Samenvatting van hoofdstuk 1 van het boek systematische natuurkunde 4vwo. (negende druk, tiende oplage, 2022) Een andere druk hoeft niet te betekenen dat de samenvatting niet voor jouw boek geldt.
Natuurkunde Hoofdstuk 1
1.1
Een kwalitatieve waarneming is bijvoorbeeld het zien dat mensen verschillende lengtes
hebben. Je vergelijkt het dan zonder te meten. Een kwantitatieve waarneming is een
waarneming zoals het meten van iemands lengte met een meetlint.
Alles wat je kan meten zoals temperatuur is een grootheid. Elke meeting van een grootheid
druk je uit in een eenheid. grootheid=getal x eenheid. Grootheden worden cursief
geschreven een eenheden normaal.
Het SI is het eenheden stelsel dat wereldwijd wordt gebruikt. Er zijn zeven basisgrootheden
met basis eenheden.
Basisgrootheid Symbool Basiseenheid Symbool
Lengte meter m
Massa m Kilogram kg
Tijd t Seconde s
Stroomsterkte I Ampère A
Lichtsterkte I Candela cd
Hoeveelheid stof n mol mol
Temperatuur T kelvin K
(Tabel ook te vinden in Binas 3)
Afgeleide grootheden zijn geen basisgrootheden. De eenheid daarvan heet de afgeleide
eenheid. Je drukt die uit in basiseenheden. Zo bestaat snelheid (meter per seconde) uit de
eenheid meter en seconde en uit de grootheid afstand en tijd.
Afgeleide grootheid Symbool Afgeleide eenheid Symbool
oppervlakte A Vierkante meter m2
Volume V Kubieke meter m3
Snelheid Meter per seconde m/s of m s-1
Dichtheid Kilogram per kg/m3 of kg m-3
kubieke meter
De andere eenheden in het SI staan in binas tabel 4.
1.2
1000=10*10*10=103 Het getal 3 is hier het exponent. 10 is het grondtal. Machten met het
grondtal 10 is een manier om grote getallen of hele kleine getallen op te schrijven. Zo is
1 1 1
0,001= 1000 = 10∗10∗10 = −3 =10-3 De – geeft aan dat het een inverse is en dat je dus
10
als er keer staat moet delen met het zelfde getal maar dan een positief exponent. En als er
staat delen met een negatief exponent doe je keer met het positieve exponent. Heb je 2*10 -
2
betekent het eigenlijk 2:102 (Dit komt allebij uit op 0,02)
, 5,1*0,01=5,1*10-2 Dit is de wetenscappelijke notatie. Dit is altijd een getal met voor de
komma één cijfer wat niet nul mag zijn keer een macht van 10. Ookal is die macht één schrijf
je de één alsnog op. Want er moet altijd een macht staan.
Als het niet mogelijk is de waarde van een grootheid nauwkeurig te geven gebruik je de orde
van grotte. De orde van grotte geef je aan met uitsluitend een macht van 10. Hierbij rond je
het getal voor de komma af op de dichtbijzijnde macht van 10.
Bij het rekenen van machten gelden de volgende regels:
(let op deze regels gelde alleen als het grond tal hetzelfde is)
In plaats van machten van tien wordt er ook soms een voorvoegesel voor de eenheid gezet.
Zo is kilo duizend dus 103. 103m=10km. En je hebt mili wat een duizendste betekent dus 10-3.
0,001m=1mm. Alle voorvoegsels staan in Binas tabel 2. Een uitzondering is massa de
basiseenheid heeft hier automatisch al een voorvoegsel voor namelijk kilo(gram).
1.3
Een manier om op te schrijven de eenheid van is [] [m]=kg.
Een formule geeft een wiskundig verband tussen de grootheden. Er is dan ook een wiskundig
verband tussen de eenheden. De rekenregels van machten gelden ook voor machten van
eenheden.
Vaak kun je een eenheid afleiden uit de formules waar de eenheid in staat. Een voorbeeld is
het volume van een balk. V=l*b*h. (l,b,h in meter) Vul je dat in wordt het [V]=m*m*m en dus
[V]=m3 . Een ander voorbeeld is het verband tussen tijd, afstand en snelheid.
s=v*t (s in meter, v in ms-1 t in seconde)
s=v*t dus m=[v]*s dus [v]=m:s=m*s-1 =m s-1 (De vermenigvuldiging punt wordt weggelaten in
eenheden er staan tussen de verschillende basiseenheden in eenheden een kleine ruimte
(kleier dan in dit bestand)
In een formule moeten de eenheden altijd het zelfde voorvoegsel hebben (het afstemmen
van eenheden) gebruik dus alleen maar cm en je antwoord komt uit in cm (of cm 2). Je kan
niet verschillende eenheden met verschillende voorvoegsels gebruiken. Krijg je verschillende
voorvoegsels moet je die dus omzetten.
Soms staat in de binas in een tabel voor een één zoals dichtheid 103kgm-3. Dit betekent dat je
alle getallen in de tabel keer 103 dus duizend moet doen.
In de binas 1.7 staan omrekeningsfactoren voor eenheden zoals jaar en dagen. Je mag deze
zonder uitleg gebruiken.
1.4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Laurens354. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
