100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting hoorcolleges GNL €8,99   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Universiteit Antwerpen (UA)
  4.  
  5. Taal En Letterkunde
  6.  
  7. GNL1

Samenvatting

Samenvatting hoorcolleges GNL
 13 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Vak
  • GNL1
  • Instelling
  • Universiteit Antwerpen (UA)

samenvatting van de hoorcolleges GNL, mogelijke typfouten

Voorbeeld 4 van de 50  pagina's

Document informatie

  • 3 oktober 2023
  • 50
  • 2022/2023
  • Samenvatting

Onderwerpen

  • middelnederlands
  • gnl1
  • 2023

Geschreven voor

  • Universiteit Antwerpen (UA)
  • Taal en Letterkunde
  • GNL1
Alle documenten voor dit vak (1)

Verkoper

avatar-seller
melikesener

Voorbeeld van de inhoud

GNL
Middelnederlandse literatuur
 Middelnederlands
o Verzamelnaam van dialecten
o Oudnederlands: hebba olla vogola…
o Ca. 1150-1500
 Van orale naar schriftelijke cultuur
 Meertalige context
 Grote diversiteit
o Voor Nieuwnederlands
 Orale  schriftelijke cultuur
o Sterke ontwikkeling in de Middeleeuwen
 Beperkt tot religieuze centra  belangrijker voor adel en burgerij
o Literatuur = duur
 Met de hand geschreven = tijdrovend
 Perkament meest gebruikte schriftdrager
 Opkomst papier vanaf 14de eeuw
 Boekdrukkunst vanaf 1450
o Literatuur meestal voorgelezen
 Dominante vorm = gepaard eindrijm
o Echte orale literatuur = prehistorie
 Nauwelijks bronnen
 Meertalige context
o Situatie in bepaalde maatschappij waar 2 talen verschillen in functie en status
 Welke taal in welke situatie?
 Welke houding ten opzichte van elke taal?
o Diglossie = machtsevenwicht
 Is niet stabiel
 Verhouding wijzigt steeds
o Opkomst Nederlands als literatuurtaal
 Inclusief standaardisering
 Emancipatie t.o.v. Latijn (taal van de kerk) en Frans (Lingua franca van de
adel)
 Diversiteit
o Geografisch
 Politieke situatie in
 Graafschappen
 Hertogdommen
 Bisdommen
 Afstand tot taalgrens toont het belang van de andere talen aan
 Voor vlaanderen/brabant is frans belangrijker dan bv holland en
zeeland
 Nederlands moet inhaalbeweging maken tegen over andere talen
 Literatuur is daar een bewijs van
o Sociologisch
 Geestelijkheid
 Adel
 Burgerij
 Genderperspectief
o Genderonevenwicht

,  Verschillende rollen in de maatschappij
o Represenatie van gender
 Hoe wordt mannelijkheid/vrouwelijkheid gerepresenteerd
o Participatie van vrouwen
 Als auteur
 Als opdrachtgever
 Als luisterend publiek
o Sommige Nederlandse literatuur is vooral bedoeld voor vrouwen
Een ‘ vreemde’ taal
 Hoe hoger ontwikkeld je bent maakt dat je een overstap kan maken naar andere talen
 Klank- en spellingvariatie
o Dialectkenmerken
 Hollands: mit idpv met, nifte idpv nigte (nicht)
 Vlaams: weglating van de h
 Oostelijk: ol idpv ou
 Limburgs: joer idpv jaar
 Brabants: aldos idpv aldus
o Lange klinkers kunnen met een enkel klinkerteken worden gespeld
 Vooral voor 1300
 Bom, hus
o Meestal -i/-j of -e als verlengingsteken
 -oe: boem = bo:m
 -ij-ui: wijf =wi:f
o Fonetische spelling
 Reductie = wegvallen van klanken of letergrepen
 Enere  ere
 Assimilatie = aanpassen aan omringde klanken
 Huyvrou  huysfrou
 Combinatie reductie en assimilatie
 Ontberen  onberen  omberen
 Epenthese = invoegen van overgangsklanken
 Arm  arem
 R-metathesis = -r wipt over een korte klinker heen
  christ  kerst
o Clisis = versmelting van woorden in geschreven taal
 Niet te vinden in woordenboeken
 Proclisis: te dien tiden  tien tiden
 Enclisis: in dat covent  int covent
o Werkwoorden
 Zwakke en sterke
 Lachen  loech
 Vroeger sterk, nu zwak
 Onregelmatige
 Sijn
 God si met u
 Voltooid deelwoord
 Prefix ‘g(h)e’ ontbreekt soms
 Bliven  bleven
 Conjunctief  niet werkelijkheid
 Wens, aansprong, veronderstelling
 God hoede dit ghesinde

,Handgeschreven literatuur
 Productie van literaire handschriften
o Huid bewerken  laten drogen  vlak maken  bladen snijden  herstellen
o Met een mesje het perkament op de tafel vasthouden
o Foutje gemaakt? --> met een mesje wegsnijden
 Bladen gereedmaken
o Eventueel snijden tot kleiner formaat
 Veel variatie
 Bladgrootte afhankelijk van dier
o Vouwen tot dubbelbladen
o Dubbelbladen tot katernen samenbrengen
o Prikken en potloodlijnen
 Schrijfspiegel
 Kolommen
 Kopiëren
o Bij voorkeur
 Littera textualis (boekletter)
o Correcties eventueel op rasuur
o Optioneel: rubriceren
 Structuur met rode inkt
 Soms verluchting
o penwerk
o Marginalia: de koppen aan de zijkant van het blad
 Drôlerieën
o Miniaturen
 Soms met bladgoud
 Inbinden
o Katernen binden
o Band aanbrengen
 Houten borden
 Overtrokken met leer
 Productie van papieren handschriften
o Vanaf ca. 1350
o Vooral cursief schrift
 Pen blijft op het papier
o Minder geschikt voor illustraties
 Gedrukte boeken
o Uitvinding boekdrukkunst ca. 1450
 Stabiele tekst
o Vb. : Karel ende Elegast
 Handschriftelijke overlevering als uitdaging
o Veel handschriften zijn verloren gegaan
o Wat wel bewaard is zijn vaak kopieën van kopieën
 Met kopiistenfouten en -aanpassingen
 Originele tekst van de auteur te reconstrueren?
 Ieder handschrift is van belang om te achterhalen wat er is geweest
o Nieuwe inzichten en vondsten veranderen voortdurend het beeld
 Belang van onderzoek
o Geschiedenis van de Middelnederlandse literatuur is geen vaststaand gegeven naar
een werkhypothese
o Literatuurgeschiedenis is een momentopname

, o Kritische houding aannemen
Hoofse liefdespoëzie
 Opkomst hoofse lyriek
o Vanaf begin 12de eeuw in Zuid-Franse (Occitaanse) literatuur van de troubadours
o Vooral bij hoge adel
o Daarna ook in het noorden (trouvères)
o Daarna ook buiten Frans taalgebied
 Voorstelling van de liefde in hoofse lyriek
o Perspectief van de man
 Lyrisch ik
o De vrouw is perfect
o Het verlangen staat centraal
 Geestelijk en lichaamelijk
 Het vervullen van dat verlangen is niet echt belangrijk
o Liefde als bron van vreugde én verdriet
 Pijn: het hart is verwond
 Symbool
o Minnaar stelt zich in dienst van de dame
 Wordt daardoor een beter mens
 Hoofsheid
o Liefde wordt bedreigd door kwaadsprekers
 Geheimhouding nodig
 Aanbeden vrouw blijft anoniem
 Lyriek van Hendrik van Veldeke
o Dichter uit omgeving Hasselt
o Eind 12de eeuw  band met hoogste adel
 Graven van Loon
 Duitse keizer en Roomskoning
o Ook epische werken
 Servaaslegende
 Heiligenleven
 Eneasroman
 Ridderroman op basis van Roman d’Eneas
 Klassieke verhaalstof
 Geschreven dankzij mecenaat
 Overlevering en inhoud van de lyriek
o Enkel bewaard in Hoogduitse handschriften
 Taal is sterk aangepast
 Onderliggend Limburgs dialect is aantoonbaar op basis van rijmschema’s
o Intertekstueel verbonden met Franse en Hoogduitse minnelyriek
o Dikwijls ironische insteek
 Invloed Franse literatuur
o Veldeke introduceert moderne Franse teksten, genres en thema’s
o Grondlegger van de hoofse literatuur in het Hoogduits taalgebeid
 Hoofse lyriek in het Nederlands?
o Invloed Veldeke enkel in het duitse taalgebeid
o De mystica Hadewijch schrijft religieuze liederen op basis van Franse trouvèrelyriek
o Lyriek van Hertog Jan van Brabant
 Zijn vader, Hendrik III schreef Franse lyriek
 Overlevering poëzie Jan I opnieuw enkel in het Duits
 Wel geschreven in Brabants dialect?

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melikesener. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€8,99
  • (0)
  Kopen