden
De vier fasen leren effectief communiceren
1. Onbewust – onbekwaam (altijd zo gedaan)
2. Bewust – onbekwaam (wil leren communiceren)
3. Bewust – bekwaam (zeer bewust van eigen gedrag)
4. Onbewust – bekwaam (nieuw gedrag eigen gemaakt)
De definitie van cultuur
“Cultuur is de collectieve mentale programmering die leden van een groep of categorie mensen
onderscheid van een andere”
Waarden en normen
Waarden
Collectieve opvattingen en idealen van een groep over wat goed en fout is
Normen
Maatstaf of regel een richtlijn voor het handelen die de algemene waarden verbinden
Waarden en normen zijn direct met elkaar verbonden.
, Cultuur en taal
Taal
Taal is nauw verbonden met cultuur, maar dezelfde taal is nog niet dezelfde cultuur. Binnen de
Nederlandse taal zijn er bijvoorbeeld ook subculturen en dialecten.
Het ijsbergmodel
Door onze cultuur hebben we eigen referentiekaders gecreëerd, een onbewust proces.
Om andere culturen te begrijpen is het waardevol om inzicht te verkrijgen in de onderliggende
drijfveren voor gedrag, culturele waarden en normen (het deel van de ijsberg dat onder water zit).
Cultuurverschillen
Tijdsbeleving
Monochrome tijdsbeleving: tijd via planningen beheerd
Polychrome tijdsbeleving: meerdere dingen tegelijk
Hierarchie en (on)gelijkheid
Grote machtsafstand: normaal dat er verschillen zijn in macht – gezag vanzelfsprekend.
Kleine machtsafstand: verschil niet vanzelfsprekend – gezag ter discussie.
Prestatie, zorgzaamheid en sociale ontwikkeling
Masculiene cultuur: Prestatiedrang – assertiviteit – veel geld verdienen – hoge waardering – harde
cultuur.
Feminiene cultuur: Zorg voor medemens – kwaliteit van leven belangrijk – aandacht voor de
zwakkere – hoog gewaardeerd – zachte cultuur
Belang van de groep
Sommige culturen zijn zeer individualistisch ingesteld – zorgt voor zichzelf en de zeer directe naasten
– ik cultuur.
Non-verbale communicatie
Grote culturele verschillen in de communicatie.
De culturele bril
De filter die we gebruiken met ons eigen (culturele) referentiekader – wat er binnenkomt, ziet, hoort
of voelt is afhankelijk van je eigen persoonlijke ervaring en culturele achtergrond.
Interpretatie en gedrag
Wordt bepaald door:
- Natuurlijke menselijke eigenschappen
- Eigen persoonlijke karakter
- Cultureel referentiekader (de eigen uitleg of betekenis)
Stereotypen en vooroordelen
Wat zijn vooroordelen?
Een mening over iets of iemand of groep die niet op feiten zijn gebaseerd.
Wat zijn stereotypen?
Karakterisering van een volk of van individuen uit een groep op grond van generalisering van al dan
niet reële waarnemingen. Het zijn beelden die we hebben van mensen op basis van eigen normen en
waarden (kan positief en negatief zijn).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimberlymertensx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.