Een volledige samenvatting van alle 15 hoorcolleges en alle leerstof die je tijdens de minor oncologie krijgt. Middels deze samenvatting heb ik de kennistoets behaald met een 8.
Oncologie – Week 1.
Hoorcollege – Wat is kanker + aanvullingen uit leerboek oncologieverpleegkundige:
Benigne (goedaardig):
- Rustig microscopisch beeld. - Groeit expansieve en niet snel.
- Geen metastasering. - Goed ingekapseld.
- Meestal niet levensbedreigend. - Respecteert de anatomische begrenzingen.
- Goed gedifferentieerde cellen. - Cel heeft een groot vermogen om te delen.
- Eindigt op: -oom.
Maligne (kwaadaardig):
- Metastasering mogelijk. - Onrustige microscopisch beeld.
- Leidt onbehandeld tot de dood.
- Groeit infiltratief, respecteert de anatomische begrenzingen NIET.
- De regulatie van de celvermeerdering en de celdifferentiatie zijn verstoord.
- Cellen zijn veranderd van structuur en hebben veelvormige celkernen.
- Anemie, vermoeidheid, slechte eetlust en gewichtsverlies.
- Eindigt op: -carcinoom of -sarcoom.
Benigne tumor: Maligne tumor:
Metastase:
- Lymfogene metastasering.
o Cellen worden opgenomen in de lymfebaan en gaan naar een lymfeknoop
(metastase in een lymfklier).
- Hematogene metastasering.
o Cel laat los en komt in de bloedbaan en gaat meestal via het veneuze systeem
naar een orgaan waar een uitzaaiing kan plaatsvinden (onder de juiste
omstandigheden voor de cel).
- Percontinuitatum.
o Via weefsel spleten.
- Kanker is de resultante van veranderingen in kritische genen die cel proliferatie,
differentiatie en overleving van de cel regelen.
o Wat er mee wordt bedoeld is dat de cel zich niet meer ‘sociaal’ gedraagt. Een
normale cel heeft communicatie met omliggende cellen en de rest van het
lichaam.
, - Incidentie: 123.672 (in 2021) stijgt per jaar (qua inwonersaantal is het de hele stad
Zwolle).
o Komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
1. Huidkanker. 2. Borstkanker (1 op de 7/8 vrouwen krijgt borstkanker).
3. Longkanker. 4. Prostaatkanker.
4. Darmkanker.
Incidentie verschillende soorten kanker: Incidentie verschil man – vrouw:
Door roken vermenigvoud je de kans op kanker voor je 50ste met 10x. Als iedereen stopt met
roken zijn er 20.000 mensen minder die overlijden aan kanker.
Niet solide tumoren:
- Leukemie.
o Acute en chronische leukemie.
o Ontstaan in het bloedvormende orgaan, bijv. beenmerg.
- Lymfeklierkanker.
o Hodgkin lymfoom, non-hodgkin lymfoom.
- Multipel myeloom.
o Kahler, Waldenström etc.
Solide tumoren ontstaan in een orgaan.
Etiologie.
- Hieronder wordt de leer van ziekte en ziekteoorzaken verstaan.
- Multifactorieel: factoren die een rol spelen.
- Multicausaal: oorzaken.
Etiologie Carcinogene factoren:
- (Chemische) Stoffen.
o Oplosmiddelen, mineralen olie.
o Asbest, fijnstof.
- Virussen.
o HPV.
- Ioniserende stralingen.
- Zonlicht.
, Voorbeeld ziekte door een virus:
Type virussen:
- Oncovirussen.
Leidt tot een hogere kans op het krijgen van kanker.
o DNA oncogenic viruses.
▪ Gaan in DNA zitten.
▪ Verandering van de DNA geven in de cel, genetische info van de cel
klopt niet meer waardoor de cel zich anders gaat gedragen.
o RNA oncogenic viruses.
▪ RNA is een eiwit die een rol speelt bij de replicatie van het DNA.
▪ Als de replicatie niet klopt krijg je een verkeerde uitlezing van het
DNA.
Etiologie mensgebonden:
- Leeftijd
o Wij als mensen worden eigenlijk veel te oud.
o “Kanker is een ouderdomsziekte want in de loop van de tijd vervalt je DNA
een beetje en je reparatie genen wordt ook steeds minder actief. Je
immuniteitssysteem gaat naar beneden, je conditie gaat naar beneden.”
- Erfelijkheid. - Obesitas.
- Chronische ontsteking. - Dieet.
- Immuunsuppressie (HIV zonder de behandeling ervan).
Endogene factoren:
- Hormonale invloeden. - Genetische factoren.
- Gevolg van andere ziekten.
Pathofysiologie:
Een kwaadaardig gezwel ontstaat door verstoring in de verhouding van de activiteit van:
• Proto-oncogenen.
• Tumor-suppressor-genen (voorbeeld: p53).
• Essentie van beginnende kanker, cel luistert niet naar andere cellen bij doordeling.
• Genen zijn bepalend, maar chemische signalen zorgen ervoor dat er ongerepte deling
komt.
• DNA-reparatiegenen.
, Classificatie kanker TNM:
- Tumor.
o Grote en uitbreiding.
- Node (lymfklier).
o Lymfeklierstatus, lymfklieren wel of niet aangedaan.
- Metastase (via de bloedbaan).
o Uitzaaiingen op afstand
P classificatie = pathologische classificatie (biopt).
C classificatie = klinisch classificatie (scan).
Diagnostiek = het proces van handelingen dat leidt tot het onderkennen van het ziektebeeld
en de uitgebreidheid van het ziekteproces.
Diagnostiek kanker:
- Gericht op onderzoek uitbreiding van de tumor (je voert eigenlijk de TNM-
classificatie uit).
- Anamnese.
- Symptomen.
o Aspecifieke klachten.
o Moeheid, lusteloosheid, vermagering.
o Onbegrepen koorts.
- Specifieke klachten.
- Tumor-afhankelijk.
Aanvullend onderzoek:
- Cytologie.
o Microscopisch onderzoeken van losse cellen.
- Histologie.
o Biopt.
- Echografie.
o Ultrasonoor, doormiddel van geluidsgolven.
- CT-scan (computerized tomography).
o Gebaseerde op röntgenstralen.
o In sommige gevallen wordt er een contrastvloeistof toegediend.
- MRI-scan (magnetic resonance imaging).
o Heel groot magnetisch veld.
o Er wordt gebruik gemaakt van magnetische eigenschappen van atoomkernen.
- PET-scan (positronemissietomografie).
o Radioactieve stoffen inspuiten in lichaam die zich binden aan mogelijke
tumor(en).
o Hierbij is het mogelijk stofwisselingsprocessen in het lichaam zichtbaar te
maken.
- Nucleaire D.
o Er worden meerdere stoffen ingespoten in het lichaam die zich binden aan
mogelijke tumor(en).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eminaalatovic. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €26,99. Je zit daarna nergens aan vast.
