Biologie voor jou vwo 5
Hoofdstuk 4 - Planten
Samenvatting van 9 pagina's waarin alle paragrafen samengevat worden met de belangrijke termen (dikgedrukte woorden) als rode draad. Erg compleet.
Bevat ook een handige tabel waarin de verschillen tussen houtvaten en bastvaten naar voren komen.
!Let op!...
Hoofdstuk 4 – Planten
4.1 Tuinbouw van de toekomst p8
Intro
4.2 Bouw, groei en ontwikkeling van planten p 11
Epidermis – opperhuid van ieder orgaan van een plant die het orgaan beschermt tegen
waterverlies en infecties
Ook weleens kurk
Wortelharen – epidermiscellen die uitgegroeid zijn tot wortelharen in de wortels
Transportvaten – vaten in elk orgaan die water met opgeloste stoffen transporteren
- Bastvaten
- Houtvaten
In houtige stengels liggen de houtvaten in jaarringen en de bastvaten eromheen.
In kruidachtige (niet-houtige) stengels liggen de vaten bij elkaar in vaatbundels.
In bladeren liggen de vaten in nerven.
Vulweefsel (schors en merg) – het weefsel dat tussen epidermis en transportvaten zit
Betrokken bij fotosynthese, opslag en stevigheid
Groei en ontwikkeling van planten
Ontwikkeling:
- Cellen specialiseren (celspecialisatie), en veranderen van vorm (celdifferentiatie)
- Organen veranderen
- Nieuwe organen ontstaan
Benodigdheden voor groei (omstandigheden):
- Voldoende water
- Voldoende mineralen (voedingszouten)
- Zuurstof, koolstofdioxide, licht, geschikte temperatuur
Meristenen (deelweefsels) – weefsels in de toppen van wortels en stengels, en in knoppen
en jonge bladeren waar deling plaatsvindt
Bevat stamcellen – ongedifferentieerde cellen
- Cambium – meristeem in de stengel dat zorgt voor diktegroei
- Groeipunten – toppen van stengels en wortels zorgen voor lengtegroei
Celstrekking – ontstaat bij celdeling bij de cel die geen meristeem blijft (en dus niet meer
deelt)
Hierbij kan celdifferentiatie en –specialisatie plaatsvinden
, Diktegroei bij bomen en struiken
Cambium – ringvormig meristeem waar vooral diktegroei plaatsvindt
- Na iedere deling komt 1 dochtercel buiten het cambium te liggen, en 1 blijft erin
- Houtcellen – de cellen die vormen naar de binnenkant van het cambium, kunnen
houtvaten vormen
- Bastcellen – de cellen die vormen aan de buitenkant van het cambium, kunnen
bastvaten vormen
Proces houtcellen naar houtvaten:
1. Boven elkaar gelegen houtcellen zetten dikke secundaire celwanden af van cellulose
en houtstof (lignine) tegen de primaire celwanden dit zijn de wanden van de vaten
2. De dwarswanden tussen de boven elkaar gelegen cellen verdwijnen door enzymen
zodat er lange vaten ontstaan, en uiteindelijk verdwijnen de cellen zelf ook
Proces bastcellen naar bastvaten:
1. De dwarswanden tussen boven elkaar gelegen bastcellen vormen zeefplaten –
dwarswanden met openingen
2. De celkernen verdwijnen waardoor de bastcellen relatief kort leven, waardoor de
bastcellen maar kort leven.
3. Bastvaten met dode bastcellen worden dichtgedrukt.
Hierdoor ontstaat veel meer hout dan bast uit cambium
Jaarring – al het hout dat gedurende 1 jaar is gevormd
o Voorjaarshout – wijde houtvaten, dunne wanden groeit snel, en kunnen
veel water en opgeloste stoffen vervoeren lichtere kleur
o Zomerhout – nauwere houtvaten, dikkere wanden
o Herfst/ winter – geen delingen in het cambium
o Jaargrens – scherpe overgang tussen het donkere zomerhout en het lichte
voorjaarshout
Bij bastvaten zijn er geen jaarringen zichtbaar doordat dit snel wordt samengedrukt
Cambium verschuift steeds verder naar buiten (grens tussen bast en hout).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hildeeschx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
