Samenvatting beroepsgerelateerde wetgeving 2
Deel 1. Capita selecta m.b.t. wils- en/of handelingsonbekwame zorgontvangers
1) De verschillende bekwaamheidsbegrippen uit het recht
Feitelijke bekwaamheid (‘kunnen’) Rechtsbekwaamheid (‘mogen’) Handelingsbekwaamheid (‘zelf en zelfstandig mogen’)
Feitelijk in staat zijn om iets te doen m.a.w. over de capaciteit - Over de mogelijkheid - Over de mogelijkheid beschikken om de rechten en plichten
beschikken beschikken om rechten en zelf en zelfstandig uit te oefenen.
plichten te hebben.
Bv. feitelijk bekwaamheid om te schrijven, om een voertuig te besturen - Zelf en zelfstandig rechtshandelingen te stellen.
- Alle personen (zowel
natuurlijke personen als
rechtspersonen) en niet - Rechtshandelingen zijn menselijke handelingen met beoogde
zaken. juridische gevolgen
Bv. het sluiten van een contract, het opstellen van een testament, het
erkennen van een kind, …
- Vreemdelingen en
minderjarigen zijn niet
rechtsbekwaamheid om te
stemmen.
Toerekeningsvatbaarheid Wilsbekwaamheid Voorbeelden rechtsONbekwaamheid Volledige vs beperkte HandelingsONbekwaam
- Verstandig genoeg is - Vrij en weldoordacht zijn wil - De onbekwaamheid om te Volledige Rechtshandelingen waarvoor
om de gevolgen van z’n te vormen (= beslissingen te huwen met naaste bloed- en handelingsonbekwaamheid= personen handelingsonbekwaam
daad in te zien en z’n nemen) en die te uiten aanverwanten zijn of worden.
wil voldoende onder Wanneer de wetgever of de
controle heeft - Informatie te begrijpen die - De onbekwaamheid voor rechter bepaalt dat iemand - In abstracto: meteen voor
relevant is voor de artsen en anderen om bv. bij bepaalde rechten niet zelf mag alle rechtshandelingen of
- Schuld te hebben aan uiteindelijke beslissing (= testament te erven van een uitoefenen voor een grote groep
een bepaalde kunnen toepassen op z’n persoon die zij hebben vertegenwoordigd rechtsbehandelingen
gedraging eigen concrete situatie) bijgestaan bij zijn laatste
ziekte. Vertegenwoordiger neemt
plaats in v/d betrokkene en - Vermogen betreffen:
- Al dan niet worden - Voor- en nadelen van ≠ oefent in naam diens rechten kopen, verkopen, schenken,
1
, gestraft voor keuzemogelijkheden uit huren, huwelijkscontract
delinquent gedrag kunnen afwegen afsluiten, testament
- Al dan niet worden Beperkte opstellen,…
geïnterneerd - Zijn uiteindelijke keuze te handelingsonbekwaamheid=
kunnen communiceren - Meer met hun persoon te
- Persoonlijk (verbaal of non-verbaal) Wanneer de betrokkene maken: huwen,
aansprakelijk gesteld bepaalde rechten wel zelf, echtscheiding,
voor schade die door maar niet zelfstandig mag naamswijziging, adoptie,
zijn toedoen werd - Is een toestand die in uitoefenen patiëntenrechten,…
aangericht concreto moet worden
beoordeeld GEEN sprake van
vertegenwoordiging maar
WEL:
- Bijstand: bijgestaan
door een andere
persoon die met hem
handelt
- Toestemming:
voorafgaandelijk
toestemming
bekomen van een
andere persoon
Vb. minderjarigen
hebben de
toestemming van de
ouders nodig om te
huwen
- Verzet: Achteraf
verzet aan te tekenen
tegen een door de
betrokkene gestelde
rechtshandeling
2
,3
, 2) Verlengde minderjarigheid en voorlopig bewind
- Volwassenen mogen in principe hun rechten zelf en zelfstandig uitoefenen (handelingsbekwaam)
- MAAR wat als zij dit in feit niet op een verantwoorde manier KUNNEN bv. t.g.v. een ernstige geestesstoornis, dementie, comateuze toestand,…
- Het is pas wanneer iemand uit hun omgeving naar de rechter stapt en verzoekt om hen onder een privaatrechtelijk beschermingsstatuut te plaatsen
handelingsbekwaamheid ingeperkt of volledig opgeheven.
Voorlopig bewind Verlengde minderjarigheid
- Voor personen die niet staat zijn hun goederen te beheren wegens hun - Vooral toepasbaar op mentaal gehandicapte personen
gezondheidstoestand (fysieke of psychische problemen, als dan niet ernstig).
- Een statuut dat door de rechtbank van eerste aanleg werd uitgesproken en tot
- Voorlopig bewindvoerder (via vrederechter) aan te stellen die de goederen v/d gevolg had dat de betrokkene onder ouderlijk of voogdijgezag bleef (ook na 18
betrokkene beheerde als een goede huisvader en betrokkene vertegenwoordigde jaar).
(volledig handelingsonbekwaam)
- Betrokkene werd gelijkgesteld aan een minderjarige onder de 15 jaar
- Enkel bij rechtshandelingen m.b.t. zijn vermogen - Rechtsonbekwaam om te huwen en in principe volledig handelingsonbekwaam
voor alle rechtshandelingen, zowel m.b.t. het vermogen als m.b.t. de persoon.
- Vertegenwoordigd door de persoon die over hem ouderlijk of voogdijgezag
uitoefende.
Gevolgen van de statuten=
- Sommige statuten waren (o.m. procedureel) zeer ingewikkeld en bijgevolg in onbruik geraakt (gerechtelijke onbekwaamverklaring en toevoeging van een gerechtelijk
raadsman)
- Kritiek op de bevoegdheidsversnippering:
Voor verlengde minderjarigheid was de rechtbank van eerste aanleg bevoegd
Voor voorlopig bewind was dat de vrederechter
- Wie onder voorlopig bewind geplaats werd, werd enkel beschermd in zijn materiële belangen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilkethys. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.