College aantekeningen
Collegedictaten OIM-A
Collegedictaten van het vak OIM-A, Radboud Universiteit
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
3 beoordelingen
Door: joep397 • 6 jaar geleden
Door: 000 • 7 jaar geleden
Door: soepsoep12 • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 1Wetenschappelijke kennis:
- Kennis verworven door methodisch onderzoek die systematisch en in doorzichtige
samenhang is geordend.
- Conceptueel --> veel algemene geldigheid
- Reflectief/kritisch --> altijd op een afstand toeschouwer zijn op je eigen werk
- Overal zichtbaar
Kenmerken:
- Toeval: met onbedoeld gevolg
- Systematiek
- Nieuwsgierigheid: basishouding van de wetenschap
- Sociaal verschijnsel
De wetenschappelijke methode:
- Rol van observatie en metingen (kwantificering): zorgen dat je data hebt om onderzoek mee
te doen
- Theoretische/hypothetische verklaringen voor geobserveerde verschijnselen
- Predicties over wat in de werkelijkheid het geval moet zijn o.b.v. de hypothese(s)
- Experimentele test van de predictie(s): kloppen de hypotheses?
Aspecten:
- Methodologie: feiten achter de methode
- Methoden: gereedschapskist --> alle instrumenten die je tot je beschikking hebt om
onderzoek te doen
Leren:
- Instrumenteel: niet-analytisch denken
- Conceptueel: analytisch denken
Onderzoek kan je:
- Uitvoeren
- Aansturen
- Beoordelen
1. Wetenschapstheoretische begrippen
De theorie:
- Theorie & hypothese
- Hypothesen
De theorie achter de theorie:
- Deductie, inductie & abductie
- Logisch positivisme & kritisch rationalisme
- Verificatie versus falsificatie
2. Casus: groupthink (Janis, 1982)
Wat gaat er mis in besluitvormingsprocessen waardoor individueel competente personen als groep
vaak slechte besluiten nemen?
,3. Theorie van groupthink
Theorie:
Logisch en consistent geheel van uitspraken die dienen om een bepaald verschijnsel of fenomeen te
beschrijven en/of te verklaren.
Ook: waarom het op die manier verklaard kan worden.
Eisen:
- Logische consistentie
- Inhoudelijke coherentie
- Empirische correspondentie: dit kan ik in de werkelijkheid nagaan
- Spaarzaam
Hypothese:
Een voorlopige veronderstelling die uit de theorie is afgeleid en die men door wetenschappelijk
onderzoek tracht te toetsen.
Slecht besluitvormingsproces --> slecht besluit
Goed besluitvormingsproces --> goed besluit
Oorzaak groupthink: een hechte groep (cohesie)
Mate van Streven naar Aantal besproken Kwaliteit
groepscohesie unanimiteit alternatieven besluit
4. Theorie achter theorie
Drie strategieën van kennisverwerving:
- Deductie: van een algemeen idee naar een concrete situatie
- Inductie: veel specifieke individuele casussen met een algemeen patroon
- Abductie: een theorie maken dat het best past bij de observaties die er al zijn
Twee strategieën voor rechtvaardiging:
- Verificatie
- Falsificatie
Context of discovery:
Hoe komen we tot onze kennis?
Empirische waarnemingen als wankel fundament voor onze kennis.
Context of justification:
Hoe rechtvaardigen we onze kennis (achteraf)?
Verantwoording door toetsing van onze veronderstellingen
Belangrijke vragen:
- Wat is de juiste wijze van toetsing?
(wetenschapsfilosofisch vraagstuk)
Objectieve algemeen geldige maatstaven
Intersubjectieve discipline afhankelijke maatstaven: we spreken met zijn allen af wat
wetenschappelijke kennis is en wat niet
- Hoe zet ik een goede toets op? (methodologisch vraagstuk)
,Logisch positivisme:
Afzetten tegen theorieën die niet te toetsen zijn. Ideeën:
- Ondubbelzinnige waarnemingen als basis
- Fundamenteel onderscheid theorie en feiten
- Kennisverwerving: inductie, vanuit observaties naar regelmatigheden
- Toetsing d.m.v. verificatie (ondersteuning krijgen)
- Wetenschappelijke vooruitgang mogelijk (kennisaccumulatie)
Inductie: onderzoek van Janis.
- Deze groep vertoont symptomen van Groupthink en neemt slechte besluiten
- Als groepen symptomen van Groupthink vertonen, dan nemen ze slechte besluiten (!)
Kennis van accumulatie van waarnemingen: verifiëren en kijken of het klopt wat je bedacht hebt.
Verificatie: onderzoek van Janis.
- Toetsing: onderzoek alle groepen met symptomen van Groupthink en stel vast of slechte
besluit nemen
- Probleem: verificatie is onmogelijk: alle groepen die symptomen van Groupthink vertonen
onderzoeken kan niet
Kritisch rationalisme:
Je theorie is voorlopig, tot je iets vindt dat hem onderuithaalt. Ideeën:
- Theoretische veronderstellingen als basis
- Relatief onderscheid tussen theorie en feiten
- Kennisverwerving: deductie, afleiden en toetsen van hypothese
- Toetsing d.m.v. falsificatie (bewijzen dat je theorie niet klopt)
- Wetenschappelijke vooruitgang mogelijk (bereiken eindpunt niet)
Deductie: onderzoek van Janis.
- Als een groep symptomen van Groupthink vertoont, dan neemt ze slechte besluiten
- Deze groep vertoont symptomen van Groupthink
- Conclusie: deze groep neemt slechte besluiten
Falsificatie: onderzoek van Janis.
- Als een groep symptomen van Groupthink vertoont, dan neemt ze slechte besluiten
- Een groep die symptomen van Groupthink vertoont, maar toch goede besluiten neemt
Als een groep symptomen van Groupthink vertoont, dan is de kans groter dat ze slechte besluiten
neemt.
5. Conclusie: demarcatiecriterium
Op grond van welk criterium besluiten we nu of je wetenschappelijke kennis hebt of niet?
- Wetenschap onderscheidt zich door theoretiseren
- Verschillende manieren om zich tot theorie te verhouden:
Verschillende manieren om tot theorieën te komen
Verschillende manieren om theorieën te toetsen
- Wetenschap is een sociale bezigheid
Plausibiliteit
Peer review --> reviews van deskundigen op dat wetenschapsgebied
- Methoden helpen bij verantwoorden van aanpak
, Hoorcollege 2
Kenmerken van sociaalwetenschappelijk onderzoek
Sociaalwetenchappelijk onderzoek volgens Ragin:
- Verscheidenheid in gehanteerde methoden en doelstellingen
- Gemeenschappelijk: systematic interplay between ideas and evidence
Onderscheid met alledaagse kennisverwerving:
De mate waarin de kennisverwerving gesystematiseerd en gewaarborgd is.
Gesystematiseerd: uitgekristalliseerde methoden en technieken
Gewaarborgd: spelregels of criteria
- Openbaarheid
- Controleerbaarheid
- Herhaalbaarheid
Onderscheid met kennisverwerving in de natuurwetenschappen
--> Ook hier: systematic interplay between ideas and evidence
Natuurwetenschappelijk onderzoek
- 1543: schanierpunt in de wetenschappelijke revolutie: grote ontwikkelingen vinden plaats:
Copernicus met: ‘De recolutionibus orbium coelestium’ --> de aarde is niet het
middelpunt van het heelal.
Vesalius met: ‘De humani corporis fabrica libri septem’ --> nieuwe kijk op de werking
van het menselijk lichaam
- Systematic interplay between theory and evidence: De werkelijkheid wordt
ontleend/beschreven en in haar regelmatigheden vastgeled/verklaard
Door zintuigen waargenomen werkelijkheid (Sein), niet de gewenste werkelijkheid
(Sollen)
Bevrijd van geloof (religieuze dogma’s) en bijgeloof (alledaagse magische
opvattingen)
Observatie en experiment centraal
- De natuur wordt steeds beter begrepen, in wetmatigheden gevat.
Natuur- versus sociaalwetenschappelijk onderzoek
Q: waarom kunnen we in de sociale wetenschappen niet op een verglijkbare manier terug- of
vooruitkijken in de tijd?
A: ontbreken van universele (overal van toepassing), deterministische wetmatigheden (geen
vrijheidsgraden zijn, het is voor iedereen hetzelfde)
Q: waarom ontbreken deze?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bleussink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67232 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen