WHO
= Gezondheid is een toestand van compleet fysiek, mentaal en sociaal
welbevinden en niet slechts de afwezigheid van ziekte of gebrek.
→ Nadruk op positieve meerwaarde
→ Voorbij het louter lichamelijke
Gezondheidsmodel Lalonde
De gezondheid wordt bepaald door:
- Biologische of genetische aanleg
- Leefomgeving
- Leefstijl
- Organisatie van de gezondheidszorg
Noodzakelijke basishouding voor GB
- Brede kijk
Enkel richten op het individu miskent
De impact van de omgeving
De verantwoordelijkheid van het beleid
Verantwoordelijkheid van bewegingsdeskundige
Kijk verder dan 1-op-1
Wees je bewust van het grotere plaatje
Ook en zeker als je ‘t niet alleen kan oplossen!
- Teamwork (zie teamwork)
- Innoverende aanpak (zie communicator)
- Wetenschappelijk onderbouwd
We leven in een kennismaatschappij
Er is enorm veel informatie beschikbaar, zelfs zonder te zoeken
Brengt nieuwe uitdagingen met zich
Verzamelen van relevante informatie
Evalueren van de kwaliteit van informatie
Vertalen van die informatie naar de praktijk
1. Duurzaamheid
Doel = volgehouden verandering van levensstijl
“There are no one hit wonders for health”
1.1 Pokémon GO
+ 1.200 – 2.000 stappen/dag
- Kortdurende studies (3 weken)
- Voor specifieke doelgroepen
- Weersomstandigheden en andere factoren sterke impact
- Dalend effect naarmate langer gespeeld
→ Lange termijn effect onbekend!
Pagina 1 van 52
,2. Teamwork
- Werk samen binnen de gezondheidszorg
Neem je rol op binnen een multidisciplinair team
Gezondheidsdeskundige intermediairen doelgroep
- Leg connecties buiten de gezondheidszorg
Geen focus ≠ geen impact
- Betrek je doelgroep
Vermijd het ivoren-toren-syndroom (kloof strategie en uitvoering)
2.1 Borstvoeding
Bewezen gezondheidsvoordelen voor baby's
Gezondheidsdeskundige zelf alle baby's borstvoeding geven???
→ Moeder = echte doelgroep
→ Interventie (ook) via intermediairen:
- Commerciële bedrijven
- Overheid & werkgevers
- Vroedvrouwen & verpleegkundigen
3. Communicator
In een complexe context zijn simpele antwoorden niet genoeg
- Een les in de klas
- Een poster in de wachtzaal
Om alle partijen rond tafel en aan het werk te krijgen is creativiteit nodig!
Lucky Luke
Borstkanker in Thuis
Cola met anti-diarreekit
Vb. Angelina Joli effect operatie
4. Wetenschappelijk onderzoek
4.1 Cryotherapie
= het toepassen van (extreme) koude als medische behandeling voor
klachten, in het algemeen gerelateerd aan beschadigd weefsel.
- Gekopieerd van topatleten
- Wetenschappelijk???
Veel onduidelijkheid
Vergelijking met geen cooling down
Mogelijk schade?
Placebo
→ Wees voorzichtig! Pagina 2 van 52
, Setting Based Health Promotion
1. Gezondheidsbevordering
= Een combinatie van voorlichting en omgevingsveranderingen die
(samen) gezond gedrag en gezonde levenscondities stimuleren.
1.1 Gezondheidsvoorlichting
A. Oude versie
= Gezondheidseducatie, gezondheidsvoorlichting & -opvoeding.
(We gaan het zeggen tegen mensen).
- Vroeger: informatie geven over wat wel/niet gezond is zorgt dat
mensen de gezonde keuze maken.
- Kennis alleen is niet genoeg
Cognitieve dissonantie
Weten ≠ kunnen
Cognitieve dissonantie
= de onaangename spanning die iemand ervaart als zijn gedrag niet
in overeenstemming is met zijn overtuigingen/normen/waarden.
Meestal opgelost door overtuigingen te veranderen, niet door gedrag aan te passen
B. Nieuwe versie
= Combinatie van leerervaringen ontwikkeld en ontworpen om mensen
en gemeenschappen te helpen om gezondheid te bevorderen.
(We gaan het zeggen + aanleren).
Alle methoden die mensen doelbewust motiveren tot het (blijven) stellen
van gezond(er) gedrag en op het aanleren van vaardigheden om die kennis
in de praktijk te brengen.
C. Nog onvoldoende
Beperkingen gezondheidsvoorlichting
- Enkel bewuste keuze voor (on)gezond gedrag
- Veronderstelt min of meer vrijwillige verandering
- Richt zich niet echt op gedrag, meer op intentie
Ook andere factoren bepalen gezondheidsgedrag
- Voorzieningen
- Regelgeving, controle, sancties
Pagina 3 van 52
, 1.2 Omgevingsveranderingen
= grote impact
Veel interventies mogelijk
- Nudging
- Gezond gedrag mogelijk/leuk/gewaardeerd maken
- Ongezond gedrag onaangenaam/moeilijk/onmogelijk maken
A. Nudging
Trapgebruik
- Heeft gezondheidsvoordelen
- Goedkope, laagdrempelige fysieke activiteit, onafhankelijk van weer
- Samenspel van psychologie en omgeving, zeker op keuzemomenten
Onderzoek Boen et al. (2010): Effect van signalisatie? → 3 locaties.
- Beperkingen van de studie:
Observaties op 1 dag
Tijdens rush-hour → mensen beïnvloeden elkaar.
= Psychosociale omgeving! Eenmaal de groep richting trap gaat,
gaat heel de groep de trap nemen.
- Eenvoudige, goedkope signalisatie heeft beperkt maar consistent
effect op trapgebruik in verschillende omgevingen.
- Verschillen tussen de 3 baselines benadrukken het belang van
omgevingsfactoren!
Fundamentele attributiefout
= de neiging om bij het interpreteren van gedrag van anderen
enerzijds een overmatige nadruk te leggen op interne factoren
(bv. persoonlijke karaktertrekken), terwijl anderzijds de situationele
invloeden worden geminimaliseerd.
Vb. Hij is te lui om te sporten vs. Ik heb geen tijd om te sporten want ik heb kinderen
B. Gezond gedrag leuk maken
Actief transport
- Stedenbouwkundigen
Veilige fietspaden
- Werkgevers
Fietsvergoeding (geen auto-vergoeding)
Douches op het werk
Fiets ter beschikking stellen
- Gezondheidssector
Promoten vanuit gezondheidswinst
Pagina 4 van 52
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romyhbs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.