Samenvatting volgt de structuur van de cursus (tittels en tussentittels)
Samenvatting is gebaseerd op de les en powerpoints.
Samenvatting is opgesteld in bulletpoints.
MET ILLUSTRATIES!
Hoofdstuk 1 – cellulaire
bouwstenen
chemische verbindingen
92 elementen in het PSE
- Waarvan 26 kunstmatig door de mens gevormd
- Waarvan 25 worden gebruikt in levende cellen
- Belangrijkste voor cellen = C, O, H, N en sporenelementen (bv. P, S, Ca en K)
Verbindingen tussen atomen = chemisch
- Covalente binding = elektronen delen (stevigste binding)
Sterkste want beide atomen trekken aan de gedeelde elektronen
Meest voorkomende chemische binding
Meerdere elektronen delen = dubbel/trippel binding
- Ionische binding = elektronen doorgeven (geven en nemen)
Na transfer: pos/neg ion trekken
- Doel: streven naar edelgasconfiguratie
Verbindingen tussen moleculen
- Waterstofbruggen = zwakke verbindingen tussen partitieel pos. en neg. kanten van
moleculen
Moleculen worden partitieel pos./neg. door het verschil in EN
Zeer belangrijke verbinding in de cel
1.2. koolstof
- 6 elektronen waarvan 4 op de buitenste schil
1s2 2s1 2px1 2py1 2pz1
- 4 sp3 orbitalen
- C kan 4 bindingen aangaan
- Hoeken van 109,5°
1.3. vorm moleculle
- niet relevant
1.4. chemische reacties
- sommige reacties lopen helemaal af (reagentia product)
- in de cel meestal omkeerbaar
- chemisch evenwicht is meestal dynamisch (= hangt af van omgevingsomstandigheden)
1.5. water
eigenschappen
- hoge cohesie (samenhang) waterstofbruggen
Toepassing: boom kan water tegen de zwaartekracht om hoog zuigen
Toepassing: oppervlaktespanning
, - Hoge specifieke warmte goede buffer voor temp. Schommelingen
Toepassing: warmte van de zon ‘s nachts bijhouden op aarde
- Lagere densiteit in vaste toestand dan in vloeibare toestand
Bv. Ijs drijft op water
- Veelzijdig solvent (=oplosmiddel) oplossen van stoffen door ze te ontbinden in hun ionen
of door polaire moleculen volledig te omgeven
Bv. keukenzout (NaCl)
Dissociatie
= Verhuis van H atoom van ene naar andere molecule door botsing 2 water atomen
- Reactie: 2H20 H3O+ + OH-
- Verkorte reactie: H20 H+ + OH-
- Zeldzame/belangrijke reactie proton komt vrij zeer reactief
- Hoeveelheid protonen bepaald pH
waarde
Voorbeeld bloed
- Ph bloed moet rond 7,4 blijven
- Gebeurt door middel van buffers
- Hoe meer H+ hoe lager pH = hoe zuurder
- Indien ph te laag protonen worden afgevoerd met bufferreactie ( ↑) waarbij waarbij HCO3–
omgezet wordt in CO2 ph stijgt terug naar 7,4
- CO2 wordt uitgeademd, H2O word uitgeplast en HCO3– word aangemaakt in de nieren.
- Toepassing respiratoire alkalose (= hyperventilatie): bij hyperventilatie daling van
concentratie CO2 (= meer protonen afgevoerd, ph stijgt), om gevaar tegen te gaan = ademen
in een zakje = meer CO2 (= minder protonen afgevoerd, ph daalt weer)
- Toepassing diarree ….
Voorbeeld zure regen
- Teveel CO2 in de lucht = omzetting naar H+ in het water = ph verlagend
Zelfde reactie als bij bloed
- Oplossing op CO2 vervuiling tegen te gaan: waterstof als energiebron (enige uitlaat is H 2O)
1.6. biomoleculen
1.6.1. koolhydraten
monosacharide
- Elementen: CHO
- 1 bouwsteen = monosaccharide
- Onderverdeling monosaccharide
Ketose: keton groep
(dubbele binding op het 2de
koolstof atoom)
Aldose: aldehyde groep
dubbele binding op het 1e
koolstof atoom
- Suikers met 5C atomen = pentose
- Suikers met 6C atomen = hexose
- Bekendste suiker = glucose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SarahStevens04. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
