Helfgott, J., & Wallenborn, J. (2021). History of forensic
psychology. In C. Garofalo and J.J. Sijtsema (eds.),
Clinical Forensic Psychology: Introductory Perspectives
on Offending. Palgrave McMillan.
Historie
- Oorsprong: van forensische psychologie ligt in oude Griekenland en India met
Krankzinnigheidsverdedigingen/ontoerekeningsvatbaar in 18e/19e eeuw kwam dit onder de
moderne aandacht in Europa
o Krankzinnigheid verdediging werd eerst gebruikt voor mensen met beperkt IQ en met
waanideeën etc.
Maar later introduceerde Philippe Pinel “manie sans délire” (manie zonder
waanideeën) hierdoor werd krankzinnigheid niet alleen meer gelinkt met
waanideeën, delirium en verminderd IQ, maar ook met affectieve
stoornissen
Deze ontwikkeling zorgde dat er toekomstig onderzoek kwam, diagnoses en
klinisch werk in psychopathologie
o Later kwam de McNaughten rule wettelijk standaard voor de
ontoerekeningsvatbaarheidverdediging
- 19e eeuw: FP onderzoek breidde zich uit naar US en Europa met focus op ooggetuigen
verklaringen, herinneringen terughalen en praktische toepassing van het uitoefenen van de
wet.
o Ze zagen dat we ons slecht dingen kunnen herinneren
o Ze wouden psychologie toepassing in het rechtelijk systeem
- 1960 tot 2000: onderscheidde de FP zich academisch en professioneel als een gevestigd
vakgebied
o Rechtbank besliste dat psychologen gekwalificeerd waren om expert getuigen te zijn
in criminele zaken waar mentale stoornissen aan bod kwamen, ongeacht ze een
medisch diploma hadden zo werd FP een eigen vak
o FP vestigde zichzelf ook als behandelingsaanbieders
- 2001: APA erkent de FP als specialisatie binnen de psychologie
- Hedendaags: FP uitgebreid tot forensische evaluatie, risico beoordeling en behandeling van
burgerlijke en strafrechtelijk opgesloten populaties
o FP heeft actieve rol in rechten in zowel onderzoek als uitoefening
- Toekomst: FP krijgt uitdagingen en mogelijkheden in beoordeling van diverse populaties, de
ethiek van labelen en technologische voordelen
o Weinig aandacht voor ras binnen FP zorgde voor blind spots waardoor we de
groepen minder goed begrijpen ras is belangrijk aangezien groot deel van
strafrechtsysteem bestaat uit niet-Kaukasiër
o Gebruik van forensische instrumenten is niet gevalideerd voor BIPOC (Black,
indigenous and people of colour) kan zorgen voor racial bias
o 2017: nieuwe richtlijnen om beperkingen tegen te gaan
o Door de vele shows over profilers en serie moordenaars zijn er foute ideeën en
verwachtingen ontstaan die het rechtelijk proces negatief kan beïnvloedden
,
,Media en pop-culture
- Media is belangrijk omdat ze het potentieel hebben om juryleden en publieke percepties te
beïnvloedden.
- Media schetst vaak verkeerd beeld van FP zo ontstaan verkeerde verwachtingen en ideeën
welke het rechtsproces negatief kunnen beïnvloedden
Belangrijkste theorieën en onderzoek
- Legal psychology= gaat over het hele rechtssysteem en de psychologie binnen de legale
context
- Criminal psychology= kijkt naar de motivaties van de criminele geest en de gerelateerde
delen van het strafrechtsysteem. Er is geen universele theorie, maar crimineel gedrag is een
uitkomst van een hele reeks aan gebeurtenissen, beïnvloedt door verschillende factoren.
Psychologische theorieën van misdaad
Psychopathie
- Persoonlijkheidskenmerken: oppervlakkige charme, grandiositeit, pathologisch liegen en
gebrek aan berouw
- Gedragskenmerken: slechte gedragscontrole, impulsiviteit, onverantwoordelijkheid en
crimineel veelzijdigheid
- PCL-R valide en gestandaardiseerd hulpmiddel voor beoordeling van psychopathie
o 20-item checklist die affectieve, interpersoonlijke en gedragskenmerken meet
Biologische en neuropsychologische theorie
- Afwijkingen in hersenen (bijv. PFC) of fysieke afwijkingen
o Adrian Raine zag dat moordenaars erge beperkingen in PFC activiteit hadden
vergeleken met niet-criminelen
- Criminaliteit stamt af van erfelijke genen en individuele neuroanatomie
Gedragstheorieën
- Bestaat uit:
o Conditionering theorie= gedrag is gevormd door stimulus paring (klassieke
conditionering - Pavlov) en door versterken en straffen (operante conditionering-
Skinner) blootstelling aan positieve of negatieve versterking verhoogd/verlaagd
crimineel gedrag
o Leer theorie= crimineel gedrag komt door sociaal leren waarin iemands beslissingen
om een misdaad te begaan behaald wordt door observering en associatie met
anderen
Interdisciplinair
- Bijvoorbeeld het koppelen van psychologisch met sociologisch
Politie
- Psychologie gebruiken voor het verbeteren van de algemene veiligheid en die van de politie.
o Bijv: counseling voor politie en het screenen van kandidaten voor wetshandhaving
Slachtofferkunde/victimologie
- Hoe slachtoffers worden gezien (bijv. waarom sommige kwetsbaarder zijn voor victimisatie)
Forensische beoordeling
- Dit helpt bij het proces van het maken van beslissingen
- Beoordeling a.d.h.v. vragenlijsten (bijv. PCL-R)
Academische programma’s en training
- Er zijn nu voldoende studies en trainingen binnen het FP veld
Rollen en carrières in strafrecht en forensische beoefening
- Trail consultant: het voorbereiden van getuigen, deelname in juryselectie en problemen
binnen een zaak identificeren.
, - Forensische evaluator en expert getuigen: forensische evaluatie van een partij
- Slachtofferhulpverlener en slachtofferadvocaat: assisteren van slachtoffers met hun
ervaringen en gespecialiseerde behoeftes
- Correctionele psycholoog: counseling, behandeling en rehabilitatie voor mensen in
instellingen, zowel daders als medewerkers
- Politiepsycholoog
- Criminal profiler: het vaststellen van kenmerken aan de hand van de analyse van misdaad en
de misdaadscenes
De toekomst van het veld
- Er moet rekening gehouden worden met:
o Diverse populaties (ras verschillen)
o Verschillen in meetinstrumenten
o Verschillen in behandelingen
- Meer aandacht aan labelen
o Door stigmatisering verhoogd de kans op recidive
Lecture
Korte geschiedenis
- Hippocrates arts geestenleer beoordelen of iemand toerekeningsvatbaar was
- Middeleeuwen familie verantwoordelijk voor de onnozele in de familie – familie werd
gestraft machtiging tot opsluiting (opgesloten onder in de kerk met 1 luchtgat om je zo te
zuiveren)
- 15e eeuw dolhuizen (gesticht voor krankzinnige – dwangbuizen, ijsbaden etc.)
- 16e /17e eeuw bezeten door de duivel – heksenjacht (brandstapel)
- 16e eeuw Johannes Wier – pionier van psychiatrie – zei dat de vrouwen een delirium
hadden en geen heksen waren
- 18e eeuw Franse revolutie – verlicht denken
- 19e eeuw Code pénal start van criminele wetboek
- Meer aandacht psychische afwijkingen
o Natuurwetenschappelijke benadering
- Engeland moral treatment McNaughten rule (door een man die aanslag wou plegen,
maar geestelijk niet in orde was en werd vrijgesproken)
- Enkele wettelijke regelingen voor opsluiting psychisch gestoorden
- 19e eeuw: Pinel: manie sans delire er waren meer gevallen waarin delinquenten niet
werden gestraft vanwege mentale problematiek
- 19e eeuw: eerste krankzinnigenwet in NL en meer supervisie en verbeterde zorg later
kwam TBS
- 20e eeuw invoering kinderwetten
- 20e eeuw Van straffen en wreking naar verbetering herstel, mildere straffen en
rechtvaardige straffen
- 20e eeuw Voorstel van Hamel
o Lichtere vergrijpen: maatregel of straf ter afschrikking
o Zwaardere vergrijpen: behandeling en verpleging van lange duur
o Zeer zware gevallen: TBS: behandeling van 10j en daarna verder overweging
e
- 20 eeuw psychopatenwetten
- Ontwikkeling na 2e wereldoorlog
o Jaren 60: toename van de duur van TBS maatregel
o 1995: introductie longstay-afdelingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudentFPN. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.