Geschiedenis hoofdstuk 9 Leerdoelen.
1. Waardoor veranderde de machtsevenwicht rond 1900 tussen de Europese landen ?
Door technische ontwikkeling in Duitsland kwam Duitsland op een hoger punt in de
economie te staan. De economische achterstand op Groot-Brittannië werd een voorsprong,
de Duitse producten waren niet alleen goedkoper maar waren ook nog is beter van kwaliteit.
Rond 1900 werden er bondgenootschappen gevormd tussen landen. Hierdoor kwamen er
eigenlijk 2 even sterke machtsblokken:
Duitsland, OH en Italië werkten sinds 1882 samen in de Driebond. Deze 3 landen
beloofde elkaar te steunen tijdens conflicten en stemden hun internationale politiek
op elkaar af.
GB en Frankrijk voelden zich bedreigd door Duitsland. Ook de groei van de Duitse
economie wekte jaloezie op. Toen er in Duitsland Vlootwetten werden aangenomen
voelden de Britten zich helemaal bedreigd. Dit leidde tot een wapenwedloop waarbij
geen enkel land achterstand op wilde lopen ten opzichte van hun vijand. De Franse
zaten bovendien nog vol wrok van de verloren Frans-Duitse oorlog van 1870; ze wilde
wraak. Vanaf 1893 trokken Rusland en Frankrijk zoveel mogelijk gezamenlijk op, in
1907 sloot GB zich bij hen aan
2. Wat is het verschil tussen de aanleiding en de oorzaken van de eerste wereldoorlog ?
Op 28 juni 1914 bezochten de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie
Chhotek, de stad Sarajevo (hoofdstad Bosnië). Dit gebied was in 1908 ingelijfd door OH. Een
lid van de ‘zwarte-hand’ (een groep Servische nationalisten die streefden naar aansluiting van
Bosnië bij Servië), pleegde een moord op het kroonprinselijk paar. In dit conflict werd Servië
door Rusland gesteund en OH door Duitsland. Op 28 juli verklaarde OH de oorlog aan Servië
en op 1 augustus verklaarde Duitsland de oorlog aan Rusland. De Centrale (OH en Duitsland)
wilde eerst Frankrijk verslaan en daarna pas naar Rusland gaan zodat ze niet op twee fronten
oorlog hoefden te voeren.
3. Wat waren de grote lijnen van de eerste wereldoorlog ?
de oorzaken van de eerste wereldoorlog waren ondermeer: nationalisme (vaak chauvinisme),
modern imperialisme (wie had het machtigste koloniale rijk), de wapenwedloop en er waren
allerlei bondgenootschappen die afspraken met elkaar hadden. Bovendien waren Duitsland
en Frankrijk aartsvijanden van elkaar door de eerdere FR-DU oorlog.
Op 28 juni 1914 werd er dus een aanslag gepleegd dat resulteerden in een oorlog tussen
Servië en OH. Rusland steunden Servië en Duitsland steunde OH, bovendien was Frankrijk uit
op wraak richting Duitsland.
Duitsland had dus een plan bedacht waardoor ze niet op twee fronten zouden hoeven te
vechten. Dit plan mislukte echter omdat Frankrijk en GB langer stand hielden dan verwacht
en door de snelle mobilisering van Rusland moest Duitsland alsnog op twee fronten vechten.
In 1917 ging de VS zich met de oorlog bemoeien omdat ze bang waren dat als de oorlog nog
langer zou duren zij hun lening van de Geallieerden (Frankrijk, GB en Rusland) niet meer
terug zouden krijgen. Ook speelde bij de oorlogsdeelname mee dat Duitse onderzeeërs
Amerikaanse schepen hadden aangevallen waarbij doden waren gevallen.
Op m11 november 1918 tekende Duistland hun nederlaag.
4. Wat waren de bepalingen van het verdrag van Versailles en wat waren de achtergronden en
de gevolgen hiervan ?
, Bij het verdrag van Versaillles werd uitgegaan van de Alleinschuld van Duitsland (het was
allemaal de schuld van Duitsland). Dit verdrag hield onder meer in:
Duitsland moest in het westen, noorden en oosten grote gebieden afstaan aan zijn
buurlanden en raakte al haar koloniën kwijt. Zo waren ze geen machtig rijk meer door
koloniën en zouden ze dus ook nooit meer een oorlog kunnen starten.
Ze moesten hun oorlogsvloot aan GB afstaan. Dit was om te voorkomen dat ze nog
een keer een oorlog konden starten. Naast het afstaan van de vloot moesten ze hun
luchtmacht opheffen en hun landleger afslanken naar 100 duizend soldaten.
Duitsland moest 132 miljard goudmarken als herstelbetalingen opbrengen.
Ze moesten het gebied ten westen van de Rijn demilitariseren om Frankrijk gerust te
stellen.
Ook zou er een Volkenbond moeten komen die bij conflicten niet voor oorlog maar
voor bemiddeling zouden moeten kiezen. Maar de belangrijkste staten Rusland en
Duitsland geen lid mochten worden en de VS zelf van lidmaatschap afzagen werd het
geen sterk orgaan
§2.
5. Hoe veranderde de Eerste wereldoorlog de economische verhoudingen in de wereld ?
Doordat de VS pas laat meedeed aan de oorlog (1917) en er niet op hun grondgebied
gevochten werd waren er eigenlijk heel veel voordelen voor de Amerikaanse economie.
Doordat veel Europese landen verwoest waren en dus ook hun productie nagenoeg verwoest
was, konden boeren en fabrikanten uit Amerika deze tekorten aanvullen, zo steeg hun
productie enorm.
6. Waarom leidden verkeerde economische beslissingen in de VS tot een ernstige
economische wereldcrisis ?
De Amerikaanse economie bleek op 5 punten erg zwak:
Protectionisme: het beschermen van de eigen economie. Ze hadden hoge
invoerrechten zodat er zo min mogelijk buitenlandse producten op hun markt
kwamen. Toen even later de andere landen dit ook deden, kon de VS hun producten
niet meer kwijt aan hen waardoor het in eigen land verhandeld moest worden, maar
in eigen land waren er echter niet genoeg kopers.
Overproductie in landbouw: Toen er kort na de eerste wereldoorlog tekorten waren
in Europese landen hadden veel boeren hun productie verhoogd doormiddel van
aanschaffen van dure machines, deze betaalde ze met dure leningen. Toen de vraag
daalde bleven ze met veel producten zitten en ze moesten hun prijs laten dalen,
hierdoor kwamen ze in de problemen.
Ongelijke inkomens: een kleine groep hele rijke menen en grote groep arme mensen.
Speculatie met aandelen: er kwam steeds meer handel met aandelen, veel mensen
gingen hoge leningen aanschaffen om met dat geld aandelen te kunnen kopen.
Geen toezicht van de overheid op de banken: de banken konden doen en laten wat
ze wilde, dit had vaak als gevolg dat ze niet goed genoeg research deden en vaak het
geleende geld niet meer terug kregen.
7. Hoe pakte president Roosevelt de crisis aan en waarom was dit een breuk met het
verleden.
Roosevelt ging de crisis bestrijden volgens het Keynes plan: de overheidsbestedingen moeten
omhoog waardoor de consumptie uiteindelijk ook zal stijgen; de werkeloosheid daalt en zo
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pimmeesters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.