Samenvatting van het vak Inleiding recht in jaar 1 op de studie HBO Rechten. Het is verdeeld per week. Elke week komen verschillende onderwerpen voorbij en worden de leerdoelen van die week uitgelegd.
Uitwerking Inleiding in het Recht
Periode 1 – Juliette Mudde
Tentamen woensdag 30 september ’20
HOOFDSTUK 1, 2 (1-4), 8, 9, 10, 11(-8) en 12
Les 1 – Wat is recht?
Staatsrecht (regels met betrekking tot de organisatie van de staat en de
organen daarvan), Bestuursrecht (hoe de overheid de uitvoerende taak
moet invullen), Strafrecht (Wetboek van Strafrecht), Volkenrecht
(internationale regels die voornamelijk vastliggen in verdragen,
gewoonterecht en besluiten) en Burgerlijk recht (personen en het
vermogen daarvan).
In het Publiekrecht staat de verhouding tussen burgers en de overheid
centraal, in het Privaatrecht wordt de verhouding tussen burgers
onderling geregeld.
De inhoud van alle rechten en plichten die mensen in de samenleving
hebben is het materieel recht. De handhaving van de regels van
materieel recht in procedures is het formeel recht.
Objectieve rechten zijn alle in Nederland geldende rechtsregels die voor
iedereen gelden. Subjectieve recht is de individuele bevoegdheid dat
een bepaalde persoon in een situatie heeft.
5 rechtsbronnen:
1. De Wet
2. Jurisprudentie – alle uitspraken die rechters doen in Nederland.
3. Gewoonte – nergens opgeschreven.
4. Verdragen – afspraken tussen staten onderling (internationaal).
5. Sommige besluiten van volk rechterlijke organisaties – Verenigde
Naties
Jurisprudentie: Rechters zijn verplicht bij hun uitspraak het recht te
hanteren. Soms moeten rechters wetten uitleggen of nader toelichten.
Alle uitspraken van rechters worden gepubliceerd op rechtsspraken.nl,
het is voor iedereen zichtbaar.
Les 2 – Hoe is de staat ingericht?
De 4 kenmerken van een rechtstaat zijn (SLOG):
1. Scheiding der machten.
2. Legaliteitsbeginsel (overheidshandelen moet gebaseerd zijn op de wet).
3. Onafhankelijke rechtspraak
4. Grondrechten
De Trias Politica, bedacht door Montesquieu, hield in dat de
rechtsprekende, uitvoerende en wetgevende macht niet in één hand
, mochten komen en dus door verschillende personen en instanties moest
worden uitgevoerd.
In Nederland is er ook spraken van de Trias Politica. De wetgevende macht
is in handen van de Regering en de Staten-Generaal samen. De
uitvoerende macht is de regering de provincies en de gemeentes. De
rechterlijke macht is in handen van de rechters.
Regering = Koning en Ministers tezamen. (Art. 42 lid 1 Gw)
Ministerraad = wekelijkse vergadering van ministers. (Art. 45 Gw)
Kabinet = alle ministers en staatssecretarissen samen.
Staten-Generaal = Eerste en Tweede kamer samen, ook wel het
Parlement.
Checks and balances houdt in dat het een de andere in de gaten houdt.
Zoals in het Trias Politica proces. Elk onderdeel checkt een ander
onderdeel.
Een Parlementaire Democratie is een democratie waarbij de bron van
het bestuurd in handen ligt van het volk. Dit vindt plaatst door middel van
gekozen vertegenwoordigers in de Staten-Generaal, ook wek
volksvertegenwoordigers.
Klassieke grondrechten zijn in de Grondwet opgenomen basisrechten
die aangeven welke gebieden de staat niet gerechtigd is te betreden. Bij
Sociale grondrechten gaat het om basisrechten die de staat opdragen
om zich tot het uiterste te spannen om deze rechten te realiseren voor
burgers.
Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat sinds 10 okt 2010 uit:
Nederland, Aruba, Sint-Maarten en Curaçao.
Bonaire, Sint-Eustachius en Saba zijn bijzondere gemeenten.
Les 3 – Hoe komt recht tot stand?
Een wet in formele zin is tot stand gekomen door de Regering en de
Staten-Generaal gezamenlijk. Een wet in materiele zin is iets dat voor
iedereen geldt, ook wel een algemeen verbindend voorschrift.
Over het algemeen geldt, hogere regels gaan voor lagere regels. Zie de
hiërarchie van regelgeving hieronder:
1. Verdragsbepalingen
2. Grondwet
3. Wetten in formele zin
4. Algemene maatregel van Bestuur
5. Ministeriële regelingen
6. Provinciale verordeningen
7. Gemeentelijke verordeningen
Totstandkoming wet in formele zin:
1. Voorbereiding Departement
2. Behandeling ministerraad
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliette26. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
