PROJECT 3 – MIDDEN KINDERTIJD (5 – 12 JAAR) DEEL II
Vignet 1 – ODD/CD en psychosomatische stoornis
H8: Conduct problems - Wicks-Nelson & Israel
Storend gedrag:
- Onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit
- Agressie, oppositioneel gedrag en meer serieuze gedragsproblemen
Classificatie en omschrijving
- Van vroege kinderjaren – middelbare school kunnen kinderen betrokken zijn in meerdere vormen van
agressie en pesten
o Extreme en persistente vormen van deze gedragingen zorgen voor een verstoring die ver
buiten de algemene ervaring gaat
o Onderstaande tabel geeft een overzicht van de typen gedragsproblemen gedragingen die
volwassenen vaak omschrijven als problematisch en aversief en de geassocieerde DSM-
stoornissen
Ontwikkelingsperiode Probleemgedragingen Gerelateerde stoornissen
Vroege kindertijd Noncompliance Oppositional defiant disorder (ODD)
oppositional
temper tantrums
Midden kindertijd Overt/covert antisocial behavior Oppositional defiant disorder
Relational aggression Conduct disorder (CD)
Adolescentie Delinquency Conduct disorder
Substance use
High-risk sexual behavior
DSM: overzicht
- ODD en CD vallen onder de grotere DSM categorie van Disruptive, Impulse-Control, and Conduct
Disorders
o Andere stoornissen die hier ook onder vallen zijn: periodieke explosieve stoornis, antisociale
persoonlijkheidsstoornis, pyramonie, kleptomanie en de diagnose voor andere
gespecificeerde en ongespecificeerde disruptive, impulse-control, and conduct disorders
- Periodieke explosieve stoornis: gekarakteriseerd door terugkomende en vaak voorkomende gedrag
uitbarstingen
o Agressieve uitbarsting kan verbaal en/of fysiek zijn
o De uitbarstingen worden gezien als iemand zijn falen om zijn impulsieve agressieve gedrag
onder controle te houden
o Diagnose is niet bedoelt voor kinderen <6 jaar of jeugdigen waarbij het agressieve gedrag
beter verklaard kan worden door een andere stoornis
- Antisociale persoonlijkheidsstoornis (APD): aanhoudend patroon van agressieve en antisociale
gedragingen na de leeftijd van 18 jaar
o Patroon moet aanwezig zijn vanaf 15-jarige leeftijd met het bewijs dat het individu voldeed
aan of zou voldoen aan de criteria voor CD met onset <15 jaar
DSM: Oppositional Defiant Disorder
- ODD wordt het best beschreven door een patroon van symptomen die de DSM groepeert in 3
clusters: boze/geïrriteerde stemming, argumentatief/opstandig gedrag en wraakzucht
o Om de diagnose te krijgen moet iemand vaak ten minste 4 van de volgende symptomen
laten zien:
§ Loses temper
§ Easily annoyed/touchy
§ Angry and resentful
§ Argues with adults/authority figures
§ Refuses to comply with or defies adult’s requests or does not follow rules
1
, PROJECT 3 – MIDDEN KINDERTIJD (5 – 12 JAAR) DEEL II
§ Deliberately annoys others
§ Blames others for own mistakes or bad behavior
§ Spiteful or vindictive
o De symptomen moeten aanwezig zijn voor ten minste 6 maanden en de frequentie van het
voorkomen van stemming en gedrag symptomen die nodig is voor een diagnose verschild
per ontwikkelingsniveau
o De ernst van ODD-symptomen wordt gespecificeerd als:
§ Mild – komen maar in 1 setting voor (vaak thuis)
§ Matig – sommige symptomen komen in twee settingen voor
§ Ernstig – sommige symptomen komen in 3 of meer settingen voor
o Het is mogelijk dat zowel de emotionele als de gedrag symptomen van ODD bijdragen aan
het voorspellen van latere verstoorde/externaliserende stoornissen
o Om te voldoen aan de diagnose moet het oppositionele opstandige gedrag en de emotionele
reacties zorgen voor distress bij de jeugdige en anderen of het moet resulteren in
betekenisvolle beperkingen op sociaal, academisch of andere gebieden
o Het goed diagnosticeren van ODD ligt in de balans tussen het over diagnosticeren van
veelvoorkomende problemen bij kinderen en adolescenten als stoornis vs. het negeren van
mogelijk serieuze problemen die voorlopers kunnen zijn van persistent antisociaal gedrag of
andere problemen
DSM: Conduct Disorder
- CD: meer serieus agressieve en antisociale gedragingen. Herhaaldelijk en aanhoudend patroon van
gedrag dat zowel de basisrechten van anderen en grote leeftijd geschikte sociale normen schendt
- Symptomen, 4 categorieën:
o Agressie naar mensen en dieren
o Vernieling van eigendommen
o Bedrog of stelen
o Ernstige overtredingen van regels
- 3 of meer van bovenstaande gedragingen moeten aanwezig zijn tijdens de afgelopen 12 maanden,
waarbij ten minste een van hen aanwezig is in de afgelopen 6 maanden
- Het gedrag moet klinisch betekenisvolle beperkingen geven
- De ernst wordt bepaald aan de hand van het aantal symptomen en de mate van schade die ze
toebrengen aan anderen
- Gelimiteerde pro-sociale emoties (gebrek aan schuld, empathie, zorgen over slechte prestaties) à
callous unemotional traits
- CD wordt vaker gediagnosticeerd bij jongens (3::1)
o Sommigen vragen zich af of dit komt door echte sekse verschillen, of door de bias in de
diagnostische criteria à vaker vrouwen includeren bij onderzoek naar CD om hier achter te
komen
Empirische afgeleide stoornissen
- Er is veel bewijs van het voordeel om externaliserende problemen in een dimensionale in plaats van
een categoriale manier te conceptualiseren
- Externaliserend: empirische afgeleide stoornis waarbij agressief, oppositioneel, destructief en
antisociale gedrag wordt gezien
o Achenbach & Rescorla (2001) hebben twee stoornissen omschreven binnen de bredere
externaliserende stoornis:
§ Aggressief gedrag: argues a lot, destroys things, is disobedient, fights
§ Regels-brekend gedrag: breaks rules, lies, steals, is truant
o De validiteit van dit onderscheid is ondersteund door meerdere onderzoeken
- Sommige aanpakken suggereren een onderscheid gebaseerd op age of onset:
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Roos134. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
