Thema 4
Welke stoornissen komen vaak voor naast verslaving en waar komt verslaving vaak naast voor?
Regier, D. A., Farmer, M. E., Rae, D. S., Locke, B. Z., Keith, S. J., Judd, L. L., & Goodwin, F. K.
(1990). Comorbidity of Mental Disorders With Alcohol and Other Drug Abuse.
Inleiding
Er wordt veel aandacht besteed aan alcohol verslaving, andere drugs
verslaving en mentale stoornissen (ADM) apart. De laatste tijd ook
meer gekeken naar interactie en samen voorkomen van deze 3. Vooral
bij de mensen met een hoog gezondheidsrisico wordt hier onderzoek
naar gedaan. In dit onderzoek gekeken naar prevalentie van de 3
verschillende subgroepen apart en onderscheid gemaakt tussen wel en
niet behandeld. Vervolgens kijken of 2 groepen van stoornissen aan
elkaar gerelateerd zijn. Eerdere onderzoeken geven nog erg wisselende
resultaten aan. Dit onderzoek is ‘beter’ omdat het alle 3 de stoornissen
apart aan pakt.
Prevalentie bij opgenomen patienten
Is maar 1.3% van de normale populatie, maar laat wel zien dat het
enorm veel voorkomt. Onderscheid tussen mentaal ziekenhuis, fysiek ziekenhuis en gevangenis.
- ADM: totaal 71.9%. Mentaal: 82.2%, gevangenis: 80.0% en fysiek: 65.5%.
- Alcohol: Mentaal: 34.1% , gevangenis: 56.2%, fysiek: totaal van 14.3%.
- Andere drugs: Mentaal: 16.1%, gevangenis: 53.7%, fysiek: totaal van 14.3%
Comorbiditeit drug diagnose (geen alcohol)
Van deze patiënten heeft ongeveer 50% nog een andere mentale diagnose. Hiervan was 26% affectieve
stoornis, 28% angststoornis, 18% antisociale persoonlijkheidsstoornis (ASP) en 7% schizofrenie. Van
de mensen met een drugsdiagnose die een behandeling krijgen heeft 64% een comorbide mentale
stoornis.
Comorbiditeit alcohol diagnose
Van de patiënten met een alcohol diagnose heeft 37% een andere mentale stoornis. Omdat de
prevalentie van alcohol stoornissen 2x zo groot is als die van drugsstoornissen, zijn er meer mensen
met zowel alcohol als mentale stoornis dan drugs en mentale stoornis. De hoogste comorbiditeit is
voor affectieve, angst en ASP stoornis.
Comorbiditeit mentale diagnose
Handig als je gediagnosticeerd bent met een mentale diagnose dat je ook middelenstoornissen
herkend. Van de huidig gediagnosticeerde patiënten heeft zo’n 20% een comorbide
middelenverslaving en de lifetime prevalentie is 29%. Middelenafhankelijkheid bij de volgende
stoornissen is: 47% bij schizofrenie en 56% voor bipolaire stoornis.
Oorzaak
Nog niet duidelijk waardoor het precies komt dat sommige stoornissen vaak bij elkaar voorkomen.
Zou kunnen komen door onderliggende neurotransmitter systemen. Bijv. schizofrenie heeft met
onbalans in dopamine te maken en is bij alle drugs ook zo. Het vroeg herkennen van een mentale
stoornis en behandeling daarvoor is dus een preventiefactor voor middelenmisbruik.
Odds ratio
Een veel voorkomende interpretatie is dat bijvoorbeeld een ziekte A, indien OR = x, x keer
waarschijnlijker is bij een positief (test)resultaat dan bij een negatief (test)resultaat waarbij 'test' zeer
breed moet begrepen worden zoals bijvoorbeeld de aanwezigheid of afwezigheid van een milieufactor,
een ja of neen antwoord op een vraag etc. Het is evenwel niet zo dat de kans op ziekte dan bij positief
resultaat x keer waarschijnlijker is maar dat de wedverhouding bij positief resultaat x keer groter is
dan bij negatief resultaat. Als de OR groter is dan 1, dan is er meer risico op het ontwikkelen van
ziekte A voor de mensen die positief testresultaat hadden. Is de OR kleiner dan 1, dan is er minder
risico op het ontwikkelen van ziekte A voor mensen met een positief testresultaat.
, Tabellen bij artikel