Uitgebreide uitwerking van casus 19 Multiple Sclerosis. Hierbij wordt de casus van verschillende kanten belicht in 4 verschillende varianten die gevraagd kunnen worden op je eind-praktijk toets. Officieel hoor je deze varianten niet te weten ;).
Je krijgt toelichting wat te doen/te vragen bij: Anam...
Casus 19 - Multiple sclerose
MS = chronisch progressieve ziekte in het CZS in algemeen
- demyelinisatie ziekte
- witte stof ziekte
- geen verbetering in pathologie
- gradueel vermindering in functies
- geen genezing
- oorzaak voornamelijk onbekend of kan niet worden beïnvloed
- vaak gecombineerd met psychische tekens en symptomen
- nr 3. Meest voorkomende ontzenuwende ziekte in CZS in NL (na dementie en broerte)
- vaak tussen 20-40 jaar diagnose gesteld
Doel fysiotherapie
- behouden van functies
- vertragen van progressie
- vermijden van provocerende situaties/activiteiten
Oorzaken:
- MS komt veel meer voor in landen met koud klimaat
- Lijkt vaker voor te komen in familie (identieke tweeling)
- MS is auto-immuun ziekte
o Auto-antilichamen zijn aanwezig tegen myeline producerende cellen (glia cellen, Schwann
cellen)
- Precieze antigeen is nog steeds onbekend
o Trigger dat zorgt voor immuuncellen om op te hopen en aan te vallen is onbekend
o Ideeen: vitamine D tekort, virale infectie, sensitiviteit aan immunologische verstoringen
“MS begint in hersenen, niet in immuunsysteem” (onderzoek J. Geurts)
Criteria voor diagnose MS
- bewijs vinden van schade op minstens 2 verschillende gebieden in CZS EN
- bewijs vinden voor dat de schade is optrad met minstens 1 maand er tussen EN
- andere diagnoses uitsluiten
Classificatie
1. Benigne MS: 1-2 recidieven met volledig herstel, resulteert niet in een handicap
2. Relapsing-remitting MS: terugkerende discrete recidieven met periodes van remissie, tonen gedeeltelijk of
volledig herstel
3. Secundair progressieve MS: begint met relapse-remitting met progressieve verslechtering, met of zonder
exacerbaties met toenemende handicap
4. Primair progressieve MS: progressieve cumulatieve neurologische tekorten zonder remissies, met
exacerbaties
Intentie tremor – cerebellair, lijkt op verschijnselen wanneer iemand dronken is, dan wordt cerebellum ook als eerst
verstoort
Psychologische verstoringen:
- stemmingswisselingen:
o depressie
o angst
- cognitieve stoornis
Lopen, balans en coördinatie
- zwakte; een algemeen loop moeilijkheid door; toe drag, foot drop, vaulting (compensatie techniek, hiel
wordt opgerezen (op teen gaan staan) van sterkste been zodat het makkelijker is om het zwakke been
door te zwaaien)
- spasticiteit (vaak antispasticiteit medicatie zoals baclofen of tizanidine)
- verlies van balans; resulteert in zwaaing van romp, een dronken loopje bekend als ataxia
- sensorische vermindering
- vermoeidheid
- autonomische functies;
o blaas problemen door spasticiteit, slapheid
1
, o darm problemen; constipatie
o verstoring van seksuele functies
- Overig: visuele symptomen (optische neuritis), emotionele functies, cognitieve functies (geheugen,
concentratie, visueel-verbale functies)
Probleem bij MS
= myeline sheets van de zenuwbanen in CZS verdwijnen door ontstekingsreacties. Deze worden vervangen door
sclerotisch bindweefsel. Dit proces neemt plaats op verschillende plaatsen in CZS
Medische behandeling, fysiotherapie
1. Medicatie om progressie te beïnvloeden
a. Drugs om immuunsysteem te onderdrukken
i. Corticosteroïden (verlaagd exacerbatie) – kort termijn
ii. Interferon Bèta (verlaagd progressie ook in ver gevorderd stadium van de ziekte)
b. Monoclonaal antilichamen
i. etuximax, biologics (onderdrukken auto-immuun ontsteking)
2. Symptomatische medicatie
a. Spasticiteit
i. Baclofen (een GABA-receptor antagonist)
1. Bijwerkingen – verlaagde spiertonus, verdoving
ii. Dantroleen (vermindering spierspasme, niet echt effect op vrijwillige contracties dus
minder kans op spierzwakte)
iii. Botuline toxine (injectie om spasme te verlagen, zorgt ook voor spierzwakte)
b. Tremor (in cerebellair disfunctie)
i. Bèta blokkers
ii. Barbituraten
iii. Diepe brein stimulatie
c. Zwakte
i. Geen goede resultaten in medicatie
d. Pijn
i. Anti-epileptische medicatie (carbamazepine, sodium valproate, gabapentin)
ii. Antidepressant (amitriptyline)
iii. Corticosteroïden
iv. Cannabis
Fysiotherapeutische behandeling van patiënten met MS
- Handhaaf resterende adl-functies
- Optimaliseren belasting vermogen
- Oefen nieuwe technieken: transfers
- Raadpleging met betrekking tot het gebruik van nieuwe andere apparatuur / hulpmiddelen
Valkuilen voor fysiotherapeut
- Zwakte, uitputting van de patiënt
- Patiënt kan te optimistisch zijn
- Verhoogde gevoeligheid voor warmte
- Andere ziekten kunnen er uitzien als M.S.
- Overschatting van de belasting vermogen van de patiënt
Setting – Bij mevrouw thuis!
Algemeen
- 12 jaar geleden vastgesteld – progressieve vorm
- afhankelijk van rolstoel
- gehuwd, 3 kinderen van 16, 18, 22 jr. (2 thuiswonend)
- aangepaste woning
- vroeger heel actief leven
o volleybalwedstrijden van kinderen
Variant 1.
- 1 mnd in ziekenhuis door longontsteking
- erg moe
- zelfverzorging duurt lang, waarna ze rust moet nemen
Wil weer kunnen niveau als voor pneumonie bereiken
Anamnese
- Vermoeidheid in loop van de dag
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessa_sybrandy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
