Interventies
Kick-off
07-09-2022
1 op de 8 jongeren jeugdzorg nodig ondanks hoog gevoel van geluk in Nederland
Afgelopen jaren alleen maar toegenomen
Interventies:
Methoden en technieken om persoon, organisatie, maatschappij, klimaat enz. te veranderen je
wilt dus iets veranderen en het functioneren verbeteren
Een bewuste actie van een professional met de intentie om een effect te sorteren bij
client/organisatie/maatschappij enz.
Ingrijpen om ervoor te zorgen dat het functioneren verbetert
o Kleinschalig: geven van advies
o Grootschalig: een grote verandering of intensieve behandeling
In deze cursus:
Methoden en technieken om gedrag van client en omgeving te veranderen en hun omstandigheden
te beïnvloeden
Doel: kwaliteit van leven van de client veranderen/verbeteren
Binnen klinische setting: hulpverlening aan kinderen en jongeren (en hun ouders en omgeving)
Geen medische interventies, dus geen medicijnen bijv., maar psychotherapeutische
Combinatie van klinisch leren en wetenschap (vooral theorieën onder interventies en wanneer
welke interventie (evidence-based)
Psychotherapie:
Een effectieve behandelmethode voor psychische klachten en problemen waarbij gesprekken
tussen cliënt en behandelaar centraal staan.
Het is een parapluterm voor allerlei therapievormen die een psychotherapeut kan inzetten voor de
behandeling van psychische klachten. Een psychotherapeut lost de problemen niet voor je op,
maar helpt je anders naar je problemen te kijken, pijnlijke gevoelens te verwerken of moeilijke
situaties anders aan te pakken.
Belangrijke ingrediënten van psychotherapie zijn aandacht, respectvol meevoelen, feedback geven
en zelfreflectie.
Psychotherapeuten zijn geregistreerd middels de wet BIG (beroepen in de individuele gezondheidszorg)
je moet bepaalde opleidingen en cursussen gedaan hebben om jezelf psychotherapeut te noemen,
bepaalde bescherming dat degene bepaalde kennis heeft enz. als je daar naar toe gaat (je weet dat diegene
dus die kennis heeft dan)
Psychotherapie zelf is niet BIG geregistreerd= geen voorbehouden handeling
Leerdoelen:
Theorie onder de interventies belangrijk van welke theoretische stroming
Op basis van welke criteria zijn de interventies geïdentificeerd en middels welk proces is effectiviteit
bekeken
Wanneer welke interventie met welke theorie
,Interventies
HC1 = introductie interventies
11-09-2022
Zorgtypes:
Zonder verblijf, thuis
o Ambulante zorg
o Netwerk jongeren
o Wijkteam
o Daghulp
Met verblijf, niet meer thuis
o Pleegzorg
o Gezinsgerichte zorg (jongere gevaarlijk voor het gezin)
o Gesloten plaatsing
Meer jongens in de jeugdzorg dan meisjes meer externaliserende problemen die dus meer zichtbaar
zijn
Culturele afkomst groter
Jongeren met verblijf gemiddeld ouder (langer in de jeugdzorg, meer dingen aangereikt gekregen),
vaker niet-westerse achtergrond, 25% komt uit 1-ouder gezinnen (groter risico)
Redenen tot verwijzingen:
Verschil: gedragsproblemen (zichtbaarder,
eerder last binnen een gezin= sneller verwezen)
Internaliserende problemen minder snel verwezen,
wel problematisch, want hebben ook hulp nodig
Belang vroege interventies:
Wanneer jongeren op vroege leeftijd al mentale gezondheidsproblemen hebben is dat de grootste
oorzaak van alle ziektelast
Die problemen kunnen lang doorwerken in hun leeftijd en er kunnen problemen bij komen
Zorgkosten worden ook daardoor hoger (bijkomend nog werkeloosheid bijv.)
Verstoort hun normale ontwikkeling; op alle domeinen achterlopen bijv. of op school uitvallen,
lager sociaal netwerk door geen vrienden (= een grote buffer), dus interfereert met sociaal en
academisch functioneren
Bewezen lange-termijn effecten op volwassenen functioneren (niet alleen mensen die echt een
diagnose hebben gekregen in de kindertijd, maar ook al mensen die symptomen hadden)
,Interventie spectrum:
Treatment:
Case identification & description
o Over wie heb je het, observaties, vragenlijsten enz.
o Wat is er met deze persoon aan de hand
o Risico factoren en beschermende factoren
o Welke interventie past daar dan bij
Ook gericht op:
o Kort mogelijke ziekteduur bereiken
o Voorkomen comorbiditeit (geen andere aandoeningen erbij gaan ontstaan)
Geschiedenis:
Socrates:
o Socratische dialoog
Andere vragen stellen zodat diegene er zelf achter kwam wat er gaande was, zelf
reflecteren, welke gedachten heb ik, waarom heb ik die
o Aristotelis
o Freud
Psychoanalyse
o Anna Freud
o Jones
Gedragstherapie met conditioneren
Vooruitstrevend
Met kinderen werken ingewikkelde vragen stellen kan niet en reflecteren is ook
moeilijker voor hen, dus gedragstherapie
Hoe goed is onze klinische zorg?
Uit de grote metanalyses en studies kwam niet naar voren dat kinderen met behandeling er beter
uit kwamen dan kinderen zonder behandeling
Daardoor keerpunt met de gedachte dat er meer vanuit effectiviteitsbehandelingen gewerkt moest
worden, dus die bewezen effectief zijn
Psychotherapie bij jongeren:
Kinderen verwijzen niet zelf (ouders hebben hun kind aangemeld bijv.) hierdoor mogelijk zelf
probleem niet zien en lage motivatie om zichzelf te veranderen
Volwassenen geven vaak de informatie over de jongeren gebaseerd op hun eigen ervaring en
beleving, dus gekleurd (vaak kinderen zelf informatie kunnen geven, dus uitgaan van de ouders)
Kinderen zijn afhankelijk van hun omgeving (kinderen kunnen zelf niet besluiten om uit zijn/haar
systeem te gaan, wanneer er bijv. conflicten zijn thuis, dus niet uit de context)
Positieve kant van psychotherapie bij jongeren:
Kinderen zijn wel meer flexibel/plastisch
Makkelijker andere manier van denken aanleren, andere cognities
, Interventie criteria: (aspecten die de interventie definiëren)
Doel(en) stellen
o Wat wil je bereiken na je interventie?
o SMART formuleren (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden)
Over welke doelgroep heb je het?
o Goed specificeren
o Een leeftijd eraan koppelen en 1 diagnose bekijken en niet allemaal verschillende (= niet
goed meetbaar)
Programmabeschrijving moet goed zijn
o Welke methodologie zit erachter?
Interventie heeft door heel veel factoren mogelijk effect, zoals door:
Inzet van specifieke technieken
o Zoals psychodynamische therapie, systeemtherapie enz.
o Programma werkzaam voor specifieke doelgroep
o Werkt niet in isolatie (als in je past iets toe en het hoofdprobleem
verdwijnt)
o Hoe werkt het:
Via mediatoren (veranderbare factoren waardoor je effect
gaat zien in de behandeling)
o Voor wie werkt het?
Moderatoren (stabiele factoren, bijv. bepaalde interventies
werken voor jongens niet en voor meisjes wel of voor
stabiele thuisbasis wel, maar onstabiele niet)
Onderlinge relatie tussen therapeut en cliënt
Placebo effect
Niet-specifieke factoren
o Factoren die niet te maken hebben met de inzet van
psychotherapeutische technieken
o De wil om te veranderen bijv. wel/motivatie
o Is er evidentie voor?
Wat weten we van etiologie en instandhoudende factoren? (voor jouw client)
Conceptuele analyse van risico en protectieve factoren? (voor jouw client)
Wat zijn daarin je veranderbare factoren? je doel op inzetten
o Kun je het wel uitvoeren?
Toepasbaarheid en uitvoerbaarheid binnen de klinische praktijk
Juiste expertise aanwezig? Doe je het alleen of met een team?
Overdraagbaar (transferable) vaker gebruiken van jouw bedachte interventie bij
andere jongeren (de vraag is of je de interventie wel op grotere schaal wil
implementeren, elke casus is uniek en specifiek; bij medicijnen geen probleem)
Grenzen/mogelijkheden (limiting conditions) zijn helder
Goude standaard= ‘a clearly specified and described intervention with a clear goal and target group which
is targeted with a solid and theoretically supported methodology with specific en non-specific factors
Realiteit:
Behandelingen zijn vaak niet effectief en niet evidence based
Als geen effect:
o Verspilling van tijd, geld en inspanning dus belangrijk om te weten wat je gaat doen
Sommige behandelingen zelfs iatrogene/schadelijke effecten