Uitgebreide uitwerking van casus 22 Parkinson. Hierbij wordt de casus van verschillende kanten belicht in 4 verschillende varianten die gevraagd kunnen worden op je eind-praktijk toets. Officieel hoor je deze varianten niet te weten ;).
Je krijgt toelichting wat te doen/te vragen bij: Anamnese, Ond...
Casus 22 - Parkinson
Veranderingen bij Parkinson Ziekte
- Beweging
o tremor
o hypokinesie
- Houding
o veel in flexie houding (is geautomatiseerde beweging, paleo-level, wat vaak vervalt)
- Cognitie
- Stemming
Verminderde geassocieerde bewegingen – armen bewegen vaak niet goed mee bij het lopen
Voornamelijk problemen in paleo-level!
Basale ganglia
- onder het neo-level
- beweging
- reward
Alle bewegingen die je leert worden hier opgeslagen – hier komen dus de problemen in bij Parkinson
Functies basale ganglia betreft locomotie
- Actie selectie
o Zelf-geïnitieerde routine bewegingspatronen
- Uitvoering (starten, stoppen) van verworven bewegingspatronen
- Versterking leren
o Programmering van bewegingen
o Initiatie van bewegingen
o Variatie van bewegingen
o Adaptatie van snelheid en houding tijdens uitvoeren van bewegingen
Actie selectie
Versterking leren
NB: Basale-ganglia gerelateerde aandoeningen uiten zich in problemen in motorische selectie en start/ stop controle
Connectie tussen paleo en neo level is moeizaam – dus starten en stoppen, wat geen geautomatiseerde
bewegingen zij en dus van neo-level is, wil slechter omdat het toch nog door het paleo-level moet
Wanneer de Thalamus verhoogt de stimulatie van de cortex
is een verhoogde neiging tot beweging
Bij de ziekte van Parkinson verklaart dit de tremor
Andere ziekten ontstaan uit basale ganglia, kunnen tikken veroorzaken, hemibalisme en chorea
Versterking leren
- instinctief leren
- onverwachte events, nieuwe stimuli en beloningen lokken stereotypische sensorische respons op
- acties die beloning vergroten (paleo level)
- neuronen betrokken zijn dopaminerge
Het is erg moeilijk om patiënten met Parkinson nieuwe dingen aan te leren
Te kort aan dopaminerge activiteit in de indirecte pathway resulteert in:
bradykinesie en akinesie (in Parkinson)
kan leiden tot suppressie inhibitie output van de thalamus
NB: Thalamus onderdrukt de motorcortex
1
, Selectie verstoringen
= Onvoldoende geremd signalen interfereren met de output van geselecteerde doelen (geplande motorische functies)
Dit leidt tot:
- Algemene verhoogde spierspanning: stijfheid
- Verminderde controle over opzettelijke motorische activiteiten
- Verminderde controle over de psychologische functies die leiden tot:
o Schizofrenie
o Attention Deficit Disorder
o Het syndroom van Tourette
o Ticks
Basale ganglia – invloed op motorische functies
Controle van de biologische behoefte van beweging
Expressie van de emotie tijdens motorische activiteit, mimiek, gebaren
Motor symptomen
hypokinetische bij Parkinson ziekte
- Verstoring spiertonus
o verhoogde spiertonus tijdens rust
agonist en antagonist contraheren samen = tandwiel fenomeen
- Verstoring van snelheid van beweging
o Hypokinesie
Onhandigheid, verminderde armzwaai tijdens lopen, patiënt moet nadenken bij (normaal)
geautomatiseerde bewegingen)
o Hyperkinesie
tremor
- Onvrijwillige bewegingen (tremor)
Differentiaal diagnose
- familiaire tremor (tijdens rust, vaak niet tijdens activiteit)
- ouderdom tremor (juist tijdens activiteit)
- andere aandoeningen; angst verstoring, hyper thyroidisme, chronische alcohol intoxicatie)
- NB: bijwerkingen van medicatie!
Oorzaken Parkinson
- vaak onbekend
- verschillende factoren kunnen van invloed zijn:
o veroudering, omgevingstoxines, genetica, trauma
Medische behandeling Parkinson
verstoring ins Glutamaat – Acetylcholine – Dopamine
- anti cholinerge drugs
- drugs die productie dopamine stimuleren
- vervanger voor dopamine (L-dopa)
- diepe hersenstimulatie
- verwijdering van thalamus cellen om tremor te verminderen
Bekend casus
- Trillingen in armen - Altijd zelfstandig, nu afhankelijk van vrouw
- Nu ook in benen - 2 kinderen, 3 kleinkinderen
- Tragere reactie - Aangepaste woning
- Stijver - 2 jaar VUT, op bank gewerkt
- Schrijven steeds moeilijker - Fietsen, wandelen, klussen
- Moeilijk accepteren
Variant 1
- Liggen in bed
- Dekbed over zich heen trekken is lastig
Wil goed en lekker warm kunnen slapen
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessa_sybrandy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
