100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting Algemene psychologie hoofdstuk 13 €5,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Algemene psychologie hoofdstuk 13

 0 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Samenvatting van hoofdstuk 13 van het vak algemene psychologie

Voorbeeld 3 van de 17  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk besproken in criminologie
  • 15 oktober 2023
  • 17
  • 2021/2022
  • Samenvatting
avatar-seller
Hoofdstuk 13 – Psychopathologie
13. 1 Wat zijn mentale stoornissen?
Mentale stoornis
Patroon van gedachten, gevoelens en gedragingen dat leidt tot persoonlijk lijden en
gepaard gaat met een significante daling in het maatschappelijke functioneren.
(zowel sociaal als arbeid gerelateerd)
• Er is sprake van een mentale stoornis wanneer er een afwijking is
van het ‘normale’ ofwanneer men spreekt van ‘abnormaal’.
Psychopathologie
Wetenschap van de aard, totstandkoming, mog. behandeling & preventie van mentale
stoornissen
Actua: toerekeningsvatbaarheid – iemand beslist of een andere persoon in
een beperkte toestand verkeerd
• We hebben niet een geijkte manier om te weten of we kunnen
spreken van toerekeningsvatbaarheid

13.1.1 Drie criteria om mentale stoornissen te definiëren
Statische criterium
• Is gebaseerd op de vaststelling dat bijna alle menselijke
eigenschappen een normaalverdeling (bell curve) volgen.
• Iemand wordt als ‘abnormaal’ beschouwd wanneer hij/zij 2
standaarddeviaties hoger/lager scoort dan het gemiddelde. (=5% van de
bevolking)
o Afwijking van het gemiddelde
Persoonlijke criterium
• (Ab)normaliteit = subjectieve ervaring
o Normaal = geen pers. Ongemak
o Abnormaal = persoonlijk/sociaal/professioneel lijden
• Interessante aanvulling bij vorige criteria
o Sommige eig. komen vaak voor & worden door cultuur
aanvaard, maar kunnen toch lijden veroorzaken
• Niet sluitend/moeilijk criterium: externe ↔ interne factoren
o Voorbeeld: mishandeling (externe factor) ↔ antisoc.
persoonlijkheidstoornis (interne)
o = Persoonlijk lijden


Sociale criterium
• De samenleving aanvaardt sommige gedragsvormen en andere niet.
• Abnormaal gedrag staat gelijk met afwijken van de maatschappelijke norm.
• Abnormaal gedrag wordt gezien als hinderlijk, onbegrijpelijk en
schadelijk vooranderen.
• Sterk cultuurafhankelijk! (BV. homoseksualiteit)
o Leven binnen de eigenlijke regels van je cultuur/maatschappelijke orde
o Overtreden van een sociale norm


1

,13.1.2 Factoren die een rol spelen bij mentale stoornissen
Biologische, psychische & soc.-culturele ; vroeger elk in eigen gebied bestudeerd
• Belang samenwerking subdisciplines
• Bijdrage van discipline hangt af van de mentale stoornis
Het biopsychosociale model
Biologische factoren:
• Lichamelijke oorzaken zijn de oorzaak van de mentale stoornissen.
• Dit perspectief bestaat al lang: sinds Hippocrates met zijn hysterie (=
losgeslagen was& doolde rond in het lichaam op zoek naar een kind)
• Het belang ervoor nam af tijdens de middeleeuwen en kwam eind 18de eeuw
terug inde aandacht + tijdens de 20ste eeuw via geneesmiddelen.
• Had een diepgaande invloed op de behandeling van de stoornis.
• Genetische bijdrage belangrijke rol bij veel geestesstoornissen zoals;
alcoholisme, depressie en schizofrenie.
• Voorbeeld: epilepsie; bezetenheid door de duivel (niet biologisch verklaarbaar);
maar werd onderzocht aan de hand van EEG (medische oorsprong)
• Geneesmiddel zorgde voor bep. gedragen/gevoelens
• Men kijkt hier naar aan de hand van genetica!
Psychische factoren:
• Het abnormale gedrag heeft zijn oorsprong in mentale processen die ten
grondslag liggen aan het gedrag.
• Ontstaan: eind 19de eeuw bij Charcot die hysterie (=resultaat van
een zwak neurologisch systeem & behandelde dit aan de hand van
hypnose) onderzocht en hypnose gebruikte om verlammingen weg te nemen
en te veroorzaken.
• Freud: gaf alles een psychologische verklaring met de psychoanalyse
o Later aangevuld met:
▪ Behavioristische benadering: verkeerde leerprocessen
▪ Humanistische benadering: stagnatie van menselijke geest
• Sinds 1980: cognitieve psychologen die gedachten en cognities als oorzaak
zien, pleiten ervoor dat ze de gedachten en cognities moeten veranderen
om beter te worden.
o Voorbeeld: een depressie is NIET het gevolg van negatieve
gebeurtenissen, maar wel van hoe de persoon de gebeurtenissen als
negatief interpreteert.
• Nu ook: mindfulness, humanisme, cognitieve neuropsychiatrie, behaviorisme
Sociale factoren:
• Abnormaal gedrag is gedrag dat zich niet houdt aan de regels van de
maatschappijen daarom als abnormaal bestempelt wordt.
o Voorbeeld: In het Oude Griekenland werd stemmen horen geassocieerd
met contact met de goden. (je werd vereerd/aanbeden) Tijdens de
middeleeuwen werd het gezien als contact met de duivel en nu
wordt het gezien als een psychische stoornis.
o Voorbeeld: Middeleeuwen: contact met de duivel
o Nu: schizofrenie: gevolg: medicatie
• Antipsychiatrie zorgde voor rechten van de patiënten



2

, • = beweging in de jaren 60 die er genoeg van had dat ze zoveel medicatie gaven
aan mensen die zich ‘anders’ gedraagden
o Voorbeeld: Thomas Szasz; alles iemand bidt, is het normaal ↔ krijgt de
persoon een antwoord terug, is het een mentale stoornis
o David Rosenhan:
▪ On being sane in insane places’: Krankzinnigheid wordt soms
niet afgeleid uit een karakteristiek van de patiënt, maar uit
de context waarin de karakteristiek aangetroffen wordt.
▪ = je kan iedereen gek maken!
▪ Voorbeeld: Experiment: studenten moesten zich aanmelden
bij een psychiatrie & ze moesten zeggen dat ze 3 stemmen
hoorden – ze werden beschouwd als geestesziek, ook al
handelden ze zich normaal (vb: ze schrijven dingen op –
‘schrijfgedrag’) ; ze plaatsen het schrijven in een context waardoor
het lijkt alsof ze ‘gek’ zijn
o Marie Blyed: aan haren trekken ; ‘niet normaal’
Rol van sociale context
• Inhoud wanen & hallucinaties
o Ook landafhankelijk (cultuurgebonden)
▪ Coro: N-Afrika; grote angst om je penis zien te verschrompelen &
in het lichaam in te trekken (volgt dood)
o Tijd; vroeger ↔ nu
• Reacties omgeving
o Self-fulfilling prophecy
o Stigmatisering
• Prognose na ontslag uit psychiatrie: kans op herval
o Socio-economische omstandigheden potentiële stressfactor
o Leefomstandigheden
Het diathese-stressmodel: (multifactoriële benadering)
Dominante denkkader binnen de psychopathologie.
Volgens het diathese-stressmodel wordt de kans dat iemand een mentale stoornis
krijgt is afhankelijk van de kwetsbaarheid; biologie, psychologie & sociologie
(=diathese) en door de mate van stress in de omgeving.
• De kwetsbaarheid hangt af van:
o Overerven (=biologische factor)
o Hangt af van leefomstandigheden van de persoon (=sociale factor)
o Bepaald door denkstijlen (=psychologische factor)
• Ingrijpende levensgebeurtenissen: verkrachting, huis in brand
• Kwetsbaarheid + langdurige stress → lichamelijke ziekte/psychische ziekte → Als
de impact van de ingrijpende gebeurtenis (2 zaken samen) groot is, kan zelfs
een ‘sterk’ persoon ook een ziekte krijgen

13.1.3 Mentale stoornissen classificeren: de DSM
Waarom classificeren?:
• Wetenschappen hebben nood aan een degelijke beschrijving van een
fenomeen, het verloop en de samenhang van symptomen.
• De interbeoordeelaarsbetrouwbaarheid verhogen (men wil dezelfde
beoordeling krijgen van verschillende beoordeelaars)

3

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoniempjexd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69252 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€5,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd