Historiografische perspectieven op de Sovjet-geschiedenis
Totalitaire school:
- Opkomst: jaren 40/50
- Vooral in het Westen
- De SU als een totalitaire maatschappij, geleid door het Centrale Comité
van de CPSU.
→ Top-down
Revisionisme:
- Opkomst: jaren 60
- Russische Revolutie niet alleen opgelegd van bovenaf, maar ook actieve
deelname van ‘beneden’.
→ Sovjet-geschiedenis niet alleen ‘de staat’, maar ook arbeiders en
boeren.
- Radicaal.
- Verantwoordelijkheid voor Koude Oorlog ligt volledig bij VS.
-
-
‘Normale totalitaire maatschappij’:
- Geen uitzondering op andere totalitaire maatschappijen
- Als je in de SU leefde, voelde het als een totalitaire maatschappij.
→ perspectief van binnenuit.
- SU stortte in door pogingen om een onhervormbaar systeem te hervormen.
Overzicht fases Sovjet-geschiedenis
1. 1917-1928: Uitdaging van de Revolutie en haar betekenis
- (1860’-1917: Vooravond van de Revolutie)
- 1917-1921: Revolutie en burgeroorlogen
- 1921-1928: NEP-periode
2. 1928-1953: Consolidatie/staatshegemonie/staatssuprematie op haar top
→ Sovjetstaat meest repressief.
- 1928-1939: Stalinisme en de Grote Zuivering
- 1938-1945: WOII
- 1945-1953: ‘High Stalinism’ (/Laat Stalinisme)
3. 1953-1991: Versoepeling van de unitaire staat
- Chroesjtsjovs Dooi
- Periode van stagnatie
- Perestrojka
1
, Politieke groepen/begrippen
Mensjewieken (minderheid):
- Marxisten die meer democratische participatie van de achterban van de beweging
promootte.
- Meer gematigd.
- Positiever tov liberale oppositie (die democratisch gericht was).
→ Mensjewieken wilden tijdelijk blijven samenwerken met liberale en
sociale groepen om hervormingen in gang te zetten.
- Later bekend als de Sociaaldemocraten
Bolsjewieken (meerderheid):
- Wilden door revolutie het staatsapparaat ondermijnen en zo nodig afzetten.
- Radicalen
- Gesticht door Vladimir Lenin en Aleksandr Bogdanov
- Bolsjewistische revolutionaire leider Leon Trotski
- Later bekend als de Communisten
Sovjets:
- Had vooral betrekking op lokale raden van arbeiders, boeren en soldaten.
Vooravond van de Revolutie
- 1889: Sociaaldemocratische Partij opgericht
- Verschillende politieke en sociale veranderingen die tot de Revolutie leidden:
● Geleidelijke urbanisatie
● ‘Bevrijde’ boeren
● Nieuwe arbeidersklasse
● Nieuwe kopers en handelaren
● Opkomst populisten, anarchisten, marxisten en andere soorten
intelligentsia.
- Industrialisatie:
● Industriële heropleving vóór WOI
● Laag kapitaal en nauwelijks privékapitaal
→ Staat financierde bijna alles.
- Klassenverschillen:
● Verschillende sociale groepen (adel, geestelijken, dorpgangers, boeren etc.)
hadden verschillende belangen en eisen.
● Ook leeftijd speelde hierbij een grote rol.
- 1905: ‘generale repetitie’ voor Revolutie van 1917:
● Gezien als keerpunt.
● Revolutie gericht tegen de Tsaar.
● Demonstranten eisten hervormingen om leefomstandigheden van boeren en
arbeiders te verbeteren.
● Begon met Bloedige Zondag in St. Petersburg, waarbij op ongewapende
demonstranten werd geschoten.
● Ook de Potjomkin-muiterijen maakten deel uit van deze revolutie.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isabeli. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
