Samenvatting
Samenvatting Botkanker / onderbeen amputatie - anatomie & fysiologie
- Instelling
- Hogeschool Viaa (Viaa)
Samenvatting over botkanker en over een onderbeen amputatie
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
BottumorOm welke ziekte gaat het?
Botkanker, botcellen gaan zich ongecontroleerd delen. De tumor ontstaat als eerste in de botten.
Soorten botkanker:
Chondrosarcoom
Chondrosarcoom is een zeldzame, kwaadaardige bottumor. De tumor ontstaat uit de cellen die
kraakbeen vormen. Een chondrosarcoom kan in alle botten in het lichaam ontstaan. Het ontstaat
meestal in het bovenbeen, de bovenarm of de ribben. Chondrosarcomen komen het meeste voor
tussen de 50 en 70 jaar.
Osteosarcoom
Osteosarcoom is een kwaadaardige bottumor. De tumor ontstaat uit de cellen die bot vormen, de
osteoblasten. De tumorcellen maken nieuw bot. Osteosarcoom komt vooral voor in bovenarm en
bovenbeen. Meestal rondom de knie.
Osteosarcoom is de meest voorkomende bottumor bij kinderen en jongvolwassenen. Het ontstaat
meestal tussen de leeftijd van 10 en 20 jaar. Of op latere leeftijd, na 60 jaar.
Ewingsarcoom
Een Ewingsarcoom is een gezwel in of bij het bot of in het steunweefsel. Dit gezwel is
kwaadaardig en zaait in 20-25% van de gevallen uit naar andere botten, het beenmerg of de
longen. Deze vorm van kanker komt het meest voor bij kinderen en pubers, maar kan ook bij
jongvolwassenen voorkomen.
Ongedifferentieerd pleiomorf sarcoom (UPS of MFH)
Een ongedifferentieerd pleiomorf sarcoom is een zeldzame, kwaadaardige tumor in bindweefsel
of in het bot. Het kan dus een kwaadaardige wekedelentumor of botkanker zijn.
Ongedifferentieerd pleiomorf sarcoom wordt afgekort tot UPS, naar het Engelse Undifferentiated
Pleiomorphic Sarcoma. Op sommige websites staat de term ‘NOS-sarcoom’. Dit staat voor 'Not
Otherwise Specified'. De Nederlandse vertaling hiervan is 'niet nader te classificeren'. Dit is
eigenlijk dezelfde categorie als UPS. Een andere in het verleden veel gebruikte benaming is
Maligne Fibreus Histiocytoom (MFH).
UPS komt het meeste voor in de bovenbenen en bovenarmen. Het kan ook ontstaan in de
buikholte.
Chordoom
Een chordoom is een heel zeldzame, kwaadaardige bottumor. In Nederland krijgen per jaar
minder dan 15 mensen deze ziekte. Chordomen zijn traaggroeiende tumoren. Maar ze zijn lastig
te behandelen omdat ze meestal dichtbij het ruggenmerg, de hersenstam, zenuwen en/of
bloedvaten zitten. Ook komen ze vaak terug na behandeling. Dit heet recidief.
Symptomatologie
Symptomen bestaan vooral uit pijn op de plek van de tumor. Deze pijn kan ’s nachts soms heviger zijn.
Soms ontstaat er ook een zwelling op de plek van de tumor. Soms is er sprake van bewegingsbeperking
door ingroei in spieren of gewrichten. Ook kan iemand last hebben van moeheid, gebrek aan eetlust,
gewichtsverlies en koorts. Als de tumor dicht bij een gewricht zit dan kunnen bepaalde bewegingen nog
maar beperkt gemaakt worden. Bijvoorbeeld het arm of been strekken. Door de tumor kan het bot
verzwakt zijn, dit kan een botbreuk veroorzaken.
Een chordoom geeft in het begin meestal geen klachten. Daardoor worden ze vaak laat ontdekt. De meest
voorkomende symptomen zijn pijn en neurologische veranderingen zoals tintelingen, verdoofd gevoel of
zwakte van de armen en benen. Andere mogelijke symptomen hangen af van de plaats van de tumor.
Sacraal chordoom
Sacraal chordomen kunnen zeer groot worden voor ze klachten veroorzaken. Dan is een bult soms het
eerste verschijnsel. Andere klachten kunnen zijn:
Problemen met de blaas of de stoelgang
Uitvalsverschijnselen aan de benen
Clivus chordoom
Mogelijke symptomen van een clivus chordoom zijn:
Hoofdpijn
, Nekpijn
Dubbel zien
Slik- of spraakproblemen
Pijn in het gezicht
Etiologie
Bottumoren kunnen goed- of kwaadaardig zijn. Als de tumor kwaadaardig is spreek je van botkanker.
Bij botkanker gaan botcellen zich ongecontroleerd delen. In de meeste gevallen van botkanker is het niet
bekend waarom cellen kwaadaardig worden. De meest voorkomende soorten, osteosarcoom en Ewing
sarcoom, ontstaan voornamelijk bij jonge mensen. De oorzaak van deze tumoren hebben waarschijnlijk
iets te maken met de veranderingen in het bot wanneer dit groeit.
In sommige gevallen is er een bekende risicofactor. Bijvoorbeeld, je risico op het ontwikkelen van een
primaire bottumor is verhoogd als je:
Een hoge dosis radiotherapie (bestraling) krijgt voor andere problemen.
De ziekte van Paget hebt. Dit is een ziekte van het bot die ontstaat bij sommige oudere mensen.
Een osteochondroom (chondroom) hebt. Dit is een goedaardige bottumor die soms in een
chondrosarcoom verandert.
Bepaalde zeldzame erfelijke afwijkingen hebt zoals: Li-Fraumeni syndroom (zeer zeldzame
autosomaal dominante aandoening) of erfelijke meervoudige exostose (HME), of erfelijk
retinoblastoom (een zeldzame kanker van het oog die in de jeugd ontstaat).
De ziekte van Ollier (endochondromatose) hebt – een zeldzame botaandoening.
Uitzaaiingen in de botten of botkanker
Vaak ontstaat de kanker niet in de botten, maar is er een uitzaaiing in de botten van een andere tumor.
Dit is eigenlijk geen botkanker.
Een voorbeeld: wordt er bij prostaatkanker ook kanker in de botten gevonden, dan is dit geen botkanker.
Het zijn uitzaaiingen van prostaatkanker in de botten. De uitzaaiingen worden dan ook als prostaatkanker
behandeld. Het verschil tussen botkanker en een uitzaaiing in de botten is dus de soort cellen waaruit de
tumor in de botten is ontstaan.
Kanker kan ook in het beenmerg binnenin de botten ontstaan. Zoals multipel myeloom (de ziekte van
Kahler). Dit is geen kanker van het bot, maar van het beenmerg dat in het bot zit. Multipel myeloom kan
wel het botweefsel aantasten.
Pathologie en pathofysiologie
Skelet en weke delen
Ons skelet zorgt voor ondersteuning van de verschillende lichaamsdelen en beschermt onze organen. Het
zorgt er samen met de spieren voor dat we ons kunnen bewegen. In de botten worden nieuwe cellen
aangemaakt en worden mineralen opgeslagen die nodig zijn voor het goed functioneren van ons lichaam.
Ze zijn erg belangrijk bij de stofwisseling (verwerking) van calcium.
Alle andere weefsels van het steun- en bewegingsapparaat noemen we weke delen. De weke delen
worden ingedeeld naar soort weefsel. Elke weefselsoort heeft een bepaalde opbouw en een bepaalde
functie. Zo zijn er bijvoorbeeld spierweefsel, steunweefsel (vet- en bindweefsel) en pezen. De weke delen
zijn onderhuidse weefsels die rond de organen en botten, en in de ruimten daartussen voorkomen.
Cellen en celdeling
Een lichaam bestaat uit miljarden cellen. Die cellen delen zich voortdurend zodat er elke dag nieuwe
bijkomen. Nieuwe cellen zijn nodig voor groei en ontwikkeling van het lichaam. Maar ook bijvoorbeeld
voor genezing na een wond of breuk. Bij een gezond lichaam is de celdeling in evenwicht, oude cellen
worden vervangen en afgevoerd, nieuwe nemen hun plaats in. Soms raakt het evenwicht verstoord. Een
cel gaat zich ongecontroleerd delen en vormt een tumor. Wanneer deze deling voortzet gaat de tumor
het omliggende bot en/of de weke delen beschadigen.
Goedaardig of kwaadaardig
De aard van de tumor wordt bepaald door de aard van de cel. Bij een goedaardige tumor is er meestal
geen ingroei in omringend weefsel en treden geen uitzaaiingen op. Soms is het nodig een goedaardige
tumor te verwijderen, bijvoorbeeld als deze klachten veroorzaakt. Bij een kwaadaardige tumor kan er
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniquevledder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 57114 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen