Samenvatting
Samenvatting - Biologie
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting biologie boek --> nectar 4e editie 5vwo hoofdstuk 11 --> regeling intern milieu
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
H 11 → regeling intern milieuI het interne milieu
Een regelkring voorkomt grote afwijkingen, de waarde blijft tussen de boven- en
ondergrens. Er is daardoor sprake van homeostase, het in stand houden van een
dynamisch evenwicht.
Regelkringen bestaan uit: receptoren → meet een waarde in het lichaam
effectoren → klier of spier, aangestuurd door het
zenuwstelsel
Receptoren en effectoren zorgen voor een negatieve terugkoppeling, een proces dat
de afwijking van de norm tegengaat.
De kerntemperatuur, in het centrale deel van het lichaam waar de vitale organen liggen,
varieert normaal zeer weinig en is rond de 37 ℃. Dit is belangrijk voor de enzymreacties.
Hypothalamus → bevat receptoren die aan de hand van de bloedtemperatuur de
kerntemperatuur registreren, hij bevat ook de norm en het regelcentrum voor de
kerntemperatuur.
De schiltemperatuur, in de buitenste delen van het lichaam, varieert met de temperatuur
van de omgeving. De receptoren hiervan liggen in de huid en de skeletspieren, het zijn
aparte koude- en warmtereceptoren. De schiltemperatuur is meestal lager dan de
kerntemperatuur.
Bij koorts heeft de hypothalamus de norm verhoogd. Hierdoor gaan de effectoren aan de
slag alsof er onderkoeling dreigt. Een hogere lichaamstemperatuur stimuleert de productie
en de afgifte van afweerstoffen. Hierdoor wordt de infectie sneller bestreden.
Cytokine wordt geproduceerd door witte bloedcellen bij ontstekingen, deze zorgen voor een
verhoging van de norm van de kerntemperatuur.
Intern milieu → delen van je lichaam die geen direct contact met de buitenwereld
hebben (cellen, bloed, weefselvloeistof en lymfe), deze mag ook niet te veel
variëren. Het regelcentrum van het intern milieu bevindt zich ook in de
hypothalamus. Er zijn verschillende regelkringen die zorgen dat de verschillende
normen behouden blijven.
- waterverlies (met zouten erin) → nieren scheiden minder water uit
- O2 verbruik (CO2 afgave) → hart sneller kloppen, hogere ademfrequentie
- glucoseverbruik → lever zet d.m.v. glucagon, glycogeen om in glucose
- voorraad glycogeen op → vetten maken nieuwe glucose aan
(gluconeogenese)
- tekort Ca2+ → parathormoon regelt afgifte Ca2+ uit je skelet naar het bloed,
darmen nemen extra Ca2+ op
II processen in de lever
, De lever gaat te hoge concentraties van bijvoorbeeld glucose, zouten en aminozuren in je
bloed tegen. De lever is de belangrijkste warmtebron doordat er veel processen in plaats
vinden.
Leverlobjes → functionele eenheden van de lever, hierin bevinden zich sinusoïden
waarin bloed uit de leverslagader en de poortader samenkomt. De levercellen kunnen
hierdoor stoffen uit het bloedplasma opnemen en omzetten.
Tussen de cellen door lopen galkanalen die het geproduceerde gal uit de leverlobjes via de
galgang naar de galbuis afvoeren.
Zodra de glucoseconcentratie stijgt tot boven de norm (na een maaltijd) nemen
spiercellen, vetcellen en andere weefsels onder invloed van insuline deze glucose op. In de
lever stimuleert insuline de omzetting van glucose in glycogeen. (glycogenese) Zodra hier
genoeg van is wordt de glucose omgezet in vetten.
Zodra de glucoseconcentratie daalt tot onder de norm (na sporten) maakt de alvleesklier
glucagon, de lever zet hiermee glycogeen om in glucose.
Essentiële vetzuren → kan de lever niet maken en kun je alleen met je voedsel binnen
krijgen.
Vetten zijn hydrofoob en niet oplosbaar in het bloedplasma. De lever voorziet vetachtige
stoffen van een hydrofiele buitenlaag van eiwitten. (lipoproteïnen) Hierdoor kan het
bloedplasma ze vervoeren.
De lever kan 11 van de 20 aminozuren aanmaken, de anderen zijn essentiële aminozuren.
Sommige aminozuren kan de lever ombouwen, dit gebeurt via transaminering → een
aminozuur ruilt zijn aminogroep (-NH2) uit tegen de ketongroep (=O) van een ander
molecuul. Hierdoor verandert dat molecuul in het nodige aminozuur, de overige aminozuren
worden afgebroken.
Eerst verwijdert de lever de aminogroep. (deaminering) Uit deze aminogroep (-NH2) vormt
de lever vervolgens ammoniak (NH3). Deze wordt gekoppelt aan CO2 waarbij ureum
ontstaat: 2NH3 + CO2 → (NH2)2CO + H2O
Taken van de lever:
- rode bloedcellen opruimen Het ijzer uit de afgestorven rode bloedcellen wordt
opgeslagen door de lever en het rode beenmerg in het eiwit ferritine. Hier worden
heemgroepen van gevormd, uit hemoglobine ontstaat de afvalstof biliverdine. Deze
wordt verwerkt tot galkleurstof bilirubine.
- ontgiften Levercellen breken giftige stoffen af. (detoxificatie)
- stoffen opslaan Vitaminen, mineralen, ijzer glycogeen
- bloed leveren De lever is erg bloedrijk, kan extra O2 rijk bloed leveren.
- gal vormen Gal bestaat uit bilirubine en eventueel een overschot cholesterol. Hieruit
maakt de lever eerst galzouten, ze komen vaak via de poortader weer terug
waardoor ze nog een keer hun werk kunnen doen. (het emulgeren van de vetten)
III longen en gaswisseling
Bij inspanning heb je meer O2 nodig, ook ontstaat er meer CO2. Dit betekent dat de
hartslagfrequentie omhoog gaat, de ademfrequentie toeneemt en ook het ademvolume
stijgt van 0,5 L in rust tot zo’n 5 L. Dit is de vitale capaciteit. (binas 83B)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floorfenne13. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,37. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78998 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen