Samenvatting
Dieetleer periode 2 hoofdfase 1, samenvatting
- Vak
- Dieetleer
- Instelling
- Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Samenvatting dieetleer periode 2, hoofdfase 1. Inclusief literatuur, leerdoelen en lesopdrachten
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 43 pagina's
Voorbeeld 4 van de 43 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
7 beoordelingen
Door: sannemaslowski • 2 jaar geleden
Door: marijkereussing • 4 jaar geleden
Door: tugceozturk • 3 jaar geleden
Door: daniquev • 5 jaar geleden
Door: alinepieters • 6 jaar geleden
Door: jessiekuijpers98 • 6 jaar geleden
Door: Babs1995 • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting dieetleerCVRM = Cardiovasculair risicomanagement: diagnostiek, behandeling en follow-up van
risicofactoren voor HVZ, inclusief leefstijladvisering en begeleiding bij patiënten met een
verhoogd risico op ziekte of sterfte door HVZ
Week 1 – CVRM hyperlipidemie
Bron 1: artsenwijzer
Voorkeursmoment voor verwijzing van diëtist:
• Na risico inschatting bij patiënt met of zonder HVZ of met reumatoïde artritis of Diabetes Mellitus met
>10% risico op ziekte en sterfte door HVZ
• of Systolische bloeddruk (SBD) >140 mmHg of bij gebruik van anti-hypertensiva
• of Totaal cholesterol (TC) >6,5 mmol/l of bij gebruik van statines
• of te hoog gewicht :
- BMI ≥ 25 kg/m2 en/of middelomtrek voor mannen ≥ 94 cm en voor vrouwen ≥ 80 cm
- BMI ≥ 25 kg/m2 en comorbiditeit
- BMI ≥ 30 kg/m2 met en zonder comorbiditeit
- Bij een sterk oplopende BMI en/of middelomtrek
• of Diabetes Mellitus
Laboratoriumgegevens
Laboratoriumgegevens
Gewenst Verder onderzoek
aanbevolen
Totaal cholesterol (serumcholesterol) <5 mmol/l > 6,5 mmol/l
Triglyceriden < 2,3 mmol/l > 2,5 mmol/l
HDL-cholesterol mannen >1,0 mmol/l
HDL-cholesterol vrouwen >1,3 mmol/l
LDL-cholesterol < 2,5 mmol/l
Ratio cholesterol/HDL < 5 mmol/l > 8 mmol/l
*Bij serumcholesterolwaarden ≥ 5 mmol/l een dieet, afhankelijk van risicoprofiel medicijnen en
verder onderzoek. Vervolgens life-style-interventie. Voorkomen van complicaties.
• medicatie: lipidenverlagende middelen, anti-hypertensiva, diuretica
• overig: bloeddruk, lengte, gewicht(sverloop), middelomtrek , rookgedrag, overmatig of excessief
alcoholgebruik, lichamelijke activiteit
• symptomen: hoofdpijn, duizeligheid
Doelstelling behandeling diëtist = verlagen van de kans op coronaire hartziekten door
• verlagen van LDL- cholesterol tot <2,5 mmol/l
• ondersteunen van de bloeddrukregulatie , waarbij gestreefd wordt naar een systolische bloeddruk <140
mmHg
• Bij overgewicht/obesitas: reduceren lichaamsgewicht met ½-1 kg per week. Er wordt gestreefd naar een
gewichtsafname van 5-15% in een jaar en gewichtsbehoud van vijf jaar om een maximale
gezondheidswinst te bereiken.
• verhogen van de inname van groente, fruit, volkoren graanproducten en omega-3-vetzuren
,Dieetkenmerken:
• totaal vet: 20-40 energie% bij een gezond mannen maximaal 2 glazen per dag
gewicht, 20-35 energie% bij overgewicht (BMI > • natrium beperken tot 2400 mg per dag
25 kg/m2) • voedingsvezel 30-40 gram per dag
• minimaal 450 mg omega-3-vetzuren (EPA en • Bij hypertriglyceridemie: alcoholonthouding
DHA). Het gebruik van visoliepreparaten als bron Bij hypertensie:
van visvetzuren verdient nadrukkelijk niet de • glycerrihizinezuur beperken
voorkeur • bij kaliumbesparende diuretica in combinatie
• Linolzuur: 2 energie% met ACE-remmers: geen kaliumrijke
• Alfalinoleenzuur: 1 energie% mineralenmengsels bij serumkalium > 5,5
• verzadigd vet: maximaal 10 energie% mmol/l
• transvet: < 1 energie% • bij kaliumuitdrijvende diuretica aandacht voor
• maximaal 300 mg cholesterol voldoende kalium in de voeding
• verzadigd vet beperken, zo veel mogelijk leefstijladviezen:
vervangen door onverzadigde vetten • Lichaamsbeweging; Nederlandse norm gezond
• 200 g groente en 2 porties fruit bewegen
• vermijden/ beperken van de geraffineerde • stoppen met roken
koolhydraten • reductie en behandeling van stress
• alcohol: vrouwen maximaal 1 glas per dag,
Matig alcoholgebruik
Indien alcohol gebruikt wordt, dan met mate (2 consumpties voor de man en 1 voor de vrouw);
niet dagelijks alcohol gebruiken. Matig alcoholgebruik wordt in epidemiologisch onderzoek
geassocieerd met een iets lagere kans op coronaire atherosclerotische hartziekten. Per 10 gram
alcohol (1 consumptie) zou het HDL-cholesterolgehalte 0,04 mmol/l toenemen, met een
maximum van 35 gram alcohol. De bevindingen zijn voldoende om een aanbeveling tot matig
alcoholgebruik te rechtvaardigen, gezien het feit dat er verband is aangetoond tussen
alcoholgebruik en hypertensie en andere hartziekten. Dit speelt echter pas bij een consumptie
van 40 gram per dag (4 consumpties). Meer dan 40 gram alcohol leidt tevens tot een verhoging
van het triglyceridengehalte in het bloed.
Bijzonderheden:
• Bij ouderen is de relatie tussen BMI en gezondheid niet zo eenduidig en een BMI ≤ 30 kg/m2 acceptabel
• de diëtist besteedt naast het dieet aandacht aan een gezonde leefstijl: niet roken, voldoende beweging
en voorkómen van ongewenste gewichtstoename .
• een natriumbeperking leidt altijd tot een bloeddrukverlaging, het effect lijkt groter bij personen met een
verhoogde bloeddruk, ouderen, negroïde mensen en mensen met overgewicht.
• het effect van het natriumbeperkt dieet is afhankelijk van de individuele natriumgevoeligheid. Het effect
op de bloeddruk lijkt groter naarmate de mate van natriumbeperking toeneemt .
De grootste bronnen van verzadigde vetten in de voeding zijn;
- zuivelproducten
- vlees en vleesproducten
- ‘vetten’ (roomboter, harde margarine)
- koekjes, cake en gebak
,Medicatie bij verschillende doelgroepen
Kenmerk of conditie Voorkeursmedicatie (separaat of in combinatie)
1. ACE-remmer (bij kriebelhoest ARB)2. toevoegen
jonge leeftijd (< 50 jaar) bètablokker (als verdragen)3. toevoegen diureticum
of calciumantagonist
diureticum, calciumantagonist en/of ACE-remmer (bij
oudere leeftijd (> 70 jaar) kriebel-hoest ARB). Keuze op basis van comorbiditeit
en comedicatie
1. ACE-remmer (bij kriebelhoest ARB)2. toevoegen
chronisch, stabiel hartfalen
diureticum3. toevoegen bètablokker
chronische nierschade
ACE-remmer (bij kriebelhoest ARB)
(inclusief microalbuminurie)
DM (zonder 1. thiazidediureticum2. toevoegen ACE-remmer (bij
microalbuminurie) kriebelhoest ARB)3. toevoegen calciumantagonist
Toelichting bij het gebruik van de risicotabel Het 10-jaarsrisico op ziekte of sterfte door HVZ wordt
uitgedrukt in een percentage en afgelezen op basis van leeftijd, geslacht, rookstatus en actuele SBD en
TC/HDL-ratio. Weergegeven zijn de risico’s van 40-, 50-, 55-, 60-, 65 en 70-jarigen.
Bij >10% (laag risico) = behandeling met leefstijladvisering is geïndiceerd indien er risicofactoren zoals,
DM2, hypertensie, roken, obesitas of weinig lichaamsbeweging zijn.
Bij 10% - 20% (matig risico) = behandeling met leefstijladvisering. Medicatie wordt alleen geadviseerd bij
risicoverhogende factoren in combinatie met bloeddruk >140 mmHg of LDL >2,5 mmol/l
Bij >20% (hoogrisico) = behandeling met leefstijladvisering en medicatie behandeling als de
bloeddruk >140 mmHg is of LDL >2,5 mmol/l
Niet Mild Sterk
risicoverhogend risicoverhogend risicoverhogend
≥ 2 familieleden <
eerstegraadsfamilielid
geen 1 familielid < 65 jaar 65 jaar óf ≥ 1
met premature HVZ
familielid < 60 jaar
≥ 30 min/d, ≥ 5 < 30 min/d, ≤ 5
lichamelijke activiteit sedentair bestaan
dgn/wk dgn/wk
lichaamsbouw BMI < 30 kg/m2 BMI 30-35 kg/m2 BMI > 35 kg/m2
< 65 jaar: > 60 < 65 jaar: 30-60
ml/min/1,73m2 ≥ 65 ml/min/1,73m2 ≥ 65 alle leeftijden: < 30
eGFR
jaar: > 45 jaar: 30-45 ml/min/1,73m2
ml/min/1,73m2 ml/min/1,73m2
Week 2 –
CVRM hypertensie
Hypertensie: hoge bloeddruk (vergroot de kans op hart- en vaatziekten)
Dieetbehandelingsrichtlijn 22: hypertensie
, Diagnose
Hypertensie is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van hart- en vaatziekten. Het sterkst
is het verband tussen bloeddruk en het optreden van een herseninfarct en beroerte (CVA).
Daarnaast lopen mensen met hypertensie ook meer risico om acuut hartinfarct, hartfalen,
nierfunctiestoornissen, afwijkingen aan het netvlies en perifere vaatziekten te krijgen. Personen
met hypertensie hebben ongeveer twee- tot driemaal zoveel kans om te overlijden aan coronaire
hartziekten als personen die een normale bloeddruk hebben.
Definitie hypertensie -> Er wordt van hypertensie gesproken indien:
Bij volwassenen:
De diastolische bloeddruk hoger is dan of gelijk is aan 90 mmHg
Een systolische bloeddruk hoger is dan of gelijk is aan 140;-> 140/90 mmHg
Bij 60 jaar en ouders
De diastolische bloeddruk hoger is dan of gelijk is aan 90 mmHg
De systolische druk hoger is dan of gelijk is aan 160 mmHg
Mensen van het negroïde ras
de diastolische bloeddruk van 80
systolische bloeddruk van 130 mmHg of hoger is.
Risicoprofiel Familiaire hypertensie, hogere leeftijd, negroïde ras, mannelijk geslacht,
overgewicht, geringe lichamelijke activiteit/lichaamsbeweging,onvolwaardige voeding, roken,
overmatig alcoholgebruik, stress, medicijngebruik (gecombineerde anticonceptiepil, MAO-
remmers en hormoontabletten (voor vrouwen in de overgang).-->Bij personen van het negroïde
ras komt hypertensie bijna tweemaal zo vaak voor als bij blanken.
Klachten: duizeligheid, kortademigheid, hartkloppingen, oorsuizen, neusbloedingen,
spierzwakte. Klachten door natriumbeperking en gebruik van een diureticum kunnen zijn:
moeheid en slapeloosheid. De oorzaak hiervan is de lichte afname van het plasmavolume.
Complicaties: herseninfarct en beroerte (CVA), angina pectoris, hartinfarct, hartritmestoornissen,
hartfalen, nierfunctiestoornis, slechtziendheid, arteriosclerose, perifere vaatziekten
(etalagebenen) en embolie.
Medische Geschiedenis
Bepaalde ziekten kunnen van invloed zijn op de bloeddruk. Een secundair verhoogde bloeddruk
kan op vele oorzaken berusten, maar slechts enkele daarvan komen relatief veel voor.
Onder de meest voorkomende te diagnosticeren oorzaken van bloeddrukverhoging vallen:
nierziekten, nierarteriestenose en in mindere mate, bijnieraandoeningen.
Echter in de eerste lijn (huisartsenpraktijk) is er in meer dan 95% van de gevallen sprake van
een essentiële verhoogde bloeddruk. Essentiële hypertensie is hypertensie waarbij geen oorzaak
voor de bloeddrukverhoging aanwijsbaar is.
Echter: Bij een groot deel van de mensen met verhoogde bloeddruk is dit vooral te wijten aan
ongunstige leefstijlfactoren: overgewicht, weinig beweging, roken, stress, overmatig
alcoholgebruik en een onvolwaardig voedingspatroon.
Van maligne hypertensie spreekt men als de bloeddruk hoger dan 200 mmHg systolisch en 140
mmHg diastolisch is; daarbij is er sprake van papiloedeeM.
Relevant medicijngebruik
De behandeling van hypertensie bestaat in eerste instantie uit een niet-medicamenteuze
behandeling, zoals leefstijladviezen en dieettherapie.
Aanbevolen wordt om ten minste een daling in de systolische en diastolische bloeddruk van
respectievelijk 10 en 5 mmHg te bewerkstelligen, dit is afhankelijk van de uitgangswaarde.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottebrands. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52355 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen